Sandıktan çıkan çeyrek altınkimin hakkı?

Koronavirüsle birlikte maske, mesafe ve temizlik kurallarına uygun bir saat süren en fazla 30 kişinin katıldığı düğünlerdeki takı törenleri de değişti. Takı töreni, yerini takı sandığına bıraktı. Geline ve damada uzun uzun sarılıp kutlanarak, yüz yüze koyu sohbetler eşliğindeki saatlerce süren takı törenleri artık yok. Takı töreni yerini takı sandığına bıraktı.

Önümüzdeki martta evlenecek S.Z.H. adlı kadın okurum, kime verildiği belli olmayacak şekilde takı sandığına atılan takıların kadına mı erkeğe mi ait sayılacağını soruyor. Düğünde ayrı ayrı takı sandığı konulup konulamayacağını öğrenmek istiyor.

YANITI BAŞKAN GENÇCAN’DAN

Okurum S.Z.H. ve düğün takılarına ilişkin benzer soruların yanıtını boşanma davalarının temyiz incelemesini yapan Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Uğur Gençcan verdi. Gençcan, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun (YHGK) son “düğün takısı” içtihadı ışığında, sosyal medya hesabından şöyle değerlendirdi:

“Ziynet eşyası ‘kadına özgü’ ise eşler arasında aksine bir anlaşma veya bu konuda yerel bir âdet bulunmadıkça evlilik sırasında kim tarafından ‘hangi eşe takılmış olursa olsun’ kadın eşe bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı niteliğindedir. (TMK mad. 1, 6, 220/1-1, 222/1, HMK mad. 190, YHGK’nin 04.03.2020 tarihli ve 2017/ 3-1040 E., 2020/240 K. sayılı kararı) Aksi halde, eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar (yarım, tam, çeyrek altın vb) onların paylı mülkiyetinde sayılır.

İÇTİHATTA YOK, KRİTERLER AKLIN GEREĞİ

COVID-19 salgınından sonra düğünlerdeki takı töreni uygulamasının da değiştiği hepinizin malumudur. Artık ekonomik değer taşıyan şey, taraflara takıldığı gibi, ortaya koyulan ya da dolaştırılan takı sandığına da konulmaktadır. Yargıtay’ın son içtihadı bu olguyu kapsamadığı da izahtan varestedir. Ne var ki ‘kadına özgü’ ve ‘erkeğe özgü’ olma kriterinin sandığa koymada uygulanması lüzumu da aklın gereğidir. Sandığa konulan şeyin aidiyeti Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı ölçüsü baz alındığında aşağıdaki gibi belirlenmelidir.

İŞTE TAKI PAYLAŞIM KRİTERİ

Konulan şey kadına özgü ise (küpe, gerdanlık vs) o şey kadına aittir.

Konulan şey erkeğe özgü ise (erkek kol saati vs) o şey erkeğe aittir.

Konulan şey herhangi bir cinse özgü değil ise, yani hem kadın hem erkeğin kullanabileceği özellikte ise (yarım altın, çeyrek altın, para vs) o şey ortak sayılır.

Takı sandığına konulanlarla ilgili ‘yerel âdetin’ varlığı iddia ve ispat edilirse o kural uygulanır.

Takı sandığına konulanlarla ilgili tarafların farklı ‘anlaşması’ varsa o anlaşma hükmü uygulanır.

Takı sandıkları ayrı ise yani hem ‘gelin sandığı’ hem de ‘damat sandığı’ varsa doğal olarak içindekiler de ‘sandık sahibine’ ait sayılmalıdır.”

HÂKİM VELAYETTE 9 YAŞINDAKİ ÇOCUĞU DİNLER Mİ?

ANNE okurum A.T., boşanma davasında hâkimin velayet konusunda 9 yaşındaki küçük kızlarını dinleyip dinleyemeyeceğini soruyor. Küçük kızının mahkeme sürecinde hırpalanmasından endişe ediyor. Yanıtım, “evet”. Hâkim küçük kızı dinler. Çünkü Yargıtay, idrak gücüne sahip kızınız gibi 8 yaş ve üstü çocukların kendisini ifade edebileceğini, velayet davasında “Anneni mi, babanı mı istiyorsun” diye fikrinin sorulması gerektiği görüşünde. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Başkanı Gençcan, velayet kararı verilirken hâkimin neden çocuğu dinlemesi gerektiğini ise bakın şöyle özetliyor:

“İdrak çağındaki çocuğun kendini ilgilendiren konularda görüşünün alınması gerektiği Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin emridir. Anlaşmalı boşanmada idrak çağındaki çocuk, özellikle velayeti ile kişisel ilişki şekli ve süresi konusunda mutlaka dinlenmelidir. Dinlemezseniz ne olabilir? Örneğin, çocuğu, kendisine her gece cinsel saldırıda bulunan babasına ya da her gün işkence yapan anasına vererek onun güvenliğini tehlikeye atmış olursunuz. Bundan sonra o çocuğun başına geleceklerin tek sorumlusu onu dinlemeden hakkında karar veren hâkim olacaktır!”

NAFAKA ALACAĞI İÇİN TEDBİR KOYDURULABİLİR Mİ?

KADIN okurum S.N., ödenmeyen nafaka ve tazminat alacakları için eşi K.N. adına kayıtlı eve tedbir koydurup koydurmayacağını soruyor. Yargıtay kararları ışığında yanıtı “hayır”. Çünkü boşanmaya bağlı ikincil nitelikteki tazminat ve nafaka haklarının elde edilmesini temin için de olsa, karşı taraf adına kayıtlı taşınmazlar üzerine tedbir konulamıyor. (Yargıtay 2 Hukuk Dairesi, 05.02.2014, E. 2013/11484, K. 2014/1888)