Okul çocuğu beslenmesi, çok önemli

Çocuklar geleceğimizdir. Bugünün sağlıklı ve formda çocukları, yarının sağlıklı ve formda yetişkinleridir. Zaten bu nedenle de anne babalar “çocukların beslenmesi” denince kulağını kabartıverir. Beslenme söz konusu oldu mu iki nokta öne çıkıyor: Okul ve ev!
Hepimiz çok iyi biliyoruz ki “okul ve beslenme” ilişkisi çocuklarımızın beslenme biçimini şekillendiren püf noktalarından biri. Okullar hem eğitim noktaları oldukları hem de çocuklarımız en az bir öğünü okullarında yedikleri için önemliler. İşte bu nedenle sayfamızda okul çocuğu beslenmesi konusuna daha sık yer vereceğiz.
İlk yazı Yaşasın Hayat Beslenme Enstitüsü diyetisyeni Nilüfer Bayram’ın güzel bir derlemesi... Yarın da “evde beslenme” konusunda bir şeyler aktaracağız size. Onu da Dr. Evren Altınel hazırladı.
Bir çocuğun sağlıklı gelişimi için yapabileceklerimizin başında, ona önce doğru beslenmeyi öğretmemiz geliyor. “Hiç kolay değil!” diyebilirsiniz. Haklısınız! Kentsel yaşamın getirdiği hızlı tüketim alışkanlıklarının önemli sorunlarından biri de beslenme kültürümüzün değişmesidir. Hazırlanması uzun zaman ve çaba isteyen sağlıklı ve faydalı besinlerden uzaklaşıyor, daha kısa zamanda beslenmek adına, besin listemizde yer alan sağlıklı besinler azaltıyoruz.
Oysa, doğru beslenme alışkanlıkları kazanmak için en önemli dönemden geçen çocuklarımız adına, yanlış beslenme alışkanlıklarından uzaklaşmamız şart! Özellikle de okula başladıktan sonra bazı öğünlerin okul saatlerine denk geldiği dönemlerde bu konu daha da önemli.

OKUL DEĞİŞTİRİR
Okula başlayan çocuklar, kendi başına bir birey olmanın farkındalığını hissetmeye başlayıp yıllar süresince kazandığı bağımsızlıkla kendi tercihlerini yapmak için mücadele ederler. İstediğini yeme konusunda ısrarları da bundan kaynaklanır. Ayrıca yalnızca sizden değil, arkadaşları ve öğretmenleri gibi yeni bilgi ve davranış kaynakları da edinmeye başlamışlardır. Yapılan araştırmalar okul çevresinin çocukların davranışları üzerinde çok etkili olduğunu göstermektedir. Bu süreçte çocuklar sürekli olarak ne kadar büyüdüklerini ölçmeyi severler. Koşmak ve oynamak için gerek duyduğu enerji ihtiyacı bir de öğrenme, okulda başarılı olma hevesi ile daha da artar. İşte tam da bu dönemde gerek duydukları enerjiyi sağlamak için sağlıklı beslenmelerinin önemi bir kez daha öne çıkar.

GÜNDE EN AZ 1800 KALORİ!
Okul çağı çocuklarının enerji ihtiyaçları büyüme hızı, aktivite düzeyi ve kilo durumuna bağlı olarak değişir. Yani az hareket etmeyi seven çocuğun enerji ihtiyacı daha az, çok hareketli çocuğunki ise daha fazladır. Ancak hareket düzeyi ne olursa olsun çocuklar günlük olarak mutlaka 5 temel besin grubu dikkate alınarak beslenmelidir.
Yani et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, sebze ve meyveler, tahıl gurubundan enerji gereksinimlerini karşılayacak miktarlarda tüketmeleri çok önemlidir. Peki bir okul çocuğunun günlük enerji gereksinimi ne kadardır? Bu soruya yine çocuğun hareketliliği gözönüne alınarak şu söylenebilir; günde 1800 ile 2200 kalori...

DENGE VE ÇEŞİTLİLİK DE ÖNEMLİ
Büyümesi için gereken bu enerjiyi tüketirken dikkat edilmesi gereken başka bir noktalar da var; örneğin çocuğun tükettiği öğünlerin çeşitliliği, yeterliliği ve dengesi bunların en başında geliyor.
Besin Grubu Porsiyon Sayısı
Süt–Yoğurt 2-3 su bardağı
Kırmızı et, tavuk, balık, 90-100 g
Kurubaklagiller
Ekmek ve ekmek yerine geçenler 6-9 porsiyon
Sebze 3-4 porsiyon
Meyve 2-3 porsiyon
Yağ ve yağlı tohumlar (ceviz, fındık, badem) 5 porsiyon

OKULDA NE YİYOR?
Okul çağında çocuklarının bir kısmı bir öğünü, diğer kısmı ise iki öğünü okulda yiyor. İşte okul saatlerine denk gelen öğünlerde sağlıklı olup olmadığından da emin olmak gerekiyor.
Çünkü, çocuklar için hazırlanan bu öğünlerin içerikleri onların besin öğesi ve enerji gereksinimlerini etkiliyor. Bu nedenle anne baba olarak şu soruları yanıtlamanız gerekiyor. Besin çeşitleri yeterli mi? Yani çocuğunuz bir öğünde 5 temel besin gurubundan yeterli miktarda alıyor mu? Yağ oranı yüksek yiyecekler mi yiyor? Eğer bu sorulara “evet” diyemiyorsanız, yanlış besleniyordur. Lütfen yeterli miktarı içeren doğru besinlerde oluşan yeni bir liste yapın.
NE YAPMALI?
Çocuklara doğru beslenme alışkanlığı kazandırmak için şu noktalara da dikkat etmenizde yarar var: * Okul mönülerini (kahvaltı, öğle yemeği ve varsa ikindi ara öğünü) mutfağınızda sürekli bakabileceğiniz bir yerde bulundurun. Örneğin buzdolabının üstüne yapıştırabilirsiniz. Bu liste çocuğunuzun neler yediğinden emin olmanızı sağladığı gibi, sizin de aynı yemekleri içeren sofralar kurmanızın önüne geçer.
* Bir gün öncesinden mönüyü birlikte inceleyerek yemekleri tanıtın. Bilmediği yiyecekleri reddedeceğini unutmayın.
* Mönüde yer alan yiyeceklerin özelliklerini, neden yemeleri gerektiğini ve vücuda sağlayacağı faydaları onları çok sıkmadan basit ve eğlenceli bir dille anlatın.
* Belli dönemlerde onlarla birlikte okulda kahvaltı veya öğle yemeği yemeye çalışın.
(Devam edecek...)