Panjura komşu izni gerekir mi
Güneş, rüzgâr, toz ve gürültüden korunmak için pencere ve balkonlarına panjur taktırmak isteyen ve çatıya uydu alıcı monte ettirmek isteyen çok sayıda okurumdan sorular geliyor. ‘Bağımsız bölüm dairelere panjur taktırırken ve ortak alan çatıya uydu monte edilirken komşulardan izin almaya gerek var mı?’ diye. Yargıtay’ın kriterlerine uygun panjur taktırdığınızda komşularınızdan izin almaya gerek yok. Tekniğine uygun, çatıya zarar vermeyecek ve diğer maliklere de yer bırakmak koşuluyla uydu alıcısı da izinsiz takılabilir. İstanbul Barosu avukatı Kat Mülkiyeti Hukuku uzmanı avukat Mustafa Şeref Kısacık bu iki konu ve komşu gürültüsüne dair soruları şöyle yanıtladı:
PANJUR TAKTIRMA KRİTERLERİ NELER
Okur C.D.: İstanbul’da 20 daireli bir apartmanda oturuyorum. Dairemdeki pencerelere panjur taktırmak için komşularımızdan izin almam gerekiyor mu?
Avukat Kısacık: Pencelerimize ve balkonlarımıza panjur takabiliriz. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre bu bizim hakkımız. Ancak, panjur taktırırken dikkat etmemiz gereken hususlar var. Bunlar şu şekilde:
1- Panjur sabit tesis niteliğinde olmamalıdır.
2- Açılır kapanır nitelikte olmalıdır.
3- Kolayca sökülebilmelidir.
4- Binanın dış görünümünü bozmamalıdır.
5- Balkonu bağımsız bölüme katacak, kapalı alan oluşturacak nitelikte olmamalıdır.
Bu kriterlere dikkat ederek panjur yaptırdığınız takdirde, kimseden izin almaya ihtiyacımız olmayacaktır. Yargıtay’ın yerleşik kararı da bu yöndedir. Panjur, güneş ve rüzgârdan korunulması açısından zorunlu bir gereksinim olarak görüldüğünden, salt bu gereksinimi karşılamak üzere balkon ve pencerelere panjur taktırılması, yapı ile bütünleşen sabit bir tesis olmaması, basit sistemde binaya hasar vermeden kolaylıkla sökülebilen güneşlik özelliği taşıması koşulu ile Kat Mülkiyeti Kanunu’na (KMK) aykırı sayılmıyor. Yargıtay, bu nitelikteki panjurun yapının dış görünümünü bozmadığı, diğer bağımsız bölümlerin deniz, orman, dağ gibi özel bir manzarayı da kapatmadığı sürece ortak yerlere müdahale olarak kabul etmiyor.
MAHKEME KARARIYLA SÖKTÜREBİLİR
Bu kriterlere uyulmaması halinde ise KMK’ya göre her bir kat maliki, ‘eski hale getirme’ davası açarak, panjurların kaldırılmasını mahkemeden isteyebilir. Okurumuz C.D., belirtilen kriterlere uygun olmak kaydı ile pencerelerine panjur taktırabilir. Bu nedenle de komşularından veya yöneticiden bir izin alması gerekmez.
YÖNETİCİ ÇATIYA UYDUYU YASAKLAYABİLİR Mİ
Okur R.S.: Ankara’da 40 yıllık 11 daireli bir apartmanın çatı katında oturuyorum. Çatıya uydu alıcısı taktırmak istiyorum. Yönetici kiremitler kırılır, zarar görür, çatı akar diye izin vermiyor. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre yasak olduğunu söylüyor. Haklı mı? Çatıya uydu alıcısı taktıramaz mıyım?
Avukat Kısacık: Çatı katı apartmanın ortak alanıdır. Malikler çatıdan arsa payları oranında yararlanma hakkına sahiptirler. (KMK 16) Dolayısıyla, kat maliklerinin çatıya anten koymasına engel olunamaz. Yöneticinin kendi başına “Yasak” demeye hak ve yetkisi yoktur. Yönetici çatıya anten, çanak, uydu alıcısı konulmasına engel olamaz. Ancak, çatıya anten koyacak kat malikinin anteni, tekniğine uygun ve binanın çatısına zarar vermeyecek şekilde kurması gerekir. Bir diğer dikkat edilecek husus da diğer malikler de anten koymak istediğinde onlara da anten/uydu alıcısı koyacak yer kalması. Örnekle açıklarsak, 20 bağımsız bölümlü bir apartmanda çatıyı kullanırken, 20 malikin de benzer bir sistemi çatıya koymak isteyebileceği düşünülerek, 1/20 alanı aşmayacak şekilde (diğer 19 kat malikine de uydu sistemi kurmaya yetecek alan bırakılarak) uydu alıcısını kurmak gerekir. Bu ölçülere uygun davrandığınız sürece yönetici size engel olamaz. Engel olmaya kalkması halinde siz dava açabilirsiniz.
