Tatlandırıcılar şişmanlatıyor mu

Şeker ve şekerli yiyeceklerin kilo probleminin başlıca nedenleri olduğu düşünülürse bu yanlış bir tedbir sayılmaz. Zaten dikkatli bir soruşturma yaptığınızda, kilo sorunu olanların önemli bir bölümünün şeker, şekerleme, tatlı, bal, pekmez, reçel gibi şekerli besinleri bir hayli abarttıkları kolayca anlaşılır. Neticede, kilo problemlerine çözüm arayanların işe “çaylarına, kahvelerine şeker eklemeyi bırakmakla başlamaları” normaldir.
Ne var ki sonradan edinilmiş “tatlı hazzından” vazgeçmeye çoğumuz yanaşmayız. Çareyi yapay tatlandırıcılarda arar, çayımıza kahvemize “şeker” yerine “tatlandırıcı” ekler, reçel, pasta, kek, muhallebi, baklava gibi tatlıları tatlandırıcı ilavesiyle hazırlar, meşrubatlar, hazır meyve ve çikolataların “tatlandırıcı eklenmiş” olan “diyet” versiyonlarını ararız.
Peki, bu tatlandırıcı kimyasallar yani “yapay -suni- şekerler” ne kadar gerekli? Ne kadar güvenli?
Tatlandırıcıların sağlığa zararları olup olmadığı en az 40 yıldır tartışılıyor. 70’li yıllarda sakarinin farelerde mesane kanseri yapabildiğinin anlaşılması ile başlayan tartışmalar günümüzde de sürüyor. Sakarinden sonra geliştirilen asesülfam-k, aspartam ve son yılların moda tatlandırıcısı sukrolaz için de aynı kaygı ve tartışmalar sürüp gidiyor.

ŞAKA GİBİ...

Enteresan nokta, bazı araştırmalarda tatlandırıcıların kilo vermeye yardımcı olmak bir yana kilo almaya bile sebep olabildiklerinin anlaşılması. Yani “şaka gibi” bir durum söz konusu.
Aspartamın içindeki aspartik asit ve fenilalanin isimli aminoasitler insülin salgısını artırıyor. Artan insülin kan şekerinin düşmesine, bu da karnınızın daha erken acıkmanıza ve daha fazla yemenize sebep oluyor.
Aspartamın içindeki fenilalaninin kilo bakımından bir mahsuru daha var. Fenilalanin aminoasit, serotonin ve benzeri maddelerin azalmasına, bu azalma da depresyona ve neticede de iştah artışına yol açıyor. Kısacası bir taraftan siz 3-5 kaloriden tasarruf edeyim diye şeker tasarrufu yaparken diğer yandan kullandığınız aspartam sizi bir güzel yağlandırıyor!

DAHASI VAR...

Araştırmacılar, tatlandırıcı kullanan kişilerde yiyeceklerle kazanılan karbonhidratların bağırsaklardan emiliminin de hızlanıp arttığını tespit etmişler.
Yani tatlandırıcılar yiyeceklerinizden kazandığınız karbonhidrat kalorilerini azaltmak bir yana artırabiliyor da!
Ayrıca tatlandırıcıların baş ağrısından unutkanlığa, cilt döküntülerinden migren krizlerine, uykusuzluktan baş dönmesine, bulantıdan huzursuzluğa daha pek çok yan etkileri var.
Hatta bazı araştırmaların sonuçlarına bakılırsa bu yapay kimyasalların kanserle ilişkisi olup olmadıkları bile hâlâ kuşkulu.

İnsülin seviyenizi kontrol edin

BİR ÖNERİ

İnsülin direnci, kilo sorununun en sık karşılaşılan nedenidir. Bu genetik bir karakterdir ve eğer erken dönemde fark edilebilirse kontrolü çok kolaydır.
Bu kişilerde başlangıçta hipoglisemi atakları (tatlı krizleri, yemek nöbetleri, uyuklamalar, unutkanlık ve odaklanma eksiklikleri) ile başlayan kilo alma yolculuğu bir süre sonra, fazla kiloluluk ve nihayet obezite ile sonuçlanır.
Bu arada hipertansiyon, şeker hastalığı, kolesterol dengesizliği ve damar sertliği gibi oyuncular da takımdaki yerlerini almakta gecikmezler.
Yani bazı kişileri şişmanlatan temel neden, insülin hormonunun fazlalığıdır.
İnsülin fazlalığı ve bunun yol açtığı insülin direnci kontrol altına alınabilirse, kiloyu yönetmek de bahsettiğimiz hastalıkları önlemek de daha kolaydır.

NE YAPMALI

Benim tavsiyem şu: Son zamanlarda başımıza gelen pek çok sağlık sorunundan şeker tüketimimizin fazlalığının sorumlu olduğu doğru. Obeziteden diyabete, damar sertliğinden kansere pek çok sorunun gizli antrenörü fazla miktarda şeker tüketmek. Şeker tüketimini minimize etmek doğru olsa da bu tüketimi azaltmak için tatlandırıcılardan faydalanmaya kalkmak yanlış bir düşünce gibi görünüyor.
Eğer daha az kalori kazanmak istiyorsanız daha az yiyin. Özellikle şeker yüklenmiş yiyeceklerden (şekerin esmeri, beyazı, sarışını, kahverengisi fark etmiyor) uzak durun!
Canınız çok tatlı çektiğinde makul miktarda doğal bal ve köy pekmezi ile taze ya da kuru meyveyle tatlı krizinizi gidermeye çalışın.