Pandemide son durum

İNGİLTERE RUSYA VE TÜRKİYE: KAYIPLAR NEDEN ÇOK FARKLI

İNGILTERE ve Rusya’da da hasta sayılarında muazzam artışlar var. Dikkatimizi çekmesi gereken farklı nokta ise şu: Vaka sayıları, günlük kayıplara (ölümler) oranlandığında İngiltere’de kaybedilen insan sayısı bizden çok daha az. Rusya’da ise tam tersi bir durum var: Rusya’da kaybedilen insanların sayısı günlük vaka rakamlarıyla oranlandığında üzücü ve çok yüksek. İşte tam da bu noktada aklımıza “aşının gücü!” geliyor. Aşılamayı bizden önce ve daha hızlı başlatıp erkenden yola çıkan ve uyguladığı güçlü aşılarla başarılı bir aşı kampanyası yaşayan İngiltere’de vaka sayılarındaki artışa rağmen bizden çok daha az insan kaybı söz konusu. Rusya’ya gelince... Orada tam tersi bir durum yaşanıyor. Rusya aşılamadaki başarısızlığın faturasını daha çok insanını kaybederek ödüyor.

ÖNEMLİ
GÖZ SAĞLIĞI BUNAMAYI DA ETKİLİYOR

“HİPERTANSİYONDAN diyabete, depresyondan obeziteye” bunamayı kolaylaştıran pek çok “risk faktörü” var. Uzmanlar, bunama/bilişsel bozukluk/demans ve hatta Alzheimer ile görme bozuklukları arasında da bir ilişkinin olabileceğini belirtiyorlar. Bu bilgi yeni ve güçlü bir araştırmayla da bir kez daha doğrulandı. Bu araştırmada uzmanlar 12 bin 364 yetişkini 11 yıl boyunca takip ettiler. Elde ettikleri netice özetle şu:

1)SARI NOKTA HASTALIĞI tıbbi adıyla “makula dejenerasyonu” gelişenlerde bunama riski yüzde 26 daha fazlaydı.

2)KATARAKT gelişen katılımcılarda riskte yüzde 11 artış görüldü.

3)DİYABETİK GÖZ HASTALIĞI yani şeker hastalığına bağlı göz sorunu gelişenlerde ise en kötü sonuca ulaşıldı: Diyabetle ilişkili göz hastalığı olanların bunamaya yakalanma oranları yüzde 61 daha fazlaydı.

4)GLOKOM HASTALIĞI diğer adıyla göz tansiyonu sorunu olanlarda ise Alzheimer ve diğer nedenlere bağlı bunama riskinde herhangi bir artış görünmedi.

BİR ÖNERİ
‘AŞI KAMPANYASI’ MI, ‘AŞI FESTİVALİ’ Mİ

DAHA ÇOK SAYIDA İNSANIMIZI DAHA HIZLI AŞILAMAMIZ LAZIM. Bu işi başarmanın, salgınla başa çıkıp yaşadığımız ve yaşamamız muhtemel ekonomik ve sosyal krizlere engel olabilmemiz için başka hiçbir çıkar yolumuz yok. Aşılamanın ciddi ölçüde yavaşladığı da net ve açık olarak ortada. Önerim şu: Gelin, biz de Yeni Zelanda’da olduğu gibi aşılama kampanyasını “eğlenceli bir festival”e dönüştürelim. Biz de okul kapılarında, AVM girişlerinde, market önlerinde, pazar yerlerinde hatta seyahat araçlarında aşısız kişileri aşılanmaya yönlendirecek eğlenceli yöntemler, yollar, formüller geliştirelim. Kısacası aşılama sürecini bir korku ve zorlama süreci olmaktan çıkarıp geleceğimizi aydınlatacak keyifli bir festivale çevirelim.

BİR TAVSİYE
GÖZLERİNİZE GÖZÜNÜZ GİBİ BAKIN

EĞER göz sorunlarından daha uzak bir yaşlanma süreci, “Her yaşta daha sağlıklı ve keskin gözlerim olsun!” diyorsanız, şu bilgileri bir kenara dikkatle not edin.

1)SİGARA, gözlerimizin bir numaralı düşmanıdır. Sigara içmeyin!

2) GÜNEŞ, özellikle katarakta yol açarak göz sağlığını bozabiliyor. Dışarıda güneş gözlüğü takmak önemli ama nedense hep gözden kaçan bir önlem olarak öne çıkıyor.

3) MAVİ IŞIK da gözlerimizi zorluyor. Bilgisayar, tablet ve akıllı telefonları kullanırken çevrimiçi kullanım için geliştirilmiş özel gözlüklerden istifade etmeyi bir kez daha düşünün.

4) “20’LER KURALI”NI daima uygulamada tutun. Bilgisayar ve benzerlerinin oluşturduğu göz yorgunluğundan korunmak için “her 20 dakikada bir 20 metre uzaklıktaki bir şeye 20 saniye boyunca bakarak” gözlerinizi dinlendirin.

5) ŞEKER HASTALIĞI, körlüğün önde gelen bir nedenidir. Kan şekerinizi ve kan basıncınızı dikkatle izleyin.

6) KONTAK LENSLERİ dikkatli kullanın. Kontak lens kullanırken uygulamadan önce ellerinizi yıkamayı, lensleri doktor ve üretici firma tavsiyelerine uygun bir şekilde kullanmayı unutmayın.

7) YILLIK GÖZ MUAYENELERİNİZİ ihmal etmeyin. Bunu özellikle ailenizde göz hastalığı varsa daha çok önemseyin.

8) GÖZ DOSTU BESİNLER TÜKETİN... Bkz. yandaki kutu...

9) KİMYASALLARA DİKKAT edin. Özellikle tahriş edici maddeler/kimyasalların bulunduğu ortamlarda göz koruyucu takın.

10) TAKVİYELERDEN faydalanın. Bkz. yandaki kutu.

TAVSİYE 1
GÖZ DOSTU 10 BESİN
BİRİNCİ BEŞ

BİR: Su
İKİ: Balık
ÜÇ: Havuç
DÖRT: Yumurta
BEŞ: Yeşil yapraklı sebzeler

İKİNCİ BEŞ

BİR: Narenciye
İKİ: Kuruyemişler
ÜÇ: Kuru baklagiller
DÖRT: Mor/kırmızı sebze ve meyveler
BEŞ: Yağlı tohum ve çekirdekler

TAVSİYE 2
GÖZ DOSTU TAKVİYELERDE İLK 5

BİR: Omega 3 (DHA)
İKİ: D vitamini
ÜÇ: Lutein
DÖRT: Zeaksantin
BEŞ: E vitamini