Televizyon şişmanlatır aktivite zayıflatır

REKLAMLARA DİKKAT

Çocukların büyük bir bölümü boş vakitlerinin çoğunu televizyon izleyerek geçirmektedir. Uzmanlar, televizyonun çocukları çeşitli şekillerde etkilediklerini söylemektedir. Televizyon izlerken kalori bakımından zengin gıdaların fazlaca tüketilmesi, televizyon reklamlarının çocukları besleyici değeri düşük, bol kalorili ve yağlı gıdaları tüketmeye teşvik etmeleri en önemlileridir. Televizyon izleme zamanları çocukların daha az aktif olmalarına uygun süreçlerdir. Ayrıca çocukların evden dışarı çıkıp parklara, çocuk oyun alanlarına ve sportif aktivitelere yönelmelerini de engelleyici cazip bir araçtır. Televizyon izleme süresinin azaltılması, obezite riskinin azaltılmasına ya da çocuklarda kilo vermeye sebep olabilmektedir.

DAHA ÇOK AKTİVİTE

* Fiziksel aktivitenin sağlıklı kalmanın çok önemli bir parçası olduğunu çocuğunuza anlatın, öğretin.

* En çok hangi fiziksel aktiviteyi yapmaktan hoşlandığını sorun, anlamaya çalışın

* Yeni aktivitelere yönlendirin ve o yeni bir şeyi öğrenirken sabırlı olmaya çalışın

* Fiziksel aktivitelerde başarılı olduğunda onu destekleyin. Güven vermek başarının ilk anahtarıdır.

* Genci okuldaki sporlara ve fiziksel aktivitelere katılması konusunda destekleyin.

* Toplumsal fiziksel aktivite programlarına (yürüyüşler, koşular, kayak, sörf müsabakaları) katılmasını sağlayın

* Aktif olmak için ona bazı becerileri öğretin: İp atlama, topu atma yöntemleri, topa vurma, koşma, dans ve paten kayma, kayak, sörf gibi.

OKUL HAYATI ÇOK ÖNEMLİ

* Okullarda günlük fiziksel aktivite programları olmalı ve sağlık dersleri verilmelidir.

* Fiziksel aktivite yaparken öğrencilerin ihtiyaç duyacakları şeyleri karşılayabilmek için gerekli araç, gereç ve öğretmen bulunmalıdır.

* Uygun boş alanlar temin edilmelidir. Aktivitelere bağlı sakatlanmayı önleyecek yerlerde çocukların oynamaları sağlanmalıdır.

* Tenefüs aralarında ip atlamak gibi çok fazla malzeme gerektirmeyen aktivitelerde bulunması sağlanmalıdır.

* Fiziksel aktivite bir cezalandırma yöntemi olarak kullanılmamalıdır.

* Sağlıklı yaşamı teşvik eden programlar okul çalışanları ve personeli için sağlanmalıdır.

BİRLİKTE AKTİVİTE YAPIN

* Yemek sonrasında kısa yürüyüşlere çıkın

* Müzik eşliğinde onunla dans edin

* Fiziksel aktiviteyi günlük rutin işlerin içine koyun: Alış verişe yürüyerek gitmek, sabah gazetelerini ve ekmeğini getirmek gibi

* Köpeği gezdirmeye birlikte çıkın ve bunu her akşam yaptığınız rutin bir alışkanlık haline getirin

* Alış verişte bazı paketleri onun taşımasına izin verin.

* Onunla bitlikte merdiven çıkma oyunu oynayın.

* Birlikte bisiklete binin, bisiklet gezilerine çıkın.

* Top, frizbi, bisiklet, paten, buz patenleri ve kar kızağı gibi çeşitli araçlardan yararlanın.

* Bahçedeki yaprakları süpürmesine, çimleri biçmesine yardım edin.

* Karları temizlemesine yardım edin

* Kayağa, paten kaymaya, tırmanmaya, saklambaç oynamaya, tenise veya yüzmeye birlikte gidin

* Okulda beden eğitimi derslerine düzenli olarak katıldığından emin olun

* Bir yere arabayla gitmek istediğinde ona yürümeyi, koşmayı veya bisiklete binmeyi önerin

Çocuklarda fiziksel aktiviteyi desteklemek toplumsal bir görevdir


* Spor koçu ya da spor organizasyonları düzenleyen organizatör siz olun

* Okullarda ve toplumda fiziksel aktivite programlarını destekleyin ve daha fazla yapılması konusunda taraftar olun, yeni taraftarlar toplayın

* Oyun alanlarının, spor salonları veya parkların güvenli alanlar olmasına çalışın

7 günlük örnek menü

PAZAR

Kahvaltı

Peynirli tost

Meyve

Ara öğün

Fırında elma (tarçınlı) veya ayva

Öğle

2 adet tavuk baget (ızgara)

1 kase mercimek çorbası

salata

Ara öğün

1/2 kase dondurma

Akşam

Domates soslu makarna

3 yemek kaşığı zeytinyağlı kabak

Ara öğün

Fındık ezmesi (ekmek üzerine sürülmüş)

1 su bardağı süt


Fiziksel aktivite rehberiniz

Gençler fiziksel aktivitelerini geliştirebilmek için başlangıç döneminde günde 30 dakika ile işe başlama-lıdır.

