Engelli hakları

Aynı gün, 3 Aralık günü, görme engelli bir tanıdığımdan bir e-posta mesajı aldım. Şöyle diyor:

"Size bu mail’i kendim ve diğer özürlü arkadaşlarım adına gönderiyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi biz özürlülere toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilmemiz için bazı imkanlar tanıdı; bizlere verdikleri özürlü kartı ile otobüs ve metro gibi toplu taşıma araçlarına ücretsiz olarak binebiliyoruz. // Ancak, kartlarımız özel halk otobüslerinde de geçerli olmasına rağmen duraklarda beklediğimizde bazı özel halk otobüsleri bizi almak için durma zahmetinde bile bulunmuyorlar. Özellikle 4.Levent-Tuzla (500 T) ile Pendik-Üsküdar (16 A) hatlarında bu sorunla çok fazla karşılaşıyoruz. // Bu konuda bize yardımcı olabilirseniz çok seviniriz."

Naime Hanım

Bana bu mesajı gönderen Naime Hanım İstanbul’un en önemli hastanelerinden birinin fizik tedavi bölümünde masöz (masaj elemanı) olarak çalışıyor. Bilgisayar kullanmayı biliyor. Yazılı basını, görme engelliler programından yararlanarak internetten sesli izliyor.

Temmuz ortalarından bu yana disk kayması ve bel fıtığı derdiyle uğraştığım için kendisiyle hastanede tanıştım. Derdime derman olmaya çalıştı. İşini çok iyi yapıyor.

Genel olarak insanların anlayışsızlığından şikayetçi. Örneğin "Kaşıkla nasıl yemek yiyorsun, ağzını nasıl buluyorsun?" diye soranlar varmış. Naime Hanım bu soruya şaşıyor ve "Nasıl yemek pişirdiğimi sormuyorlar" diyor.

Naime Hanım, 4. Levent-Tuzla, Pendik-Üsküdar hatlarını kullandığına göre, demek ki Anadolu tarafında oturuyor. Her çalışan emekçi gibi sabahları işe geliyor, akşamları evine dönüyor. Elinde bir görme engellisi sopasından başka bir şey yok. Kimseye yük olmak istemeyen bir bilinçli, özgür, bağımsız, sorumlu ve onurlu vatandaş olarak çalışıyor ve yaşamaya çalışıyor.

BİLİYOR MUSUNUZ?

3 Aralık tarihli Hürriyet Gazetesi’nin, engellilerle ilgili "Engel-Siz" sayfasında, "Bunları Biliyor musunuz?" başlığı altında engellilerin yararlandığı haklar yayınlanmış. Bunlardan biri de toplu taşıma araçlarıyla ilgili:

"Yüzde 40 ve üzeri engelli olanlar için İETT’den alınacak Beyaz Kart ile toplu taşıma araçlarında ücretsiz seyahat imkanı var. Refakatçi kartıyla engellinin yardımcısı da ücretsiz seyahat edebiliyor."

Buna göre bütün engellilerin bütün halk otobüslerine para vermeden binmeye hakları var. Hak söz konusu olduğuna göre bütün halk otobüsleri engelli vatandaşlarımızı duraklarda almak zorunda. Burada haklar ve zorunluluklar ilişkisi söz konusu.

Büyükşehir Belediyesi ile halk otobüslerinin yaptıkları sözleşmede engelli vatandaşlarla ilgili bir madde var mı acaba? Yoksa hemen konulmalı. Çünkü insan hakları üçüncü şahısların insaf ve merhametine bırakılmayacak kutsal haklardır.

Bu nedenle, Büyükşehir Belediyesi ve İETT yetkililerinin konuyla ilgilenmelerini bekliyorum.