Yaz sıcakları ile birlikte kilo sorunu olanların telaşı iyice arttı.
Bir an önce zayıflayıp Bodrum ve Çeşme’nin moda beach’lerinde rahatça güneşlenmek isteyenler için durum telaştan da öte, dayanılmaz bir strese dönüştü. Bu durumdan istifade etmek isteyenler için daha uygun bir ortam olmasa gerek! Onlar çözümü hemen buluverdiler: Bikini için Chitosan, hızla zayıflamak için otlar, bitkiler içeren mucize haplar! Tükettiğiniz besinleri birazcık azaltmadan, bedeninizi hafifçe hareketlendirip fazla kalorileri yakmadan yan gelip yatarak veya uyuyarak zayıflamak istiyorsanız sihirli haplar (!) yüzyıldır her yaz emrinizdedir. Bunlardan bazıları yağların emilmesini önlediğini veya yağları daha hızlı yaktığını, bazıları da metabolizmanızı hızlandırdığını ileri sürer. Hızını alamayanlar mucize bitki karışımları ile size 8 günde 4 kilo gibi inanılmaz bir kilo kaybını bile vaat edebilirler. Hemen belirtelim! Bu vaatlerin gerçekleşmesini asla beklemeyin. Kalorisi azaltılmış bir beslenme planı uygulamadan, günde en az 200-300 kalori yakacak kadar bir bedensel aktivite artışı yapmadan sizi hiç kimse zayıflatamaz!
ÜZÜCÜ ANILAR VAR!
Kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu ile uğraşan sağlık uzmanlarının not defterleri, bu faydasız ve genellikle zararlı bitkisel karışımları kullananların hicranlı hikayeleri (!), üzüntüleri ve karşılaştıkları hastalık öyküleri ile doludur.
Doksanlı yıllarda bunun bir benzerine ama çok üzücü olan bir örneğine, biz de o zamanlar başhekimi ve klinik şefi olduğum Ankara Numune Hastanesi Metabolizma Kliniği’nde rastlamıştık. Kilosu 150’lilere yaklaşan Kahramanmaraşlı dondurmacı ustasının öyküsünü sevgili Uğur Dündar oldukça detaylı bir şekilde sizlere duyurmuştu. İçinde ne olduğu son derece kuşkulu zayıflatıcı ürünleri kullanan Ahmet Usta, belki birkaç kilo vermişti ama karaciğerinde düzeltilmesi olanaksız zararlara yol açmıştı! Ahmet Usta’yı bir süre sonra kaybettik...
BUNLARDAN UZAK DURUN!
Unutmayın! Kilo verme programlarında size pazarlanan ürünlerin içerdiği maddelerin, bitkilerin çoğu ya faydasız (Chitosan, Garcinia Cambogia) ya da zararlıdır (Ephedra, Ma-huang). İçinde guarana, elma ekstresi, greyfurt tozu veya başka bir bitkisel ihtiva eden ürünlerden herhangi bir yarar görmezsiniz.
AŞIRI TİROİD HORMONU: Pek çok zayıflatıcı ürüne (gözden kaçırılacak şekilde) tiroid hormonu ilave edilmektedir. Bu hormonun sadece tiroid hormonu üretiminin azalması ile ortaya çıkan HİPOTİROİDİ sorununa bağlı kilo fazlalığı sorununun tedavisinde kullanılmasına izin verilmektedir. Normal miktarda tiroid hormonu üretenlerde kullanılması zararlı ve yanlıştır.
BİTKİSEL LAKSATİFLER: Ürünlere kattıkları, bitkisel laksatifler ve diüretikler de vücudunuza zarar vermekten başka hiçbir işe yaramazlar. Bu maddeler (sinameki veya senna içerenler) sadece su kaybetmenizi sağlar. Yağlarınızı eritemez, bedeninizdeki su miktarını azaltır. Potasyum düzeylerinizi düşürerek, kalp ritim bozukluklarına ve kas problemlerine neden olabilir. Eğer bu tür laksatifleri veya idrar söktürücüleri kullanırsanız, bir süre sonra bağırsaklarınızda ve böbreklerinizde bu bileşiklere karşı bir cevapsızlık oluşabilir. Laksatiflerin ve diüretiklerin hiçbir zaman kilo verme desteği olarak kullanılmamaları gerekir.
