Paylaş
Kısacası “stres-kilo ilişkisi” özellikle stresi yoğun kişiler için çok önemli bir konudur.
Bugün önemi nedeniyle
“stres-kilo ilişkisi” konusuna bir kez daha değineceğiz.
Eğer;
- Aç değilken de yiyor, durup dururken kendinizi bir şeyler yer-içerken buluyorsanız,
- Laf olsun diye bir şeyler yemeye başlayıp sonra da ortalıkta ne varsa -çoğu zaman farkına bile varmadan- silip süpürüyorsanız,
- Yukarıdaki yanlışı özellikle hızlı yiyerek, çiğnemeden yutarak (yani farkına varmadan yiyecekleri “hızlandırılmış bir sürece” sokarak) yapıyorsanız ve kısa zamanda çok fazla besin tüketiyorsanız,
- Bu yanlışı özellikle tatlı, unlu, yağlı besinleri tüketerek tekrarlıyorsanız,
- Aynı yanlışı daha çok üzgün, kızgın, endişeli, güvensiz, yalnız, keyifsiz, umutsuz zamanlarınızda da yapıyorsanız,
- Uykunuzu benzer yanlışlarla bölüyor, geceleri kalkıp bir şeyler atıştırıyorsanız,
- Daha da kötüsü yiyince sakinleşiyorsanız,
- Duygusal bir kadınsanız ve bu yanlışları periyot dönemlerinde, menopoza girişte, doğum sonralarında, emzirme dönemlerinde daha sık yapma eğilimindeyseniz, kilo probleminiz stresinizle ilgili olabilir. Lütfen siz daha dikkatli olun...
SORULAR-CEVAPLAR
SORU 1:Stresli kilolar nasıl önlenir?
Stres yönetimi konusunda bir şeyler öğrenmek ilk adım olmalı. Mesela nefes alma çalışmaları, yoga- meditasyon kursları, pilates eğitimleri, yürüyüşler hatta programlı egzersiz çalışmaları faydalı olabilir.
Çay, kahve, alkol azaltılmalı, iyi bir uykunun yolları aranıp bulunmalıdır. Çıkıp dolaşmak, kalabalıklara karışmak, sosyalleşmek, sinemaya, tiyatroya gitmek, kitap okuyup, müzik dinlemek, arkadaşlarınız ve ailenizle güzel zaman geçirmek de etkili çözümlerdir.
SORU 2:Bu iş için doğal bir destek var mı?
Eğer sıradan önlemlerle problemi çözemiyorsanız yine doktorunuzun onayını alarak valerianlar, melisa ve Saint John’s Wort bitkisel desteklerden, pasiflora gibi bitkisel desteklerden faydalanmayı düşünebilirsiniz.
SHT ve GABA içeren desteklerden uzak durmanızı tavsiye ediyorum.
SORU 3:Stres neden kilo yapıyor?
Kronik stresin en çok etkilediği hormonların başında kortizol geliyor. Özellikle uzun süreli ve tekrarlayıcı stres hallerinde böbrek üstü bezleri fazla miktarda kortizol üretmeye başlıyor.
Kortizol üretimi arttıkça da yağlanmayı kolaylaştırıcı metabolik süreçler hızlanıyor.
Daha da kötüsü yağlardan kurtulmamızı sağlayan süreçler de durma noktasına geliyor.
Mesela kilo vermede zorlanıp bu nedenle strese girenlerde yani “kilo verememe korkusu”nu abartıp bu durumu da bir stres nedeni haline getirenlerde biz bu problemi çok sık yaşıyoruz.
SORU 4:Stresli kiloların nedeni sadece kortizol mu?
Tabi ki göbeklenme sadece fazla kortizona bağlı değil. Göbek bölgesinde biriken kiloların en az kortizol kadar hatta daha da fazla oranda insülin direnci ile ilişkili olduğunu biliyoruz. Yani stres “hiperinsülinizm” üzerinden de göbek bağlatabiliyor.
Kronik stres durumunda aşırı insülin yapımı nedeniyle kısa sürede “insülin direnci” gelişiyor. İnsülin direnci ise bir yandan hipoglisemi ataklarına, şekerli besin tüketme, tatlı krizlerine, diğer taraftan da metabolizmanın altüst olmasına yol açıyor.
SORU 5:Ruhun metabolizması gibi bir durum mu var?
Tam öyle değilse bile ruhsal durumun metabolizmamızı ve metabolizmamızla ilgili her şeyi derinden etkilediği kesin. Kronik stres yönetilemez, stres reaksiyonları dizginlenemez ve duygu durumu kontrol edilemez hale gelirse göbekleneme ve iç yağlanma ile birlikte insülin rezidansı, gizli şeker veya diyabet hastalığı, hipertansiyon, kan yağlarındaki dengesizlik ardı ardına devreye giriveriyor. İşte zaten asıl tehlikeli olan kilo tipi de bu tür kilolardır.
SORU 6:Stres bizi kötü gıdalara mı yöneltiyor?
Araştırmalar gösteriyor ki kronik stres düzeyi artıkça yağlı, şekerli ve unlu-nişastalı yiyeceklere karşı bir açlık hali başlıyor.
Çoğu zaman farkına varılmayan duygusal açlıklar zamanla “ağız açlığı” ya da “mide açlığı” haline geliyor. Yüksek kalorili besinlere ilgi artıyor. Açlık önlenemez hale geliyor.
Bu kişiler uzun süre aç kalabiliyor, açlığa direnebiliyorlar. Ama bir kez yemeye başladılar mı daha ilk lokmadan hemen sonra birer “yemek canavarına” dönüşüyor. Hızlı, çabuk, şuursuzca besin tüketiyor, adeta çiğnemeden yutuyorlar. Daha beş dakika dolmadan bir günde almaları gereken kalorilerinin neredeyse iki katını tüketen stres bağımlıları var.
Paylaş