Mersin’de sokakta yaşayanlar

SOKAKTA yaşamadım ama çocukluğumda bir yığın iş yaptım yaz tatillerinde: Buğday elekçiliği, kahve ve kebapçı çıraklığı, simit ve gazoz satıcılığı; 13-18 yaşları arası iplik-dokuma fabrikası işçiliği. İhtiyarlık Sigortası numaram 418665 idi.

Çalışma amacım güzel şık takım elbise, sağlam ayakkabı ısmarlamak; kitap alabilmek ve edebiyat dergilerine abone olabilmek idi.
% 51 KENDİ İSTEĞİ İLE
Mersin Valiliği ve Mersin Üniversitesi işbirliği ile yayımlanan, Dr. Mehmet Güngör’ün “Mersin’de Sokakta Yaşayan ve Çalışan Çocuklar” adlı kitabı somut veri ve istatistiklere dayanan çok yararlı bir kitap. Sorunların çözüm önerileri üzerine de çalışılmış.
Dr. Mehmet Güngör, çocukların sokakta çalışma nedenini yüzde ile şöyle sıralıyor: Kendi isteği ile aile ekonomisine katkıda bulunmak (% 51), kendi harçlığını çıkarmak (% 21.2), okul harçlığını çıkarmak (% 15.7), ailesi zorladığı için (% 3.9), boş zamanlarını değerlendirmek (% 2.2), diğer (% 1.2).
Sokakta yapılan işin türü: Mendil satıyor (% 23.3), sakız satıyor (% 4.7), ayakkabı boyuyor (% 21.2), simit satıyor (% 20.8), tartı (% 6.7), otomobil camı silme (% 1.4), çöp toplama (% 5.2), dilencilik (% 1.2), diğer (% 11.0).
Bu sokak işlerinin hiçbiri kalıcı bir meslek değil. Eğer ben 418665 numaralı İhtiyarlık Sigortam (Sosyal Sigortalar) ile fabrika işçiliğine devam etseydim iyi bir usta ya da ekip şefi olabilirdim. Söz konusu sigortalı çalışmam, TRT’den zorla emekli yapıldığım zaman işime yaradı.
DEVLETÇİ YATIRIM ŞART
Sokakta yaşayan ve çalışan çocukların aile durumlarını gözden geçirdiğimiz zaman, bunların büyük bir çoğunluğunun göçmen ailelerin çocukları olduğu görülür. Aileler ya çok dar gelirli ya da işsiz. 12 yaş ve üzeri toplam 70 bin 025 kişi işsiz. İl merkezinde işsizlik % 22.7, ilçelerde % 23.7, köylerde % 1.7.
Mersin’de feodalite, toprak ağalığı, aşiret reisliği sömürü düzeni yok. Elbette emek sömürüsü var. Öte yandan herhangi bir toprak reformunu gerektirecek boş toprak da yok. Köylerde işsizliğin % 1.7 olması da bu gerçeğe tanık ve kanıt.
O halde bu bağlamda neler yapılmalı? Valilik ve belediyelerin çocuklar ve işsizler için meslek eğitim merkezleri açtığını, toplumsal entegrasyon için kendi olanakları ölçüsünde olumlu çalışmalar yaptığını biliyorum.
Güzelim Mersin, kendi dışında, göç gibi kaynaklardan üreyen sorunlar yüzünden bir çıkmazın içinde bulunuyor. Mevcut sanayi türleri, tarım, turizm, serbest bölge işsizliği sindirecek durumda değil. 70 bin işsize iş sağlamak için, en azından 100 sanayi kuruluşuna gereksinim var. İş hükümetlere düşüyor: Kendisi devletçi yatırımlar yapmak zorunda. Özel girişimi de destekleyecek. Mersin ayağa kalkarsa Türkiye de ayağa kalkar.
Yazarın Tüm Yazıları