AŞIRI KAFEİN: Egzersiz yapıp, düşük yağlı diyet tüketenlerde, çok fazla miktarlarda alınan kafeinin veya kafein eklenmiş zayıflatıcı ürünlerin de daha kolay kilo kaybı sağladığı belirtilmektedir. Ancak bu maddeler çok büyük dozlarda alındığında stres, huzursuzluk, uykusuzluk ve kan basıncı yüksekliğine neden olabilir. Ayrıca Ephedrine gibi diğer uyarıcılarla birlikte kullanılırsa, yan etkiler daha da ciddi olabilir.
İŞTAH KAPAYICILAR: İştah baskılayıcı olarak satılan ilaçların da pek çoğu Phenylpropanolamine Hydrochloride (PPA) isimli tehlikeli yan etkileri olan kimyasalı içerirler. Bu madde, bazı öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarında düşük dozlarda kullanılmaktadır. Kalp hastalığı veya yüksek kan basıncı gibi problemlerinizin olması halinde tehlikeli olabilen bu maddeyi kullanmaktan kaçının.
Bizi dinlemez ve hálá bu boş vaatlere inanmaya devam ederseniz, aşağıdaki olasılıklardan birini işaretleyebilirsiniz:
4 Bu ürünler nedeniyle oluşabilecek zararlı etkilerden (karaciğer veya böbrek hasarı, kan basıncı yükselmesi...) biri ile karşılaşmak.
4 Bedeninizi zayıflatmak-inceltmek yerine cüzdanınızı inceltmek.
Eğer kilolarınızdan şikayetçiyseniz, sürekli kilo almanızı sağlayan tıbbi bir sorununuz olabilir. Önce doktorunuzla konuşun. Kaybedeceğiniz ister 2 kg, isterse 30 kg olsun, kilonuzu kontrol edebilmek için dengeli ve yeterli ama daha az kalori ile beslenmek için diyet uzmanlarından, egzersiz yapmak için fitness hocalarından destek almak zorundasınız. İlaçların kısa dönem etkilerinden ve geçici kilo kaybı sağlamalarından başka hiçbir yararları olmaz. Son zamanlarda Chromium Picolinate, Conjugated Linoleic Acid ve Coenyme Q10 ile L-Carnitin’in reçeteli kilo kaybettirici ilaçlara destek olarak kullanılabilecekleri yönünde farklı merkezlerce yürütülen çok sayıda çalışma mevcuttur. Bununla birlikte çalışmalar henüz yeterli değildir. Sadece konu ile ilgili yoğun deneyimi olduğuna güvendiğiniz uzmanların tavsiyesi ve gözetimi altında yukarıda sayılan ürünlerden faydalanmanız mümkün olabilir. Bununla birlikte hangi ürünü kullanırsanız kullanın mutlaka doktorunuza bilgi vermeli ve onun görüşünü almalısınız.
NASIL YAŞIYORLAR?
FUNDA ARAR (Şarkıcı)
30 yaşındayım. Boyum 1.75 m, kilom 59. Öğünlerim işim gereği çok muntazam olamıyor, hatta epey düzensiz diyebilirim. Genelde sebze ağırlıklı beslenmeye çalışıyorum. Kahve ve çayı ise oldukça fazla tüketiyorum. Yoğun geçecek günlerimde vitamin takviyesi alıyorum. Uyku düzenim açısından, geç yattığım günler çoğunlukta. Sık sık yürüyüş yapıyorum, hatta bunu her gün düzenli bir hale getirmeye çalışıyorum. İşim stresli, topuklu ayakkabılarla sahnede uzun süre kalmak bel ağrısı yapıyor, boyun fıtığım var. Ailemde ırsi bir rahatsızlık yok, düzenli bir ilaç da kullanmıyorum.
PROF. MÜFTÜOĞLU’NUN YORUMU
Sayın Funda Arar’ın en önemli sorunu öğünlerinin düzenli olmaması gibi görünüyor. Kahve tüketimini günde bir veya iki fincan ile sınırlaması, siyah çayın da kafein içerdiğini (demli çay kahvenin yarısı kadar kafein içerir) unutmayıp, siyah çayı fazla tüketmek yerine meyve ve bitki çaylarından faydalanması yararlı olur. Muhtemelen bu kadar kahve ve çay içerek erken saatlerde yatabilmesi zaten çok güç! Yoğun iş hayatı nedeniyle bedensel aktivitesini arttırarak, kas ve kemiklerini güçlendirmesi ve iş yoğunluğunun arttığı günlerde C vitamini, B1 ve B6 vitamini ve magnezyum gibi desteklerden yararlanması uygun olabilir. Sayın Funda Arar’a sağlıklı ve huzurlu bir yaşam diliyorum.