Kiracının hakkı yok mu?

BU hafta söz sırası kiracılarda. Kiracı okurlarım ağırlıklı olarak apartman hesaplarını inceleyemediklerinden, ana yapının kat maliklerinden alınması gereken onarım, bakım, iyileştirme giderlerinin de aidata yedirilip kendilerinden alınmasından yakınıyor. Önce okurum B.G.’nin sorusu:

“22 aydır kiracı olarak oturduğum apartmandan 11 Eylül’de ayrıldım. Aidat 100 TL. Son ayın ödemesini yapmadım. Çünkü Kasım 2016’da ilk yönetim yöneticiliği devrettiğinde kasada 1876 TL para vardı. 10 aydır toplanan paralarla kasada mutlaka para vardır. Şimdiki yönetime ‘Hesap ekstresini dökün, borcum var ise vereyim, alacağım var ise ödeyin’ diyorum. Ekstre vermiyorlar. Benden ağustos ve eylül aylarına ait 200 TL aidat talep ediyorlar. Ödemezsem avukata vereceklerini söylüyorlar. Ne yapabilirim?

AİDATI ÖDEMEKLE YÜKÜMLÜSÜNÜZ

B.G. başta olmak üzere okurlarımın benzer sorularını Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) hükümleri çerçevesinde yanıtlamak istiyorum. Okurum B.G., aidatı ev sahibi ile kontratında çıktığı ay aidatı ödemeyeceğine ilişkin bir hüküm yoksa ödemekle yükümlü. Apartman hesabında para olduğu gerekçesiyle aidatı ödememek gibi bir hakkı yok. Ancak hesap ekstresini talep edebilir.

“Kiracılar apartman yöneticisi ve denetçisi olabilirler mi” sorusuna gelince... KMK’ya göre denetçi veya denetim kurulunun kat malikleri arasından seçilmesi gerekiyor. Bu nedenle kiracılar denetçi olamazken, yönetim planında aksine hüküm yoksa kiracılar yönetici atanabiliyorlar.

HESAP VERMEK DE KANUNİ YÜKÜMLÜLÜK

KMK hükümlerine göre ise apartman yönetimi ve yönetici hesap vermekle yükümlü. Artık birçok site ve apartmanda ilan panoları ve asansörlerde hesap dökümleri ilan ediliyor. KMK’nın 41. maddesine göre denetim kurulu, yönetim planında eğer zaman yazılmamışsa her takvim yılının birinci ayı içinde kat malikleri kuruluna verecekleri bir raporla denetimin sonucunu ve anagayrimenkulün yönetim tarzı hakkındaki düşüncelerini bildirmekle yükümlü. Bu denetim raporunun da çoğaltılarak birer örneğinin taahhütlü mektupla kat maliklerine gönderilmesi gerekiyor.

YÖNETİCİLER DİKKAT

Apartman hesaplarında bir sorun olması halinde ise mahkeme yolu açık. Apartman yöneticisi hesaplardan hukuki ve cezai olarak sorumlu. Yönetici, hizmet nedeniyle kendisine bırakılan bir kısım malları ve mevduatı şahsi amaçları veya üçüncü kişilere çıkar sağlamak için kullanırsa, TCK’nın 155. maddesi çerçevesinde, ‘güveni kötüye kullanma’ suçunun nitelikli halinden yargılanması bile gündeme gelebilir.

ON YILLIK HESABI İSTEDİ

16 yıldır aralıksız aynı evde kiracı olan okurum N.M.I., yeni yönetime “ikaz ve uyarı” yazısı yazarak kiracıların sesi olacak şekilde hesapları şöyle talep etmiş:

“Kiracıların söz hakkı verilmediği bu sistemde, hemen hemen her gelen yönetimimize ödediğimiz aidatın nerelere harcandığına dair ayrıntılı harcama listesini talep ettik. Maalesef sonuç alamadık. Yeni yönetim kurulundan da aynı talepte bulunduk. Son on yılın aidat harcamalarını kalem kalem, harcama miktarları ile bilmek istiyoruz. Kanunun kiracılara verdiği hakla aidat gelir-giderlerinin ayrıntılı dökümünü istiyoruz. Yine kanunun el verdiği süre olan en az on yıllık takvime göre, aidata karşılık gelen doğalgaz giderlerini metreküp hesabı ile, güvenlik ve apartman görevlilerinin giderlerini ve kiracıları ilgilendiren diğer giderleri öğrenmek istiyoruz.”

N.M.I.’nın tüm kiracılar adına önerisi de bakın şöyle:

1- Ev sahipliği bir meslek ve geçim kaynağı haline geldiği için kiracılar hak ve hukuklarını koruma adına mutlaka apartman yönetimlerinde temsil edilmeli. Her on dairede bir kişi olabilir. Bu harcama kalemlerinin dökümünü sağlamaya ve denetlemeye yarayacaktır.

2- Bu mülk sahiplerinin sabit giderlerini cari giderlerinin içine yedirme ve apartman hizmetlerinden kiracıların da eşit şekilde faydalanmasına sebep olacaktır.