BİR arkadaşımın şikayeti. Adını vermiyorum. Seyranbağları’nda oturdukları apartmanda "randevuevi daireden" şikayetçi. Ev sahibine durumu anlatmışlar. O da rahatsız olduğunu ama ne yapacağını bilemediğini söylemiş. Bana sordu, Yargıtay içtihatlarını araştırdım.
Apartmanda kiralanan daireyi randevuevi gibi işletmek Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre yasak. Dairenin bu şekilde kullanıldığının ortaya çıkması halinde, ev sahibinin, kiracıyı derhal çıkarma hakkı var. "Randevuevi daire" nedeniyle diğer komşuların ise kendi kira sözleşmelerini "haklı fesih" imkanları bulunuyor. Bu konuda Yargıtay’ın örnek kararları da var.
Kızlarım, ’sermaye’ diye taciz ediliyor
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin kararına göre, Çankaya’da, bir daireyi öğrenci iki kızına kiralayan anne alt kattaki dairenin randevuevi olarak kullanılması nedeniyle kızlarının sermaye sanılarak, taciz edildiği, kapının randevuevi diye çalınıp taciz edildiklerini savunarak, kira sözleşmesini feshetti ve evi boşalttı. Ev sahibi bunun üzerine dava açtı. Ancak, Yargıtay anneyi kira sözleşmesini fesihte haklı buldu. Yargıtay, davacı ev sahibinin tazminat talebini ise reddetti. Örnek karar bakın şöyle:
"Davalı Feriha; okumakta olan kızları için daireyi kiraladığını, üsteki dairede bulunan köpeklerin havlamalarından dolayı kızlarının uyuyamayıp, ders de çalışamadıklarını, mülkiyeti davacıya ait alttaki dairenin de randevuevi olarak kullanıldığını, civar sakinlerinin bunu bildiğini, kızlarının eve girip çıkması sonunda sermaye sanılarak taciz edildiğini, zaman zaman yanlışlıklar da olsa kapılarının randevuevi düşüncesiyle çalınıp taciz edildiğini, o nedenle kira akdini fesihte haklı olduklarını savunmuş, davanın reddini dilemiştir.
Ev fuhuştan mühürlendi
Kiralananın altındaki dairenin randevuevi olarak kullanılması nedeni ile yapılan bir ihbarı değerlendiren ahlak zabıtasının, evde fuhuş yapıldığını suçüstü yapmak suretiyle tespit ettiği, Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonu Başkanlığı’nın 19.1.1994 tarih ve 23 sayılı kararı ile de 25.1.1994 tarihinde kapısının mühürlendiği, Asayiş Şube Müdürlüğü’nün yazısı ile belirlenmiştir. Bu olgu karşısında; davacı kiralayanın anlatılan Borçlar Kanunu’nun 249. maddesindeki akde uygun şekilde kiralananı teslim ve koruma borcunu ağır bir şekilde ihlal ettiğinde kuşku ve duraksamaya yer olmamalıdır.
Bu durumda, davalı kiracının öğrenci olarak okuyan iki genç kızın içtimai, sosyal ve ahlaki durumlarının tehlikeye maruz kalmamasını temin amaç ve düşüncesiyle akdi fesihte haklı olduğunun kabulü zorunludur. O nedenle, davacı akdin feshi nedeni ile bir giderim isteyemez. Mahkemece, yasa maddelerinin uygulanmasında ve delillerin takdirinde hataya düşülerek davalıların giderimle sorumlu tutulmaları usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir. Buna yönelik istem reddedilmelidir.
Pavyon komşu iznine tabi
Apartmanlarda mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde gazino, pavyon, bar veya kulüp açmak ise kat malikleri kurulunun oybirliği ile vereceği kararla mümkün. Kat Mülkiyeti Yasası’nın 24. maddesi ise "Yasak işler" başlığı altında bu konuyu bakın aynen şöyle düzenliyor:
"Ana gayrimenkulün, kütükte mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuarı gibi müesseseler kurulamaz; kat maliklerinin buna aykırı sözleşmeleri hükümsüzdür; dispanser, klinik, poliklinik niteliğinde olmayan muayenehaneler bu hükmün dışındadır. Ana gayrimenkulün, kütükte mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali gibi eğlence ve toplantı yerleri ve fırın, lokanta, pastane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı gibi yerler, ancak kat malikleri kurulunun oybirliği ile vereceği kararla açılabilir.Bu karar yöneticinin veya kat maliklerinden birinin istemi üzerine bütün bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti kütüğündeki sahifelerine şerh verilir."