Menopozda proteini artırın

Menopoz, kadınların hayatını derinden etkileyen bir dönem. Pek çok biyolojik ve metabolik süreç bu dönemde farklılaşıyor, deyim yerindeyse adeta altüst bile oluyor. Değişimlerin nasıl göğüslenebileceği bilinirse ortaya çıkabilecek olumsuz etkilerin çoğu ciddi bir soruna yol açmadan kontrol altında tutmak da mümkün. Kilo problemi de “menopoz problemleri” arasında ve belki de en çok rahatsız edeni!
Menopoza giren her kadında az veya çok yavaş veya hızlı mutlaka ama mutlaka kilo kazanımı oluyor. Eğer bir de gözden kaçmış bir hipotiroidi (mesela Haşimato hipotiroidisi), bir hipoglisemi (mesela insülin direncinin eşlik ettiği reaktif hipoglisemiler) varsa sorunu yönetmek azim, dikkat ve bilgi istiyor.
Bana göre menopoza merhaba diyen her kadının “Bundan sonra kilomu nasıl yöneteceğim?” sorusuna da cevap aramaya başlaması lazım. Daha önceden ciddiye almadığı bazı beslenme ve aktivite yanlışlarından vazgeçmesi, görmezden geldiği bazı hataları tekrarlamaması ve yeni çözümler bulması şart.
Bunlardan ilki eskiye oranla daha fazla protein tüketmek, hatta her öğünde mutlaka bir parça proteine yer vermek olmalı. Yağsız kırmızı et, balık, süt ürünleri, yumurta gibi hayvansal proteinler ile baklagil grubunun protein zengini yiyecekleri (fasulye, mercimek) bu konuda ilk akla gelen yardımcılar olarak düşünülmeli.
Prensip olarak menopoz dönemindeki bir kadının ortalama günlük kalorisinin yüzde 30-35’ini proteinden, yüzde 40’ını düşük glisemik indeksli karbonhidratlardan (tam tahıllar, sebzeler, bakliyat), geri kalanını da (yüzde 25) doğal yağlardan kazanmasını tavsiye ediyoruz.

HATIRLATMA

Bir menopoz sorunu: İdrar kaçırma!
İstemsiz idrar kaçırma, erkeklerden ziyade kadınları ilgilendiren bir sorun ve özellikle menopoz döneminde pik noktasına ulaştığı biliniyor. Menopoz ilerledikçe basit bir gülme, hapşırma, aksırma, öksürme bile idrar kaçırmayla sonuçlanabiliyor. Problemin çözümü için geliştirilmiş bazı özel egzersizler (Kegel egzersizleri) var. Yıllar evvel bu işe çare arayan Alman uzman Dr. Kegel, son derece etkili aktivite çözümleri üretmiş. İdrar kaçırmanın muhakkak ki bazı hastalıklarla da ilişkisi var. Bu nedenle böyle bir sorununuz varsa önce bir jinekolog veya ürologla temasa geçmek, sonra da kasık ve karın tabanı bölgesini güçlendiren Kegel egzersizlerinin nasıl yapılacağını öğrenmek gerekiyor.

BİR BİLGİ

Orta yaş cinselliği de etkiler
Erkek ya da kadın fark etmiyor, orta yaş hemen herkeste az ya da çok cinsel değişimlere de yol açıyor. Bu değişimlerin ilk işaretleri ise cinsel hevesin/isteğin azalması, orgazm sayısı ve derinliğinde düşme. Orta yaşın getirdiği cinsel problemleri biraz da kültürel miras etkisiyle maalesef kadınlarımız genelde saklıyor. Biraz inançlarımız, biraz da erkek egemen kültürünün etkisiyle çoğu kadın problemi önce kendi bilincinde “yalanlama” yoluna gidip zamanla da yok saymaya başlıyor.
Diğer taraftan sorun, problemleri sadece doktorlarla paylaşmamayla da sınırlı değil. Kadınların bu konuda bilgilenebilecekleri bilgi kaynakları da çok sınırlı. En güvenilir ve dürüst internet sitelerinde bile kadın cinselliğine ilişkin ciddi bir bilgi birikimi maalesef yok. Bir başka sorun da kadınlara bu konuda destek olacak ilaçların azlığı, hatta yokluğu. Erkeklerin cankurtaranı sayılan “sertleştiriciler” ve benzeri ürünler maalesef hâlâ kadınlar için üretilebilmiş değil.

