Yaşlı damarlar gençleşir mi?

Tıp dünyası son günlerde statin ailesinin son nesil temsilcilerinden birinin, "Rosuvastatin"in beklenmeyen başarısını konuşuyor: Rosuvastatin sadece damar tıkayıcı LDL kolesterolünü azaltmakla kalmıyor, oluşmuş kolesterol plakalarını da küçültebilecek gibi görünüyor. Umalım ki, bu güzel haber yeni araştırmalar ile doğrulanıp desteklensin. Müthiş bir şey!

Damarlarınızın sertleşmesi ve daralması ya da sert aterosklerotik plakalarla tamamen tıkanması yaşam süresi ve kalitesini etkileyen başlıca problemdir. Koroner kalp hastalığının, inme-felç ataklarının, uç damarlarda daralıp tıkanmalarının nedeni bu plakalar ya da bunlardan kaynaklanan pıhtılar, kopan parçalardır.

Bu plakaların oluşmasında kötü (LDL) kolesterol başaktördür. Statinler kötü kolesterolü azaltıp kan kolesterol düzeyini dengeleyerek bu sorunun oluşumuna engel olmaktadır. Bu faydalı etki bugüne kadar üretilen statinlerin hepsinde mevcuttur.

ROSUVASTATINNE İŞE YARIYOR?

Rosuvastatin, statin grubu ilaçların damar sertliğinin ilerlemesini sadece yavaşlatabileceği efsanesini yıkmış gibi görünüyor. Bu yeni statin, atardamarlarda biriken yağ plakalarını da azaltıyor, küçültüyor. Son bir çalışmada Rosuvastatin’in atardamarlarda önceden oluşmuş yağlı plakaları yüzde 6-9 oranında küçültülebildiğini gösteren bulgular yayınlandı. Çalışmayı yürüten ekibi, dünyaca ünlü kalp merkezi Cleveland Klinik Kardiyoloji’den Dr. Steven Nissen yönetti. Çalışmanın sonuçlarını da Dr. Nissen Amerikan Kardiyoloji Cemiyeti’nin bu yıl Atlanta’da (ABD) yapılan yıllık olağan toplantısında sundu.

Dr . Nissen ve arkadaşları, günde 40 mg. Rosuvastatin kullanan hastalarda ilacın sadece kötü (LDL) kolesterolü yüzde 50’ye yakın azaltmak, iyi (HDL) kolesterolü yüzde 14’e yakın artırmakla kalmadığını belirlediler. Rosuvastatin ile yapılan yoğun tedavi önceden oluşmuş plakaları da küçültebiliyordu. Araştırmalar, bu sonuca güvenilir bir damar içi araştırma yöntemi olan damar içi ultrasound yöntemi kullanarak ulaştılar.

SADECE YAĞLANMAYIÖNLEMEKLE KALMIYOR

Bu bulguların detaylarını önümüzdeki günlerde tartışacağız. Bu araştırmaların sonuçları kolesterolü yüksek ve damarları yağlı plakalarla daralmış hastalarda çok şeyi değiştirecek gibi görünüyor. Statinlerle damar yaşlanmasının sadece önlenebileceğinin değil, yaşlanmış damarların gençleştirilebileceğinin de mümkün olduğu anlamına geliyor. Çalışmanın detaylı sonuçları nisan ayında yayınlanacak ve biz bu güzel haberin alt başlıklarını keyifle okuyacağız.

Bir kez daha hatırlatalım: LDL kolesterol yüksekliği ve/veya HDL kolesterol düşüklüğü yaşam borularımız ve beden içindeki otoyollarımız olan atardamarlarımızın en önemli düşmanlarıdır. Bu nedenle 20’li yaşlarda iki-üç yılda bir kez, faydalı ve zararlı kolesterol seviyelerinizi kontrol ediniz. LDL (kötü kolesterol) seviyeniz yüzde 130 mg’dan yüksek ve/veya HDL (iyi kolesterol) düzeyiniz yüzde 40 mg’dan düşükse doktorunuzla konuşun.

Erken teşhisin kolesterol ile ilgili sorunlarda hayat kurtarıcı olduğunu unutmayınız. Modern tıp her yıl yeni ve muhteşem gelişmelere imza atıyor. Siz üzerinize düşeni yapın, kendinize iyi bakın yeter!

BAŞBAKAN’IN BİYOLOJİK YAŞI DOĞRU ÖLÇÜLDÜ MÜ?

