Habur: Türkiye'ye hoşgelmediniz kapısı

Geçişin bu kadar uzun sürmesini içinde yolculuk ettiğimiz DHA aracının triptik işlemine bağladılar. Yoksa, şipşak geçermişiz. Pek aklım kesmedi o zaman. Çünkü Habur Kapısı yolcu, kamyon, tanker geçiş trafiğini kaldıracak bir kapasiteye sahip değil.

* * *

Dönüş yolunda saat 18'i biraz geçe Irak'ta Zaho önlerine vardık. Ferit kapıda işlem yapılıp yapılmadığını anlamak için bir gümrük görevlisine telefon etti. Öndenetim ekibi 09-18.00 mesaisi yaptığı için, bu saatlerin dışında yolcu geçişi olmuyormuş. Memur mesaisine göre çalışan bir gümrük kapısı... Bunu aklınız alıyor mu?

Geceyi Zaho'da geçirdik. Sabahleyin kuyrukta sıra kapmak için erkenden kapıya geldik ve beşinci sıraya girdik. Yalçın ile ben kapıyı geçip görevlilerden birine kim olduğumuzu ve öndenetim yetkilileriyle görüşmek istediğimizi söyledik. Saat 9 olduğu halde yetkililer yoktu. Saat 9.10'da geldiler. Mesaj gönderdiğimiz görevli mesajımıza karşı mesaj getirdi: Kapıda gazetecilere ayrıcalık yapılmıyormuş, biz de sıraya girmeliymişiz.

Biz ayrıcalık istemiyorduk, öndenetim görevini nasıl yaptıklarını, neden 24 saat çalışmadıklarını soracaktık. Yanlış anlaşılmış! Ama gelelim şu ayrıcalık işine: Görevdeki gazetecinin tıpkı itfaiye, tıpkı polis ve tıpkı ambulans gibi ayrıcalığı ve önceliği vardır. Görevli gazeteciyi kuyrukta bekletemezsiniz!

* * *

Öndenetimciler saat 09.15'te çalışmaya başladılar ve bir saat sonra sıra bize geldi. Bir saatte dört otomobile bakmışlardı.

Söylenenlere bakılırsa Habur özel nitelikleri olan bir gümrük kapısıymış; bu kapıda terörle, uyuşturucuyla mücadele ediliyormuş. Bu kapıda ne terörle, ne de uyuşturucuyla mücadele edilebilir. İnsan eliyle, insan gözüyle terör ve uyuşturucu mücadelesi yapılamaz; 09-18.00 mesaisi yapılarak bu konuda başarılı olunamaz.

Habur'da tanker ve kamyonlar Gümrük Kapıları Güvenlik Sistemi (GÜMSİS) marifetiyle kontrol ediliyormuş ama Türkiye'de ve Irak'ta kilometrelerce kamyon ve tanker kuyruğu var. Şoförler bazen bir hafta bekliyormuş.

* * *

Habur'da öndenetimciler X RAY aleti, EL DEDEKTÖRÜ ve METAL KAPI DEDEKTÖRÜ kullanmıyorlar, kontrolleri elle ve gözle yapıyorlar. Habur gibi hayati önemi olan bir kapıda Nuh Nebi'den kalma elle arama ve yoklama yöntemini uygulamak çağdışı bir anlayıştır. Bu nedenle, hükümet ülkenin güvenliği için gereken önlemleri en kısa zamanda almalıdır.

Öndenetimi bir buçuk saatte (bir saat bekleme, yarım saat kontrol) aştıktan sonra, gümrük memurlarının ve emniyet görevlilerinin yakın ilgisi sayesinde geçiş işlemlerimizi ancak iki buçuk saatte tamamlayabildik.

Irak tarafından gelirken Habur Kapısı üzerinde ‘‘Türkiye'ye Hoşgeldiniz!’’ yazıyor ama doğru değil; Habur, ‘‘Türkiye'ye hoşgelmediniz!’’ kapısı. Bağdat'ta ABD askerleri tarafından gözaltına alındığımızda bu kapıda utandığım kadar utanmamıştım!