Oya Berberoğlu: Bakan faizi yükseltti

Oya BERBEROĞLU

Emlak Bankası'nda toplanan Konut Edindirme Yardımı hesaplarına yıllık yüzde 20 faiz uygulanarak halkın parasının nasıl pul edildiğini geçen hafta yazdık. Emlak Bankası'nın bağlı bulunduğu MHP'li Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu duyarlı davrandı, bu haksız uygulamayı durdurdu.

155 trilyon lira kaynak biriken Konut Edindirme Yardımı hesaplarında ‘‘devlet vurgunu’’ girişimi kısa süre önce görevinden istifa eden Emlakbank Genel Müdürü Erdin Arı ve Yardımcısı Reha Abi'nin imzalarını taşıyan bir yazıyla başladı. Bakan Somuncuoğlu'na yollanan 30 Haziran 1999 tarihli yazıda şöyle denildi:

‘‘Söz konusu hesaplar, yeniden değerleme olanağı bulunmayan arsa yatırımlarına plase edilmiştir. Satılmadığı sürece arsalarımızdaki değer artışları bilançomuza gelir olarak yansımazken, Konut Edindirme Yardımı hesaplarına tahakkuk ettirilen faizler doğrudan gider ve dolayısıyla zarar oluşturmaktadır. Bankamızın maliyetlerini azaltmak için faiz oranının yüzde 20 olarak uygulanması hususunu müsedelerinize arz ederiz’’

Bu haksız uygulamaya karşı çıkışı yansıtan yazı üzerine Emlakbank'ın bağlı bulunduğu Devlet Bakanlığı'ndan aradılar. Düşük faiz operasyonunun durdurulduğunu, izin verilmediğini aktardılar.

Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu, Emlakbank Genel Müdürlüğü'ne 30 Temmuz 1999 tarihini taşıyan bir yazı yolladı. Bakan, ‘‘Konut Edindirme Yardımı hesabıyla ilgili hususların bir kez daha incelenmesi için yazınız iade edilmiştir’’diyerek, Emlak Bankası'nın bilançosunu kurtarmak amacıyla halkın parasına düşük faiz uygulanmasını önledi.

Bakan Somuncuoğlu doğrusunu yaptı, hassasiyetine teşekkürler...

Ziraat Bankası’ındaki durum

HALKIN parasının yattığı bir diğer fon da Zorunlu Tasarruf Hesabı. Her ay işçi ve işverenden kesilen yaklaşık 50 trilyon lira Ziraat Bankası'na yatıyor. Geçen hafta Ziraat Bankası yönetiminin bu hesaplara yüzde 2 faiz verdiğini duydğumuzu aktardık.

Ziraat Bankası Genel Müdürü Osman Tunaboylu aradı. Yüzde 2 gibi bir faizin söz konusu olmadığını, piyasa faizi üzerinden fonladıklarını söyledi. İMKB oranları esas alınarak repo yapıyorlarmış.

Bir aylık tahsilatta toplanan zorunlu tasarruf kesintileri önce Ziraat Bankası şubelerine geliyor. Sonra Ankara'daki merkez şubede toplanıyor. İzleyen ayın 5'ine kadar da Hazine hesabına devrediliyor.

Hazine'nin ilk açtığı ihalede de bu paralarla devlet tahvili alınıyor. Kısaca, zorunlu tasarruf paraları Hazine'ye devredilene kadar ki sürede Banka tarafından repoda değerlendiriliyor, sonra da bu paralarla devlet tahvili alınıyor. Bir süre repoda değerlendirip sonra devlet tahviline yatırıldığına göre getirisi iyi olmalı. Ama iki fonlamanın yılda ortalama yüzde kaç faiz getirdiğini bilen yok. Ziraat Bankası'nda bu yönde bir hesap, çalışma yok. Hazine Müsteşarlığı belki merakımızı giderir.

Bu arada SSK primlerinin her ay yaklaşık 100 trilyonu Ziraat Bankası'na yatırılıyor. Banka'nın bu paraya yıllık yüzde 5 faiz uyguladığı savunuluyor. SSK'nın her ay bu nedenle 3.1 trilyon lira kaybı olduğu vurgulanıyor. Eğer yüzde 5'lik faiz oranı doğruysa çok yazık. Piyasa faizleri yüzde 80'lerde. SSK niçin batıyor diye sorulmasın, konu sadece emekli maaşlarına bağlanmasın lütfen...

Sonuç olarak görüyoruz ki halkın paraları ağırlıklı olarak kamuyu finanse etmek için kullanılıyor.

Yandaşlara verilen, heba olan krediler de işin cabası...

Çörtük ile Gültekin'in yolları ayrıldı

BAYINDIR Holding'de ‘‘tatsız’’ bir ayrılış yaşandı.Kamuran Çörtük ile Fehmi Gültekin'in yolları ayrıldı. Çörtük ve Gültekin çok eski ve iyi arkadaştı. Fehmi Bey, Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü'nden ayrıldıktan sonra Bayındır Holding'e geçti. Kamuran Çörtük'ün sahibi olduğu Bayındır Holding'de İcra Kurulu üyesi olarak çalıştı. Bayındırbank'ın da yönetim kurulu üyesiydi. Ayrılan Gültekin'in yerine Faim Tabur getirildi. Tabur, Bayındır'ın Romanya'daki alışveriş merkezi inşaatının sorumlusuydu.

Önceki akşam üstü tam yazılarımı yazmaya koyulmuştum ki bir arkadaşım aradı. Finans sektörünü iyi bilir, kulağı da çok deliktir. ‘‘Fehmi Gültekin Bayındır'dan ayrılmış. İyi de bir ayrılık olmamış. Hakedişlerini de alamamış. Mahkemelik olma durumları bile varmış’’ dedi.

Fehmi Gültekin'i önceki akşam üstü Holding'den aradım. ‘‘Bugün bizden ayrıldı’’ dediler. Hatta arkadaşlarına telefonla veda etmiş.

Fehmi Bey'i tanırım ama kendisiyle konuşmam ve ayrılış nedenini öğrenmem mümkün olmadı. Telefonlarıma çıkmadı. Kamuran Çörtük de konuşmaktan kaçınıyor. (Kamuran Bey, siyasilere yakınlığı, ihaleye girmemekle beraber adının Türkbank skandalına karışmasından beri basınla görüşmüyor. Danışman firma kullanıyor.)

Holding'den bir başka üst düzey tanıdığım ise, ‘‘Kendi isteğiyle ayrıldı, tatsız bir şey yok’’ demekle yetindi.