DEMEK ki: 3000 fotoğraflık bir arşivden seçilen şimdiye kadar hiçbir yerde yayınlanmamış 150 fotoğrafla bir sergi açıldığına göre bir "Çanakkale Savaşı" olmuş.
Olmuş diyorum; çünkü Çanakkale Savaşı’nın bir kasafan (yalan) olduğuna inananlar var. Söz konusu 150 fotoğraf arasında "yatır" fotoğrafı olmadığına göre Çanakkale’de yatırlar değil Çopur İbram, Göde Veli, Kara Memet, Gök Cezvet (yani Cevdet) ve arkadaşları savaşmışlar.
* * *
Çanakkale direnişi (alçakgönüllülük edip zafer mafer demiyorum, sadece direniş diyorum) tek başına yirminci yüzyıl tarihini değiştirdi. İngilizler, Fransızlar, Çanakkale Boğazı’na müttefikleri Çarlık Rusya’ya yardım etmek, bir ölçüde de Kafkas petrollerini kontrol etmek için dayandılar.
Mustafa Kemal’in düşük rütbesinin ileri sürülüp Liman von Sanders Paşa’nın başkomutanlığının öne çıkartıldığı safsatalar helal süt emmemiş taifesinin fesatlığından başka bir şey değil.
Sonuçta Mustafa Kemal Bey tarih sahnesine çıkıp başrol oynamaya başladı. İngiliz ve Fransızlar, Karadeniz’e çıkıp Çarlık Rusya’ya yardım edemediği için Rusya’da Ekim 1917 Bolşevik devrimi oldu ve bunun sonucu olarak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kuruldu. SSCB kurulmakla kalmadı, ideolojisiyle bütün Asya ve Avrupa’yı, Afrika ve Güney Amerika’yı etkiledi. Çanakkale direnişi parçalansaydı 20. yüzyıl tarihi başka türlü yazılırdı.
* * *
Bu sütunda İstanbul Ticaret Odası’nı iki kez övmüştüm. "Sarışın Bir Kurt" (Atatürk’ün yayımlanmamış fotoğrafları) ve "Bir Hürriyet Türküsü" (Yayımlanmamış Kurtuluş Savaşı fotoğrafları) adlı iki fotoğraf sergisi dolayısıyla. Ayrıca "Bir Sarışın Kurt" ve "Ara Güler" kitap-albümlerini de övmüştüm. Elbette överim. Mersin’i de bu nedenle, Eskişehir’in Anadolu Üniversitesi’ni de aynı nedenlerle övmüştüm.
Kendi mesleki çalışma alanı dışında, o mesleğin varlığının bir zorlayıcı sonucu olarak kültür ve sanatla ilgilenmesi övgüye değer. Gene bu nedenle rahmetli Kadri Şaman’ı sevdim. Bu nedenle bizim Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şerafettin Aşut’u, MTSO Başkan Yardımcısı ve Festival Yürütme Kurulu Başkanı Faik Burakgazi’yi, İTO Başkanı Murat Yalçıntaş’ı beğenir ve severim.
* * *
İstanbul Ticaret Odası’nın yeni bir kültür girişimi: "Çanakkale Destanı: Yayımlanmamış Çanakkale Fotoğrafları" sergisi. İstanbul Taksim Metrosu’nda 19 Mayıs günü açılan bu sergi 19 Haziran tarihine kadar açık kalacak.
Taksim Metrosu’nu bu türden sanat etkinliklerine açan ve kendisi de sanat etkinlikleri yapan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni de kutlamak istiyorum. Ayrıca İstanbul Şehir Tiyatroları çalışmaları için de İBB’yi kutlamak istiyorum. Daha önce herhangi bir nedenle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni kutladığımı hatırlamıyorum.
Bitirirken bir temennide de bulunmak istiyorum: İstanbul Ticaret Odası daha önce açılan "Bir Sarışın Kurt" sergisinde yer alan fotoğraflardan görkemli bir albüm-kitap yayınlanmıştı.
"Çanakkale Destanı"nın da kitap haline dönüşmesi hem kalıcılık hem de tarih bilinci açışından unutulmaz bir hizmet olacaktır. Bu hizmeti İTO’dan beklemenin bizim için bir hak olduğunu düşünüyorum. Bu kitabın gelecek yıl Çanakkale törenlerinde sergilenebileceğini düşünürken içim titriyor.