Mide ağrısı mı kalp krizi mi?

En sık hastalanan organınız hangisidir? Eğer böyle bir araştırma yapılsaydı mideniz mutlaka ilk üçe girerdi! Gaz, şişkinlik, yanma, hazımsızlık veya yemek borusuna asitli mide muhtevasının kaçak yapmasıyla oluşan göğüs ağrısıyla şu veya bu şekilde siz de tanışmış, kalp krizi endişesiyle korkmuş olmalısınız!
Şimdi “reflü” zamanı! Artan stres yükünüz, fast food yiyecekler, tıka basa sentetik besinlerle (!) beslenmeye yönelten bir kültür, acele ve hızlı yemek yeme alışkanlığındaki yaygınlaşma reflü salgınının başlıca nedenleridir.
Bir zamanların en önemli mide hastalığı olan “ülser” sorununa yeni nesil ilaçlarla ciddi çözümler bulan modern tıp, bu yeni nesil mide sorunu olan reflüye kalıcı çözümler aramakla meşguldür.
Özellikle göğüste ağrı, yanma, basınç hissi ve dolgunlukla birlikte olduğunda en bilgili hastaya bile (!) kalp hastalığı korkusu yaşatan reflü sorunu, son 10 yılın en çok konuşulan sağlık sorunlarından biridir. Kısacası, reflü hastalığı en az depresyon, osteoporoz, panik atak sorunu kadar popüler ve gündemdedir!

NASIL OLUŞUR?
Yemek borunuzun mideyle birleşme noktasında yer alan alt özafajiyal kapak, asitli mide muhtevasının yemekborusuna geri kaçışını engelleyen özel bir yapıdır. Bu son derece karmaşık ama düzenli işleyen bir süreçtir. Kapağı oluşturan dairesel kaslar yutkunma haricinde açılmaz. Sadece gıdalarla birlikte yutkunduğunuzda besinlerin mideye geçmesi için açılır.
Bu kapaksı yapının yapısal ya da fonksiyonel hasarlarla bozulması, reflüye giden yolun ilk virajıdır. Kapak sistemi genişler veya zayıflarsa asitli mide muhtevası geriye, yemek borusuna doğru kaçar. Yapısal hasarın hafif olduğu başlangıç döneminde sadece yatar pozisyonda veya eğilerek ayakkabı bağlarken oluşan kaçaklar bir süre sonra siz otururken ve ayakta dururken de sürecektir.

BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mide ekşimesi veya yanması sorununuza özellikle gece uzanınca oluşan göğüs ağrıları, yutma güçlüğü, ses kısıklığı, inatçı bir öksürük, hırıltılı solunum, nefes darlığı ve anlamsız bir bronşit veya astım tanısı eşlik ediyorsa, özafajiyal reflü sorununu anımsayın.
Bu sorunların yağlı besinler, domates, portakal, greyfurt kırmızıbiber, soğan ve diğer baharatlı yiyeceklerin tüketimiyle ve alkol kullanımıyla belirginleşmesi halinde kuşkunuzu iyice artırın!
Fazla miktarda ve hızla yenen öğünlerin, gece yatmadan hemen önce tüketilen besinlerin, gazlı içeceklerin; üzüntü, heyecan veya stres gibi sorunlarınızı tetiklemesi halinde, teşhisinizin doğruluğundan pek kuşku duymayın, ama kesin teşhisi doktorunuza bırakmayı da unutmayın...
Özafagus ve reflü sorununun kilo fazlalığı, şişmanlık, mide fıtığı ve hamilelik gibi durumlarda daha kolay oluşacağı, astım, şeker hastalığı, mide ülseri ve bazı bağ dokusu hastalıklarının da daha sık görüleceği aklınızda olsun.
Özellikle fazla miktarda besini iyice çiğnemeden hızla midesine indirenlerin, düzensiz, dengesiz beslenenlerin, fast food besin tüketimi fazla olanların, kolalı, kafeinli, gazlı içecekleri çok fazla sevenlerin bu sorundan kurtulma olasılıklarının düşük olduğunu bir kenara not edin.

NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Eğer sık sık tekrarlayan mide ekşimesi, yanması, yemek borusuna gıda kaçması sorununuz ve bu durum sıradan antiasitlerle, gaz gidericilerle düzelmiyor, geceleri sizi uykunuzdan uyandırıyorsa, ayrıca bu sorunlarınız yutma güçlüğü, kilo kaybı, ağza kan gelmesi ve/veya siyaha yakın bir dışkılamayla birlikteyse hemen doktorunuzla bir görüşme ayarlamalısınız.
Doktorunuz sizi dinleyecek, muayene edecek, belki tanıyı kesinleştirici testler isteyecektir. Endoskopi cihazlarıyla yapılan yemek borusu, mide ve onikiparmakbağırsağı incelemesi (özafagogastroduodenoskopi) güvenilir, kolay ve ucuz bir testtir.
Bu teste doktorunuz kamerayla donatılmış ince bir tüpü boğazınızdan yemek borunuza, mide ve onikiparmakbağırsağınıza sokar. Bütün bu organları görerek kararını verir, gerekirse patolojik incelemeler için biyopsi örnekleri alır.

NE YAPMALISINIZ?
Reflü sorunu, tedavisi zorunlu bir sağlık problemidir. Doğru ve yeterli tedavi edilmediğinde yemek borusunun alt ucunda daralmaya, ülserlere, seyrek olarak da kansere yol açabilecek bazı dokusal değişimlere neden olabilir.
Tedavide antiasit ilaçlardan, asit salgılanmasını önleyen proton pompası baskılayıcılarından, mide hareketlerini artırıp boşalmayı kolaylaştıran yeni moleküllerden veya geriye kaçışa engel oluşturan ürünlerden yararlanabilirsiniz.
Size en uygun tedaviyi doktorunuz planlayacaktır. Cerrahî yöntemlerden sınırlı olarak yararlanılmaktadır. Cerrahî yöntemlerin yerini, daha kolay uygulanan yeni ve girişimsel yanı az yöntemler almıştır. “Endolumünal gastroplication” yöntemi, son zamanlarda en sık kullanılan yöntemlerdendir.

Reflüden nasıl korunacaksınız?
* Kilonuza dikkat edin. Fazla kilolarınızı hemen verin.
* Az miktarda ve sık sık yiyin!
* Yemekten sonra hemen yatmayın. Akşam yemeklerinizi erken saatlerde tamamlayın ve azaltın.
* Alkol kullanmayın, sigarayı bırakın!
* Uzun süre öne eğilmekten kaçının.
* Midenizi ekşiten yağlı besinlerden, alkol, çikolata, soğan, sarmısak, baharat, meyve suları ve kafeinden uzak durun.
* Başınızı yüksekte tutacak şekilde yatın.
* Gazlı içeceklerden kaçının.