YEMEK KOKUSUNA DAVA AÇILABİLİR
Okur D.S.: Yan komşumuz sürekli yemek pişiyor. Kızartmalarda kullandığı yağın kokusu evimizi kaplıyor. Bunun bir çaresi yok mu?
Avukat Kısacık: Ortak yaşam alanları apartman ve sitelerde uymakla yükümlü olduğumuz kurallar var. KMK’nın 18. maddesi aynı apartmanda/sitede yaşayan kişilerin, Türk Medeni Kanunu’nun 737. maddesi de komşuların birbirlerine karşı sorumluluğunu, uymakla yükümlü oldukları kuralları belirler. Komşuların özellikle bağımsız bölümlerin durumu, niteliği ve yerel âdete göre komşular arasında hoş görülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsız etmesi yasaklanmıştır. Yargıtay kararları da bu yönde. Rahatsız olanlar, sulh hukuk mahkemesinde dava açabilir. Hâkim kokunun önlenmesi ile ilgili karar verir.
EVİ SATIN ALIP KURTULUN
A.R.: Üst kat komşumuzun 8 yaşındaki oğlan çocuğu üst katta sürekli top oynuyor, evde bisiklete biniyor. 17 yaşındaki kızları gece sabaha kadar davul çalarak pratik yapıyor. Eşi evde topuklu terlikle geziyor. Erkek her akşam elinde matkap çekiç tadilat tamirat yapıyor. Defalarca uyardık, durum hiç değişmiyor. Biz bu aileden yıldık. Hukuken yapabileceğimiz bir şey var mı?
Avukat Kısacık: Okur A.R. de aynı şekilde sulh hukuk mahkemesinde dava açabilir. Hâkimden gürültünün önlenmesini isteyebilir. Mahkeme kararına rağmen gürültü devam ediyorsa evi satmak yerine, KMK.’nın 25. maddesi uyarınca kat malikleri kurulunda karar alarak, o kötü komşunun evini mahkeme kararı ile kendileri satın alarak, tamamen kurtulma yolunu da tercih edebilirler.
GENÇ KOMŞU EVDE PARTİ VERİYORSA...
M.Z.: İzmir’de bir 12 daireli bir apartmanda oturuyorum. Üst katta oturan genç komşularımızın yatak odasından gelen sesler ve evde verdiği partiler yüzünden uyku uyuyamaz olduk. Ne yapabiliriz?
Avukat Kısacık: KMK’ya ve Türk Medeni Kanunu’na göre komşuların birbirini rahatsız etmemeleri kanuni bir yükümlülüktür. KMK’ya ve komşuluk hukukuna aykırı davranan komşuyu önce nezaketle uyarmak gerekiyor. Bu çözüm değilse yöneticinin uyarması hatta bu konuda apartman girişine uyulması gereken kuralları gösteren yazılı bir metni asmasını da istemek gerekiyor. Ama okur M.Z.’nin durumundaki gibi komşu gürültüsü artık çekilmez hale geldiğinde kolluk kuvvetlerine, idari makamlara şikâyetçi olunabilir.
KRİTER: TAHAMMÜL EDİLEMEZ BOYUT
Ardından KMK’nın 33. maddesi uyarınca Sulh Hukuk Mahkemesi’nde, evdeki gürültünün ‘tahammül edilemez boyutta’ olduğunu bildirilerek, dava da açılabilir. ‘Rahatsızlık’, kişiden kişiye değişen soyut bir kavram olduğu için davada hâkim, Yargıtay uygulamasıyla oluşan kriterlere göre karar verir. M.Z.’nin davasında da hâkim, ilgilileri dinler. Mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi ve gürültü/ses ölçümü yaptırır. Dava sonunda, gürültünün, şikâyete konu olan her ne ise varlığının tahammül edilemez boyutta olduğu tespit edilirse, hâkim derhal bu durumun önlenmesine hükmeder. Hâkimin bu kararına uymaz ve o komşu gürültü yapmayı, parti vermeyi sürdürürse, bu kez KMK 33/son maddesi gereği, aynı mahkemece davalıya idari para cezası uygulanır.
