Menopoz bir hastalık değildir
Menopoz öncesi ve sonrasında kadınların beden ve ruhlarında önemli değişiklikler ortaya çıkabiliyor.
Bu değişikliklerin birkaç istisna dışında- çoğunun fizyolojik olduğundan kuşku duymayın. Menopoz her kadının yaşaması gereken doğal bir süreçtir. Onu bir hastalık, bir sağlık sorunu sanmayın. Menopozda ortaya çıkan sorunlarından bazıları yaşam kalitesini azaltmakta, hayatın tadının-tuzunu az da olsa kaçırmaktadır.
Özellikle erken dönemde ortaya çıkan uyku kaçmaları, ateş basmaları, terleme atakları, öfke nöbetleri ve![/images/100/0x0/55ea40b7f018fbb8f8741bfd]()
alınganlıklardan hiçbir kadın (ve erkek) hoşlanmaz. Menopoz sürecinde ortaya çıkan bu erken dönem belirtilerinin de kemik yoğunluğunun azalması, kolesterol yükselmesi, cilt yaşlanması gibi uzun dönem işaretlerinin de yönetilebilir sorunlar olduğunu bilmenizde fayda var.
HORMON: BAŞLAMAK DA BIRAKMAK DA DERT
Hormon yerine koyma tedavisine ilişkin gelişmeler biz hekimlerin de kadınların da kafasını karıştırdı, karıştırmaya da devam ediyor. Eskiden hormon destekleri ile kolayca baş edilen bazı menopoz sorunlarının şimdi ve bundan sonra nasıl yönetileceği önümüzdeki dönemin en önemli tartışma konularından biri haline geliyor.
Hormon yerine koyma tedavileri hangi hastalarda, ne süre ile uygulanabilir? Bu tedaviden ne zaman kesinlikle uzak durulmalıdır. Tedavinin sonlandırılması gerektiğini gösteren işaretler nelerdir? Hormon tedavisi yerine bitkisel kökenli fitosterollerle (bitkisel östrojenlerle) yapılan destekleme çalışmaları ne kadar etkili ve yararlıdır? Hormonun yasak olduğu koşullarda bu destekler rahatça kullanılabilecek midir? Bu soruları daha da çoğaltabilirsiniz. Yanıtlarını almakta oldukça zorlanacağınız bu sorularınıza en doğru çözümlerin kadın hastalıkları uzmanlarınca verileceğinden ise hiç kuşkunuz olmasın. Kararı onlarla birlikte vermelisiniz.
HORMON KULLANMAK NE ZAMAN DAHA AKILCI
Menopozun geçici işaretleri olan ateş basması, çarpıntılar, gece terlemeleri, uykusuzluk, bellek zayıflaması, sıkıntı hali, cinsel istek kaybı gibi belirtiler menopoz virajına giren kadınları en çok üzen sorunlardır. Bu geçici belirtiler menopozdan bir süre önce başlamakta ve menopozu takip eden birkaç yıl içinde ortadan kalkmaktadır.
Uzmanlar hormon yerine koyma tedavilerini özellikle bu kısa süreli problemleri şiddetli yaşayan kadınlarda kullanmak eğilimindeler. Özellikle ateş basması ve terleme belirtilerinde hormon yerine koyma tedavileri daha etkili gibi görünmektedir. Risk/yarar oranı dikkate alındığında hormon kullanımının en etkili hedeflerinden biri yukarıdaki iki temel parametredir.
Özellikle ateş basmasının giderilmesi hormon yerine koyma tedavilerinin reçetelenmesinde en belirgin faktördür. Hormonal destekler bu rahatsız edici belirtileri hızlı ve etkili bir şekilde ortadan kaldırabilmektedir. Bazı uzmanlar vajinal kuruluk ve cinsel organlarda oluşan değişimleri yavaşlatmak, ortaya çıkan sorunları hafifletmek amacıyla da kısa süreli hormon tedavilerinden istifade edebiliyor.
Menopoz sürecinde ortaya çıkan sorunların çoğunun geçici olduğunu, bu sorunların çözümünde size en doğru rehberliğin takibinizi üstlenen kadın hastalıkları uzmanı tarafından yapılacağını unutmayın.
Evde kan şekeri izlemenin faydaları
Daha kolay ve ekonomik yoldan kan şekeri kontrolü sağlanır.
Hipoglisemi ve hiperglisemi erken fark edilir.
Kullanılmakta olan şeker ilaçlarının doz ayarı kolaylaşır.
Daha güvenli ve rahat bir yaşam sağlar: örneğin ölçüm aygıtı ile yolculuğa çıkılabilir.
Kan şekeri düzeyleri yakın takibe alındığından uzun dönemde kronikleşmiş (süreğenleşmiş) ya da kalıcı hale gelmiş hasar görülme olasılığı azalır.
