Tüketici ve kentsel dönüşüm uyuşmazlığı da arabulucuya gidecek

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, 2019’u yargının arınıp yeniden inşa edileceği ve FETÖ travmasını atlatacağı yıl ilan ederken yeni dönem vizyonu, “güven veren ve erişilebilir bir yargı sistemi” olarak belirlendi. Bu vizyonla güncellenen Yargı Reformu Strateji Belgesi, Bakan Gül tarafından yakında açıklanacak.

NASIL HAZIRLANDI

İlki 2009’da hazırlanıp 2015’te yenilenen belgenin güncellenme çalışmaları bu defa geniş katılımla yapıldı. Bu süreçte, Türkiye Barolar Birliği (TBB), tüm barolar ve hukuk fakülteleri, TÜSİAD, MÜSİAD, TOBB, Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye Noterler Birliği, YÖK ve bazı sivil toplum kuruluşlarından katkı istendi. Tüm bakanlıklardan görüş talep edildi. Yüksek mahkemelerle ayrı çalışma yapıldı. Adli kolluk, arabuluculuk, uzlaşma ve bilirkişilik konularında çalıştaylar düzenlendi. AB belgeleri, ilerleme raporları, AİHM içtihatları, uluslararası belgeler incelenerek reforma ihtiyaç duyulan alanlar belirlendi.

İLK KEZ GENİŞ KATILIMLI GÜNCELLEME

Son olarak Bakan Gül’ün ev sahipliğinde 29 Kasım’da Ankara Hâkimevi’nde 200 kişinin katılımıyla toplantı yapıldı. Toplantıya üç yüksek mahkeme başkanı ile TBB Başkanı Metin Feyzioğlu, 28’si TBB yöneticisi-baro başkanı, 42’si hukuk fakültesi dekanı-temsilcisi, 58’i başsavcı ve adalet komisyonu başkanı ile arabulucular katıldı. AYM Başkanı Zühtü Arslan, TBB Başkanı Feyzioğlu, belgenin ilk kez bu kadar geniş bir katılımlı toplantıyla şekillendirilmesi nedeniyle Bakan Gül’e teşekkür ettiler.

İŞTE TASLAK BELGE

Yeni dönem yargısının yol haritası niteliğindeki taslak belgeyle hâkim yardımcılığı mesleki yeterlilik sınavı getiriliyor. Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri genişletiliyor. Taslak belgede üç başlık altında bakın neler var?

1) HUKUK EĞİTİMİ MESLEĞE GİRİŞ

1- Hukuk fakültelerinde eğitim süresinin beş yıla çıkarılması, öğrenci sayısının azaltılıp başarılı öğrencilerin hukuk fakültesine girmesi.

2- Hukuk fakültelerinden mezun olanların hâkim, savcı, avukat ve noter olabilmeleri için önce ÖSYM tarafından yapılacak merkezi bir sınava tabi tutulmaları ve başarı notunun tüm meslekler için aynı olacak şekilde belirlenmesi.

3- Hukuk fakültesi açmak için belirli sayıda öğretim elamanını kadrolu tutma zorunluluğu getirilip uygulanması.

4- Hukuk kliniği uygulamalarının yaygınlaştırılması. Hukuk metodolojisi, hukuki argümantasyon, hukuk sosyolojisi hukuk felsefesi, hukuk tekniği ve kanun yapma derslerinin zorunlu olması.

5- Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin seçimlik ders olarak konulması.

6- Hâkim yardımcılığı kurumunun getirilmesi.

2) ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ

1- Uzlaştırmacıların hukukçular arasından seçilmesi.

2- İş uyuşmazlığına ilişkin arabuluculukta işçi için zorunlu avukat tayininin sağlanması.

3- Tüketici davaları, kentsel dönüşüm uyuşmazlıkları, ticari davalar, icra takipleri, fikri ve mülkiyet ile aile hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuğun dava şartı haline getirilmesi.

4- Arabuluculuk merkezlerine akreditasyon sağlanması ve bir standart getirilmesi.

5- Arabuluculuk ve uzlaşmaya ilişkin kontrol ve denetim mekanizmalarının oluşturulması.

6- Zorunlu arabuluculuk uygulamasının memnuniyet anketleriyle ölçülerek politikanın sonuca göre yeniden belirlenmesi.

3) SAVUNMA HAKKININ GÜÇLENDİRİLMESİ

1- Avukatlık mesleğine giriş için ÖSYM’ce yapılacak bir merkezi sınavda başarılı olma şartının getirilmesi.

2- Avukatlık stajının etkin ve verimli geçirilmesi için yeni uygulamalar geliştirilmesi ve staj sırasında mali imkânlar getirilmesi.

3- Zorunlu müdafii ve vekil ücretlerinin arttırılması.

4- Yeşil pasaport hakkının avukatlara da verilmesi.

5- Avukatlara adli yardım hizmetleri için tahakkuk edilen vergilerin hizmetin sosyal niteliğinin değerlendirilmesi suretiyle kaldırılması ve adli yardım dışındaki işlemlerden dolayı alınan vergilerin oranının azaltılması.

6- Kamu avukatlarının özlük haklarının iyileştirilip, barolara kayıt zorunluluğu getirilmesi.

7- Avukatlıkta uzmanlaşmanın sağlanması.

8- Bazı davalarda avukatla temsil zorunluluğunun getirilmesi ve avukatların bakabilecekleri soruşturma ve davaların mesleki tecrübeye göre sınırlandırılması.