Fener tehlikesi 2

“DİLEK Balonu”, “Uçan Fener” veya “Çin Böceği” adıyla, Gölbaşı’ndan, Ünye sahillerine, mezuniyet törenlerinden, düğünlere kadar her yerden yakılarak uçurulan 3-5 dakika seyirlik manzara yarattıktan sonra düşüp plastik atıklarıyla çevre kirliliği yaratan fener tehlikesine dikkat...
3-5 dakikalık eğlence için kirlilik
Bu fenerlerin yarattıkları çevre kirliliği Gölbaşı’nda ilk kez Haziran’da dikkatimi çekmişti. Göl kenarında güya doğayla başbaşa kalmak için gelen insanların birkaç dakikalık eğlence için 5-10 lira karşılığında garsonların çakmakla tutuşturup havalandırdıkları fenerlerin kısa yolculuğu Mogan Gölü’nün dibinde sonlanmıştı. 40 derece sıcakta ateş topu gibi yanarak, yere düşen bu balonların çevre kirliliği yanından yangın tehlikesi de yarattığını da 26 Haziran’da yazıp uyarmıştım.

Mogan’da balıklar ölüyor

Plastik artıkların doğada yüzlerce yılda yok olmadığı sudaki canlılığı ve çevreyi tehdit ettiğini artık çocuklar bile biliyor. Ama bu konuda bir parantez açıp bir kez daha uyarmak istiyorum. Geçen Pazar günü yine bir grup arkadaşımızla Mogan Gölü kıyısına gittik. Birkaç ölü balık yüzeye vurmuştu. Acaba neden? Göle düşen fenerlerin yarattığı kirlilikten mi? Yetkililer artık bu dilek feneri faciasına el koyup bu soruyu yanıtlarsa, yanıtını da memnuniyetle haftaya size yazarım.

Ünye’de dördüncü kez şenliği yapılmış

17 Temmuz’da yıllık iznimde ailemi ziyarete gittiğim Ünye’de de fener faciasıyla bir kez daha karşılaştım. Bu kez balon adıyla bu fenerlerin hemde dördüncü kez şenliğinin Ünye’de yapıldığını hala kaldırılmamış afişlerden gördüm. Sahilde uçurulan ve yandıktan sonra düşen yüzlerce fenerlerin plastik ve metal artıkları hala göze çarpıyor. Yarattıkları çevre kirliliği de apaçık ortada duruyor.

İzmir’de yasaklandı

Sadece Ünye’de değil, bütün sahillerimizde, kentlerde malesef benzer şenlikler hala yapılıyor. Geçen Ağustos’ta İzmir’de “Dilek Balonu Uçurma Şenliği”nde, faciaya ramak kalmış ve iki vatandaş yaralanmış. Rüzgarın etkisiyle dilek balonları, apartmanlarda yangın tehlikesi yaratmış, alev topuna dönen balonlardan kaçmak isteyen vatandaşlar arasında da büyük panik yaşanmış. İzmir Valiliği de duruma el koyup, dilek fenerlerini genelgeyle yasaklamış. Emniyet müdürlükleri, belediyeler ve kaymaklıklara gönderilen genelgede, bu tür dilek balonlarının açık alanlarda kullanılmasının yasakladığı belirtilmiş.

5 bin TL ceza

İl İdare Kurulu kararınca yasağa uymayanlar hakkında İl İdaresi Kanunu’nun 11/C ve 66’ncı maddeleri gereğince karar alındığı ve bu karara uymayanlar hakkında ise Kabahatlar Kanunu’nun 32. maddesi gereği 170 TL ile 5 bin TL arasında kişinin gelir durumuna göre cezalandırılma yapılacağı bildirilmiş.

Neden uygulanmıyor?

Anlaşılan o ki, valiliklerin bu genelgeleleri ve Kabahatlar Kanunu’nun bu maddesi dilek fenerleri için yeterince uygulanamadığı için hala yüzlercesi, binlercesi Mogan başta her yerde havalandırılmaya devam ediyor.

Bir fener manzarası daha

Son olarak, Ünye’den bir fener manzarası daha aktarmak istiyorum. Vatandaşların bana aktardığına göre, mezarlığa komşu, üzerinde 1911 yazan deniz feneri, dört tarafı yıkılmış ve çay ocağına dönüştürülüyor. Yakında çay servisi de başlayacak. Bu duruma tepki gösteren Ünyeliler bakın ne dediler:
“Uçurulan dilek fenerleriyle Ünye’de çevre katliamı yaşandı. Şimdi de 1911 tarihli bu fenerde tarih katliamı yapılıyor”
Yetkililerin bu iddialara yanıtı da haftaya.

Bakanlıklar tedbir alsın

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nı, su, çevre kirliliği ve yangın tehlikesi yaratan seyirlik bu fenerler konusunda daha etkin tedbirler almaya çağırıyorum.
Çevreyi kirletmeden şenlik, tarihi katletmeden restorasyon yapmak çok mu zor diye sormadan yapamıyorum?