Bu aktivite-lerin 15 dakikası esneme ve ısınma, 15 dakikası aerobik egzersizler ve yaklaşık olarak 10 dakikası güç gerektiren aktiviteler olmalıdır.

n Orta düzeyde yapılan aktiviteler tempolu yürüyüş, paten kayma ve bisiklete binme gibi egzersizlerdir. Saatte 150-250 kalori kadar kalori yakmayı sağlayan çalışmalar bu gruptadır.

Güç gerektiren aktiviteler ise; kilo korumayı sağlayıcı egzersizler, basketbol veya futboldur. Bu aktivitelerle birlikte kilo kaybı sağlandığında, televizyon izlemeyi ve bilgisayar başında vakit geçirmeyi en azından günde 30 dakika olacak şekilde kademeli olarak ama sürdürerek azaltmalıdır.

Eğer yeterli uzunlukta bir zaman dilimi yoksa 5-10 dakikalık kısa bölümler halinde başlanıp, gün içinde toplam 30-40 dakikaya tamamlanabilir.

Fiziksel aktiviteyi arttırmak ve en azından günde 90 dakikaya çıkarmak için; bu sürenin birkaç ayda kademeli olarak arttırılması gerektiğini ve bu dönemde televizyon izlemek, bilgisayar ya da video oyunları oynamak gibi alışkanlıklardan da uzaklaşmayı çocuklarınıza anlatmalısınız.

Sendrom X: Metobolik sendrom çocuklar için de bir tehdittir

Çocuk ve gençlik döneminde fazla kilolu veya şişman olma sorunu azalmış insülin hassasiyeti ve çeşitli bazı metabolik anormallikleri içine alan ‘İnsülin Direnci Sendromu’ nun etkin faktörüdür. İnsülin direnci sendromu riski altında olan çocuklar daha fazla Tip 2 şeker hastalığı, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser riski altındadır. İşte bu nedenle, erken teşhis ve zamanında müdahale çok önemlidir.

* Büyüme çağındaki çocuk ve gençlerde;

* Beden kitle indeksinin %85’lik dilim ya da üzerinde olması (kilo fazlalığı ve şişmanlık)

* Birinci derece akrabalarda Tip 2 şeker hastalığının bulunması

* Acanthosis nigricans

* Hiperlipidemi: Trigliserit yüksekliği, HDL kolesterol azlığı

* Yüksek tansiyon

* Polikistik over sendromu gibi sorunlar insülin direnci sendromunun yeni tanımı ile ‘Metabolik Sendrom’ un en önemli risk faktörleridir.

* Yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklardaki insülin direnci sendromunun teşhis edilmesi için kriterler henüz tam olarak tespit edilmemiştir. Fakat insülin direnci riski taşıyanlar için risk azaltıcı bazı önlemler çok iyi biliniyor. Bu kriterlere uyan çocuklar ve gençler kilolarını koruyucu yönde sağlıklı bir beslenme ve fiziksel aktivitelerini arttırma gibi yaşam tarzı değişiklikleri süratle yapmalıdır.

Cerrahi girişim son çare

Çocuklardaki obezitenin ilaçla tedavi edilmesi henüz onaylanmamıştır. Fakat bu konuda yapılan çalışmalar hala devam etmektedir. Orlistat ve Sibutramin’in çocuk obezitesinde de kullanılmasının faydalı olabileceğini belirten yeni ve çok sayıda araştırma mevcuttur. Henüz yerleşmiş bir fikir birliği yoktur.

Her şeyden önce, fazla kiloyu ilaç tedavisi tek başına asla değiştiremez. İlaç tedavisine ek olarak mutlaka diğer sağlıklı yaşam tarzı seçimlerinin de yapılması gerekmektedir. Gençlerde yaşamı tehdit edici düzeyde bir şişmanlık söz konusu olduğunda çeşitli operasyonlar, örneğin gastrik bypass gibi cerrahi işlemler uygulanmaktadır. Yine de, bu tip cerrahi müdahaleler sadece çok ciddi tıbbi durumlar söz konusu olduğunda ve bu operasyonun yapılması ile bu durumların ortadan kalkabileceğinden emin olunuyorsa yapılmalıdır. Bu cerrahi girişimlerin sadece deneyimli merkezlerde yapılabileceği de aklınızda olsun.