BİR SORU

İdrar yolu enfeksiyonları önlenebilir mi?
İdrar yolu enfeksiyonları kadınlarda daha sık görülen bir problem. Bunun her şeyden evvel “anatomik” bazı nedenleri var. Ayrıca hamilelik ve menopoz gibi dönemler enfeksiyonunun sıklığını artırabiliyor. İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma ilk ve en önemli belirtiler. Enfeksiyonun şiddetine göre kasık ve bel bölgesinde ağrılar, ateş, üşüme, titreme gibi belirtiler de ortaya çıkabiliyor.
Çözüm için tabiî ki bir doktordan tıbbi yardım almalısınız ama şu bilgileri de bir kenara not etmenizde fayda var: Kadınlarda “probiyotik noksanlığı” sorunu hem idrar yolu enfeksiyonlarına, hem de genital akıntılara neden olabiliyor.
Özellikle seçilmiş bazı probiyotik desteklerle bağırsaklardaki probiyotik güç artırılabildiği takdirde sorunun sıklığı ve tekrarlama olasılığı düşüyor. Diğer taraftan kızılcık özleri (cramberry extraot) bu enfeksiyonlardan korunmada oldukça etkili. Kızılcık özünde bulunan bir maddenin bakterilerin, özellikle de koliform bakterilerin mesane duvarına yapışmasını engellediğini gösteren ciddi bulgular var. Bu nedenle genital akıntı ve sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olan kadınlara koruyucu olarak kızılcık özü içeren ürünleri ve bu amaçla geliştirilmiş probiyotikleri tavsiye ediyoruz.

ÖNEMLİ

Gözden kaçan bir hormon eksikliği: Progesteron!
Progesteron, kadın yaşamının önemli hormonlarından biri. Nedense kadınlık hormonları dendi mi akla östrojen gelir, progesterona “üvey evlat” muamelesi yapılır. Progesteron eksikliğinin migren ağrılarına yol açabileceğini biliyor muydunuz? Ya da bir türlü izah edemediğiniz endişe ve sinirlilik probleminizin nedeni olabileceğini hiç aklınıza getirdiniz mi? Ya da progesteron fazlalığının uyku hali, yorgunluk, kafa karışıklığı, hatta depresyon gibi belirtilere sebep olabileceğini duydunuz mu? Özellikle 40 yaş altı kadınların yıllık muayenelerini yaptırırken östrojenik aktiviteleri kadar progestatif aktivitelerini de gözden geçirtmelerinde fayda var.

UNUTMAYIN

Menopoz tiroidi de etkiliyor
Menopoz, hormonal faaliyetin yavaş yavaş gerilemeye başladığı bir dönem. Bu dönemdeki kadınlarda sadece seksüel hormonların üretimi azalmıyor, diğer iç salgı bezlerinde de bazı arızaların ortaya çıkma ihtimali artıyor. Bu dönemde hasar görebilecek bezlerin başında da tiroid geliyor. Mesela haşimato tiroiditi ve bunun neticesi gelişen hipotiroidiye menopoz döneminde yakalanma riski biraz fazla. Menopozda bir kadınsanız, özellikle de “saç kırılması, cilt kuruması, tırnak soyulması, kabızlık, yorgunluk, uyku hali, isteksizlik ve benzeri depresif ruhsal gelişmeler” söz konusuysa sorunun menopozun tetiklediği bir HİPOTİROİDİ olabileceği aklınızda olsun. Bu tür şikâyetleriniz olmasa bile menopoz kontrolleri esnasında mutlaka ama mutlaka tiroidinizi de bir yoklatın!