Kilo sorunu ile uğraşanlar arttıkça vücut kompozisyonunu inceleyen makinelerin kullanımı da yaygınlaştı. Bu aletleri üretenler yeni ve farklı ürünler yapalım derken işi oldukça güvensiz ve yanlış noktalara taşımak üzereler. Üretici firmalara göre yeni vücut kompozisyon analizi cihazlarının inanılması güç marifetleri var! Bu aletler sadece yağ, kas, kemik, su oranlarınızı ölçmüyor, vitamin ihtiyacınızı, mineral eksikliğinizi, su tutup tutmadığınızı da ekranlarında gösteriyorlar. Bununla da yetinmeyip "Biyolojik yaşınızı" bile tahmin ediveriyorlar.

Bu yeni bilgilerin hiçbirinin güvenilirliği yoktur! Bu aletlerle sadece vücut kompozisyonunuz hakkında "doğruya yakın" bilgiler edinirsiniz o kadar. Diğerleri sadece birer hoşluktan (!) ciddi bir bilimsel boşluktan (!) ibarettir.

Sayın başbakanımıza da bu aletlerden birinden yararlanıp bir yaş ölçme işlemi yapılmış ve "kronolojik yaşı" 52 olmasına karşılık "biyolojik yaşı" 57 bulunmuş. Hiçbir bilimsel temeli olmayan bu değerlendirmenin Sayın Başbakanımızı üzmediğini umarım.

Biyolojik yaş tayininde bu araçların kullanımı yanlıştır! Biyolojik yaş ölçen herhangi bir formül ya da tıbbi yöntem yoktur. Konunun uzmanı bazı hekimler, mevcut hormonel, metabolik ve biyokimyasal verileri muayene bulguları ile birleştirip yaşam tarzını da gözeterek biyolojik yaş tahmininde bulunabilirler.

AKLINIZDA OLSUN

KOLESTEROL İLAÇLA NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Statin grubu ilaçlar, kolesterolün üretimini azaltarak damarlarınızda dolaşan kolesterol miktarını düşürür. Vücudunuz kolesterolün yüzde 30’a yakınını dış kaynaklardan yiyeceklerle kazanmakta geri kalanını kendisi üretmektedir. Karaciğerde kolesterol üretiminin azaltılması kan kolesterol seviyesinde yüzde 20-40 oranında azalma yapabilmektedir.

NASIL YAŞIYORLAR?

Leman San (Şarkıcı)

1.66 boyundayım ve 57 kiloyum. Maalesef üç öğün yemek yiyemiyorum. Kırmızı et, kızartma ve şarküteri ürünlerini hiç yemiyorum. Ara sıra balık tüketiyorum. Tahıl, meyve ve sebzeyle aram çok iyi. Bol miktarda yiyorum. Sık sık meyve suyu içiyorum. Tuzla pek aram yok. Tercihimi meyve tatlılarından yana kullanıyorum. Sebzeleri buharla pişiriyorum. Sigara kullanmıyorum. Alkolden hoşlanmıyorum. Vitaminimi yediğim besinlerden karşılıyorum. Besinlere ek olarak da üzüm çekirdeği kullanıyorum. Uyku düzenim yok. Uyku sorunu yaşıyorum. Spor olarak haftada bir gün yoga yapıyorum. Zamanında geç saatlere kadar çalışmak uyku düzenimi bozdu. Sigaralı ve gürültülü ortamlarda çalıştığım için olumsuz yönde etkilendim. Mesleğimi severek yaptığım için stresinden etkilenmiyorum. Ailemde şeker hastalığı var. Gece uykularımı düzene sokmak için düzenli olarak bitkisel bir ilaç alıyorum.

PROF. MÜFTÜOĞLU’NUN YORUMU

Sevgili Leman Sam bir sağlıklı yaşam tutkunudur. Birkaç kez keyifli sohbetler yaptık. Yaşam tarzına, alışkanlıklarına özellikle beslenmesine gösterdiği özen örnek olacak seviyede. Tek sorunu uyku kalitesi ve süresinin yetersiz olması. Benim önerim valerian ve melissa karışımı bitkisel-doğal ve standardize bir özütle bu sorunun çözümüne destek aramasıdır. Yukarıdaki karışımı akşam yemeğinden sonra uyku saatinden 1 saat önce birer adet alabilir. Akşam yemeklerini erken saate almasında, yarım saatlik hafif bir akşam yürüyüşü yapmasında, biraz kitap biraz müzik ve biraz da doğadan, meditasyondan ya da başka bir rahatlama-gevşeme çalışmasından yararlanmasında fayda var. Sorunu yine çözememesi halinde bağımlılık yapmayan uyku desteklerinden herhangi birini kullanabilir. Akşam saatlerinde alınan 100-200 mg magnezyumun ve 1-3 mg melatoninin de uyku desteği olabileceğini hatırlatalım. Sevgili Leman Sam’a huzurlu ve uykusu bol bir yaşam diliyorum.