Hastaneye yatış seyrelir. Başta gelen yatış nedenlerinden Hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) veya Hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) koması ile göz, böbrek, kalp-damar ve diğer sistemlerden kaynaklanan süreğenleşmiş sağlık sorunları hem şeker hastasına hem de yakın çevresine maddi ve manevi zarar verir.
Mamografi sırasındaki ağrı nasıl azaltılabilir
Mamografi çekilirken memelerin röntgen cihazında sıkıştırılması sırasında bazen çok ağrı duyulabilir. Özellikle yoğun memeleri olanlarda iyi görüntü alabilmek için bazen fazlaca basınç uygulamak gerekebilir. Bu ağrının en aza indirilmesi için ilk şart, röntgen incelemesinin adetin hemen bitiminde, göğüslerin gevşediği dönemde yapılmasıdır.
418 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada kadınlara sorulduğunda yüzde 54’ünün ağrıdan korkarak mamografilerini aksattığı tesbit edilmiştir. Kadınlara filimden önce değişik ağrı kesiciler verildiğinde biraz rahatlama olduğu, ancak lidokain isimli bir lokal anestezik jelin işlem öncesi memeye sürüldüğünde hissedilen ağrıda anlamlı bir azalma olduğu görülmüştür. Bu şekilde filim sırasında ağrıları azaltılan hastaların yüzde 88’i senelik mamografi taramalarına kesinlikle gideceklerini belirtmektedirler.
Düşük kalori ile doymanın sırları
Kısa sürede doyuran ve uzun süre tok tutan yiyeceklerle daha az kaçamak yapabilirim. Böylece diyetimi bozma ihtimalim fazla olmayabilir. Hangi yiyecekleri önerebilirsiniz?
Başlıkta belirtilmek istenen düşük kalorili bir diyet ile doymak değildir, sakın yanlış anlaşılmasın! Kilo vermenizi sağlayacak, size özel hesaplanmış diyet enerjisinin daha doyurucu hale gelmesi için basit bir yöntem.
Bu yöntemde yiyecekler doygunluk verme dereceleri bakımından bir sıralamaya sokuldu. Doygunluk dereceleri; toplam kalorilerini dörde bölüp, elde edilen rakama protein ve posa oranları ilave edilerek elde edildi. Aşağıdaki listeden yüksek doygunluk derecesi olanları tercih ettiğinizde günlük almanız gereken kaloriyi aşma tehlikesinden kurtulmuş olacaksınız. İşte süper bir liste:
En doyurucu seçimler
Besinler Protein (g) Posa (g)
Kepek ekmeğine
tavuklu sandviç25634
Az yağlı süt ile
hazırlanmış yulaf gevreği226 33
Kızarmış ekmek üzerinde
az yağlı kaşar peyniri19526
1 tam yumurta ve 2 adet
yumurta akı ile yapılmış
sebzeli omlet211.526
Ezogelin çorba 10.3422
(Devam edecek...)
Özellikle erken dönemde ortaya çıkan uyku kaçmaları, ateş basmaları, terleme atakları, öfke nöbetleri ve
alınganlıklardan hiçbir kadın (ve erkek) hoşlanmaz. Menopoz sürecinde ortaya çıkan bu erken dönem belirtilerinin de kemik yoğunluğunun azalması, kolesterol yükselmesi, cilt yaşlanması gibi uzun dönem işaretlerinin de yönetilebilir sorunlar olduğunu bilmenizde fayda var.HORMON: BAŞLAMAK DA BIRAKMAK DA DERT
Hormon yerine koyma tedavisine ilişkin gelişmeler biz hekimlerin de kadınların da kafasını karıştırdı, karıştırmaya da devam ediyor. Eskiden hormon destekleri ile kolayca baş edilen bazı menopoz sorunlarının şimdi ve bundan sonra nasıl yönetileceği önümüzdeki dönemin en önemli tartışma konularından biri haline geliyor.
Hormon yerine koyma tedavileri hangi hastalarda, ne süre ile uygulanabilir? Bu tedaviden ne zaman kesinlikle uzak durulmalıdır. Tedavinin sonlandırılması gerektiğini gösteren işaretler nelerdir? Hormon tedavisi yerine bitkisel kökenli fitosterollerle (bitkisel östrojenlerle) yapılan destekleme çalışmaları ne kadar etkili ve yararlıdır? Hormonun yasak olduğu koşullarda bu destekler rahatça kullanılabilecek midir? Bu soruları daha da çoğaltabilirsiniz. Yanıtlarını almakta oldukça zorlanacağınız bu sorularınıza en doğru çözümlerin kadın hastalıkları uzmanlarınca verileceğinden ise hiç kuşkunuz olmasın. Kararı onlarla birlikte vermelisiniz.
HORMON KULLANMAK NE ZAMAN DAHA AKILCI
Menopozun geçici işaretleri olan ateş basması, çarpıntılar, gece terlemeleri, uykusuzluk, bellek zayıflaması, sıkıntı hali, cinsel istek kaybı gibi belirtiler menopoz virajına giren kadınları en çok üzen sorunlardır. Bu geçici belirtiler menopozdan bir süre önce başlamakta ve menopozu takip eden birkaç yıl içinde ortadan kalkmaktadır.
