Vücut yağ oranı neden önemli?

Vücut ağırlığını oluşturan dört ana unsur var: Su, kas, kemik ve yağ kitleleri. Su oranındaki değişimler, aynı gün içinde bile birkaç kiloya ulaşabiliyor. Biraz tuzlu yeseniz veya adet dönemindeyseniz vücut suyunuz artıyor, biraz fazla terleseniz ya da saunaya girseniz bir-iki kilo azalıyor. Yani su miktarındaki değişimlerin bizim anladığımız anlamda kilo kazanımı veya kaybı olarak değerlendirilmemesi gerekiyor.
Kemik kitlesi yani kemiklerinizin ağırlığı, ergenlik çağının bitiminden 60’lı yaşlara kadar kolay kolay değişmiyor. Değişse bile bu azalma yönünde oluyor ve birkaç yüz gramı geçmiyor.
Kas kitlesine bağlı ağırlığınıza gelince… Kas kitlenizin ağırlığında da siz özel bir gayret gösterip sıkı egzersizler, ağırlık çalışmaları yapmazsanız artış olmuyor.
Diyet hataları veya aşırı tembellik olmadıkça kas kaybı da pek görülmüyor. Kısacası anlamlı değişiklikler yalnızca yağ miktarındaki değişimlerle sınırlı kalıyor.
Yağ kitlesi artıp özellikle de karın ve böbrek bölgesinde toplanınca sağlık problemleri başlıyor. Kan yağları ve kan şekeri yükseliyor, kan basıncını dengelemek güçleşiyor. Eğer dikkat edilmezse, bir çözüm bulunup uygulamaya konmazsa bu süreç diyabet hastalığı ve hipertansiyon ile sonuçlanabiliyor.

Menopoz yaşı tahmin edilebilir mi

Ortalama ömür uzuyor. Bu durumda hanımların menopoz sonrasında yaşayacağı yıllar da artıyor. Hürrem Sultan’ın yaşamının kaç yılını menopozda geçirdiğini bilemem ama Türk hanımlarının çoğunun 20-30 yıl menopozla tanışık -ve umarım barışık- yaşadığını düşünüyorum.
Yaşı 40’ı geçen hanımlar en ufak adet gecikmesinde “Eyvah, menopoza mı giriyorum yoksa?” endişesine kapılıyor, hekime koşuyor ve hem kesin bir tanı hem de kesin bir zaman öğrenmek istiyor.
Kan tahlilleri yaptırıp FSH, LH, östrojen ve projesteron gibi hormon düzeylerini öğrenmek, ultrasonografik incelemeyle yumurtalıklardaki folikül adlı kese(ler)in varlığını kontrol etmek olasıdır. Ancak bu tür tetkiklerin sonuçları da 40 yaşın üzerindeki hanımlarda son derece değişken olabildiğinden kesin bir yanıt olamayabilir.
Menopoza girdiğinde anneniz kaç yaşındaymış?
Annelerimizin menopoza girdiği yaş elbette önemli bir veridir; çünkü menopoz yaşı yüzde 60–70 oranında kalıtımsal özellikler taşır. Ancak kişisel sapmaların, çevre, iklim, ortam ve uğraşı farklılıklarının rolü de yadsınamaz.
İlk adeti erken yaşta görmek ya da daha geç yaşamak, çocuk sahibi olmak ya da hiç gebe kalmamak, doğum kontrol hapı kullanmak menopoz yaşını etkilemez.
Ancak sigaranın menopozu bir-iki yıl öne çektiğini bildiren birçok araştırma var.
Sonuç olarak ilk şaşkınlık geçtikten, yakınmalara karşı önlemler alındıktan, dengeli bir beslenme, düzenli bir aktivite, verimli bir uyku ve renkli bir sosyal yaşamı da organize edildikten sonra bu yeni sürece ulaşabilmenin heyecanı ile yaşama dört elle sarılmalıdır.

Dr. Evren ALTINEL