Radyatörü kapatmak yakıt ödemekten kurtarır mı?

Önce okurum M.U.’nun sorusu:

“İstanbul’daki evimiz merkezi kalorifer sistemi ile ısınmaktadır. Kayınvalidem kalça kemiği kırığı ameliyatı geçirdiği için Sinop’ta ona bakıyoruz. Bu yüzden İstanbul’daki evimize bu kış dönemeyeceğiz. Evimizin radyatörlerini kapatırsak yakıt masrafından Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre muaf olabilir miyiz?”

Okurumun sorusunu ve benzer soruları Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) hükümleri ışığında yanıtlamak istiyorum. Kışın oturmadığınız ya da boş olan evinize aidat gibi yakıt parasını da ödemekle yükümlüsünüz. KMK’ya göre yakıt parasını ödemekten evinizdeki radyatör vanasını kapattığınız için muaf olmazsınız. Çünkü her kat malikinin aidat gibi yakıt giderine de arsa payı oranında katılması kanuni bir yükümlülük. Kanunun “ana gayrimenkulün genel giderlerine katılma” başlıklı 20. maddesinde bu konu çok açık düzenleniyor. Bakın şöyle:

“Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.”

YÖNETİCİNİZ İCRAYA VEREBİLİR

Okurum M.U. da bu yüzden İstanbul’daki evinin yakıt parasını kışın evde oturmasa bile ödemekle yükümlü. Ödemezse ne olur? Gider veya avans payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, bu kanuna ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir. Gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle de yükümlüdür. Bu nedenle okurum M.U.’nun yakıt parasını ödemesi gerekiyor. Vana kapatmak yakıt parası ödemekten kurtarmıyor.

SİTEDE FERDİ ISITMAYA GEÇİŞ

Okurum R.D. “Oturduğum site 25 yıllık, 6 bloklu. Her blokta 13 daire var. Dairelerin metrekare büyüklüğü aynı. Her blokun toplam inşaat alanı brüt 1700 metrekare civarı. Site merkezi sistemle ve kömürle ısıtılıyor. Bireysel kombi sistemine geçmek istiyoruz. Oybirliğine ulaşamadık. Site yönetimi yerine her blokta apartman yönetimine geçsek yüzde 51’le ve oyçokluğu ile ferdi ısınmaya geçebilir miyiz?”

Okuruma yanıtım, hayır. Bu yöntemle ferdi ısınmaya geçmek mümkün değil. KMK’nın 42. maddesine göre kat maliklerinden birinin isteği üzerine ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt dönüşümü ve merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılabiliyor. Ancak bu çok bloklu, inşaat metrekaresi yüksek siteler açısından geçerli değil. “Toplam inşaat alanı iki bin metrekare ve üzeri olan binalarda merkezi ısıtma sisteminin ferdi ısıtma sistemine dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı olarak oybirliği ile verecekleri kararla” mümkün olabilir. Okurumun sitesi 6 bloklu ve toplam inşaat alanı 10 bin 200 metrekare. Ferdi ısınma sistemine geçiş için kararın tüm kat maliklerinin katılımı ve oybirliği ile alınması gerekiyor.

Son bir not: Isıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesine karar verilmesi halinde, yönetim planının bu karara aykırı hükümleri de otomatik değiştirilmiş sayılıyor.

TEKEL BAYİ İÇİN İZİN ŞART MI?

Okurum M.S. Ankara Çubuk ilçesinde bir apartmanın altında tekel bayi açmak istiyor. “Apartman sakinlerinin hepsinin izni şart mı?” diye soruyor.

Okuruma yanıtım, evet. KMK’ya göre kat maliklerinden muvafakatname alması gerekiyor. Okurum S.N. ise “Apartmanda her işyeri açılabilir mi” diye soruyor. Yanıtım, hayır. Ana gayrimenkulün, kütükte mesken de olsa iş veya ticaret yeri olarak da gösterilse, bağımsız bölümünde “hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuvarı” gibi müesseseler kurulması yasak. Ancak dispanser, klinik, poliklinik niteliğinde olmayan doktor muayenehaneleri yasak kapsamında değil ve açılabilir.