Uzmanlar hormon yerine koyma tedavilerini özellikle bu kısa süreli problemleri şiddetli yaşayan kadınlarda kullanmak eğilimindeler. Özellikle ateş basması ve terleme belirtilerinde hormon yerine koyma tedavileri daha etkili gibi görünmektedir. Risk/yarar oranı dikkate alındığında hormon kullanımının en etkili hedeflerinden biri yukarıdaki iki temel parametredir.
Özellikle ateş basmasının giderilmesi hormon yerine koyma tedavilerinin reçetelenmesinde en belirgin faktördür. Hormonal destekler bu rahatsız edici belirtileri hızlı ve etkili bir şekilde ortadan kaldırabilmektedir. Bazı uzmanlar vajinal kuruluk ve cinsel organlarda oluşan değişimleri yavaşlatmak, ortaya çıkan sorunları hafifletmek amacıyla da kısa süreli hormon tedavilerinden istifade edebiliyor.
Menopoz sürecinde ortaya çıkan sorunların çoğunun geçici olduğunu, bu sorunların çözümünde size en doğru rehberliğin takibinizi üstlenen kadın hastalıkları uzmanı tarafından yapılacağını unutmayın.
Evde kan şekeri izlemenin faydaları
Daha kolay ve ekonomik yoldan kan şekeri kontrolü sağlanır.
Hipoglisemi ve hiperglisemi erken fark edilir.
Kullanılmakta olan şeker ilaçlarının doz ayarı kolaylaşır.
Daha güvenli ve rahat bir yaşam sağlar: örneğin ölçüm aygıtı ile yolculuğa çıkılabilir.
Kan şekeri düzeyleri yakın takibe alındığından uzun dönemde kronikleşmiş (süreğenleşmiş) ya da kalıcı hale gelmiş hasar görülme olasılığı azalır.
Hastaneye yatış seyrelir. Başta gelen yatış nedenlerinden Hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) veya Hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) koması ile göz, böbrek, kalp-damar ve diğer sistemlerden kaynaklanan süreğenleşmiş sağlık sorunları hem şeker hastasına hem de yakın çevresine maddi ve manevi zarar verir.
Mamografi sırasındaki ağrı nasıl azaltılabilir
Mamografi çekilirken memelerin röntgen cihazında sıkıştırılması sırasında bazen çok ağrı duyulabilir. Özellikle yoğun memeleri olanlarda iyi görüntü alabilmek için bazen fazlaca basınç uygulamak gerekebilir. Bu ağrının en aza indirilmesi için ilk şart, röntgen incelemesinin adetin hemen bitiminde, göğüslerin gevşediği dönemde yapılmasıdır.
418 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada kadınlara sorulduğunda yüzde 54’ünün ağrıdan korkarak mamografilerini aksattığı tesbit edilmiştir. Kadınlara filimden önce değişik ağrı kesiciler verildiğinde biraz rahatlama olduğu, ancak lidokain isimli bir lokal anestezik jelin işlem öncesi memeye sürüldüğünde hissedilen ağrıda anlamlı bir azalma olduğu görülmüştür. Bu şekilde filim sırasında ağrıları azaltılan hastaların yüzde 88’i senelik mamografi taramalarına kesinlikle gideceklerini belirtmektedirler.
Düşük kalori ile doymanın sırları
Kısa sürede doyuran ve uzun süre tok tutan yiyeceklerle daha az kaçamak yapabilirim. Böylece diyetimi bozma ihtimalim fazla olmayabilir. Hangi yiyecekleri önerebilirsiniz?
Başlıkta belirtilmek istenen düşük kalorili bir diyet ile doymak değildir, sakın yanlış anlaşılmasın! Kilo vermenizi sağlayacak, size özel hesaplanmış diyet enerjisinin daha doyurucu hale gelmesi için basit bir yöntem.
Bu yöntemde yiyecekler doygunluk verme dereceleri bakımından bir sıralamaya sokuldu. Doygunluk dereceleri; toplam kalorilerini dörde bölüp, elde edilen rakama protein ve posa oranları ilave edilerek elde edildi. Aşağıdaki listeden yüksek doygunluk derecesi olanları tercih ettiğinizde günlük almanız gereken kaloriyi aşma tehlikesinden kurtulmuş olacaksınız. İşte süper bir liste:
En doyurucu seçimler
Besinler Protein (g) Posa (g)
Kepek ekmeğine
tavuklu sandviç25634
Az yağlı süt ile
hazırlanmış yulaf gevreği226 33
Kızarmış ekmek üzerinde
az yağlı kaşar peyniri19526
1 tam yumurta ve 2 adet
yumurta akı ile yapılmış
sebzeli omlet211.526
Ezogelin çorba 10.3422
(Devam edecek...)
