Kolesterolsüz yaşam mümkün mü?

Bunlardan kolesterol sorununun çok sık gündeme gelmesinin nedeni de tehlikenin büyüklüğünün son yıllarda daha iyi fark edilmesi. Kalp-damar hastalıkları bütün dünyada ölüm nedenleri arasında birinci sırada. Kolesterol yüksekliği ise bu hastalıklara götüren yolculuğun ilk sıralarında bulunuyor. Kolesterol, hücrelerimiz için çok önemli bir madde. Kolesterolsüz yaşamak mümkün değil. Önemli olan kolesterol değerlerimizin kabul edilebilir sınırlar içinde kalması. Yani sağlıklı kişilerde kolesterol seviyesinin "sıfır" olduğunu sanmayın.

Vücudunuzda yeteri kadar kolesterol yoksa hücre duvarınızın bütünlüğü bozulur. Sadece hormonların değil D vitamini gibi birçok yaşamsal maddenin de üretimi durur. Gereğinden fazlası ise damarlarınızı kalınlaştırır, kolesterol plakalarıyla, pıhtılarla doldurur. Kısacası kolesterol ile ilişkimiz biraz da o meşhur şarkının sözlerindeki gibi: Ne seninle, ne de sensiz!

Bu sorunun son dönemde daha çok önem kazanmasının iki sebebi var: Birincisi, daha uzun bir ömür sürme olanağına kavuşmamız. Uzun bir ömür sağlıklı ve güçlü damarlarla daha keyifli ve problemsiz geçiyor. İkincisi, kolesterol yüksekliğinin yaşam tarzı değişiklikleriyle azaltılabileceğinin ve bazı ilaçlarla kontrol altına alınabileceğinin anlaşılması. Eğer beslenmenizde ve aktivitenizde gerekli değişimleri yaparsanız, doktorunuzun uygun gördüğü ilaçları kullanırsanız kolesterolü kontrol edebilirsiniz.

SUNAY BEY NE YAPMALI?

Sunay Akın’ın ailesinde kolesterol sorunu var: Babası kalp krizi geçirmiş, kolesterolü yüksek olduğu belirlenmiş bir kalp-damar hastası. Bunlar yetmezmiş gibi bir de şeker hastalığı problemi var. Bunlar Sunay Bey’in kolesterol yüksekliğini ciddiye alması için yeteri kadar önemli sebepler.

Sunay Akın, kalp-damar hastalığı bakımından taşıdığı genetik riskleri dikkate alarak kolesterol sorununu nasıl çözeceğini öğrenmeli. Bunun için kolesterolü ve doymuş yağı sınırlanmış bir beslenme planı uygulamalı. Düşük kalorili bir beslenme planını bir beslenme uzmanı kolaylıkla öğretebilir. Kolesterol seviyelerinde arzu edilen düşüş sağlanmazsa tedavi için konunun uzmanı bir doktordan yardım almalı. Kolesterol sorununun çözümünde kullanılan pek çok ilaç var. Bunların ne dozda ve ne süreyle kullanılacağına doktorlar karar verecektir. Sunay Akın’ın genetik mirası kalp-damar hastalığı riski yönünden pek iyi değil, notu da orta: 7

UYKU BORCU SAĞLIĞI BOZUYOR

Sunay Bey’in ne yapıp edip uykuya daha fazla zaman ayırması gerekiyor. Uyku vücudun vazgeçilmez ihtiyaçlarından biri. Uykusuzluğun şeker hastalığına yakalanmayı kolaylaştırdığı yeni bir çalışmada ortaya çıktı. Uyku sorunu olanlarda bellek sorunları daha sık görülüyor. Hipertansiyona daha çok rastlanıyor.

Aktif yaşamı olanlar düzenli egzersiz yapmasalar bile ciddi bir kilo sorunu yaşamıyor. Bunun nedeni olarak, günün büyük bir kısmını ayakta geçirenlerde vücudun yağ eritici sistemlerinin daha iyi çalışması gösteriliyor. Birkaç ay önce tamamlanan yeni bir çalışma ayakta durmanın oturmaya oranla daha kolay kilo kontrolü sağladığını gösterdi. Yine de Sunay Bey’in ne yapıp edip egzersize zaman ayırmasını öneriyorum. Uyku süresi ve aktivite notunu da "orta" olarak değerlendiriyorum: 7

Sunay Akın’ın besin seçimleri birkaç nokta dışında çok kötü sayılmaz. Hamur işi ve tatlı yemekten korkmayın. Bu besinleri sevmeyen çok az insan var. Doğru olan her şeyden yemek ama ölçüyü kaçırmayıp tek yönlü kalmadan beslenmeyi başarmak. Sunay Bey’in dünya mutfaklarına da ciddi bir ilgisi var. Yani çeşitlilik yönünden pek sorunu yok. Bol su içmesi, çayı sevmesi, beslenme notundaki artılar. Alkol ve sigara kullanmaması alkışlanmalı. Sunay Akın’ın beslenme notu iyi: 9

Sunay Akın pozitif üretici sanatçı kişiliğiyle toplumun örnek aldığı bir kişi. Yaşadığı semtin, şehrin ve ülkesinin sorunlarına kafa yoran, toplum-çevre ilişkilerine önem veren, iyi ve mutlu insanın sağlıklı bir çevrede yeşerebileceğini iyi bilen önemli, farklı bir sanatçı. Bize "oyuncak müzesi" gibi çok önemli bir artıyı kazandırması ise güçlü sosyal yapısından kaynaklanıyor. İstanbul’a duyduğu ilgiyi, insana duyduğu sevgiyi, saygıyı, çocuklara gösterdiği şefkati takdir ediyorum. Bütün bu özel ve güzel vasıflarının ona bir ilaç kadar iyi geldiğini ben de onaylıyorum. Sunay Bey’in beden-ruh ilişkileri bakımından mükemmel bir notu var: 9 Sunay Akın’a sağlıklı, huzurlu ve verimli bir hayat diliyorum.

KOLESTEROLÜN NORMALİ NE?

Uzun ve sağlıklı bir hayat sürüp huzurla yaşlanmak istiyorsanız kolesterol seviyelerinizi iyi izlemeniz gerekiyor. LDL kolesterolünüzü her yaşta 120 mg ve altında, HDL kolesterolünüzü 45 mg ve üstünde tutmanız öneriliyor. Eğer damar riski yüksek biriyseniz LDL kolesterolünüzü 100’lere indirmeniz, kalp krizi geçirmiş veya stent taktırmışsanız 70’lere yaklaştırmanız tavsiye ediliyor. İyi kolesterol HDL’nin 35 mg’ın altına düşürülmemesi de çok önemli. İyi kolesterolünüz arttıkça sağlıklı damarlara sahip olma şansınız da yükseliyor. İyi kolesterol seviyeleri 60 mg’ı geçenlerin damar hastalıklarına yakalanma riski bir hayli azalıyor.

NASIL YAŞIYORSUNUZ?

Sunay Akın (45)

Yazar

Sağlığımla ilgili birkaç sorun var. Mesela kolesterolüm yüksek. Bence çok stresten dolayı. Sık sık kas ağrıları çekiyorum. Çünkü devamlı uçakla uçuyorum. Sırt, bel ve boyun egzersizleri yapabilsem iyi geliyor ama düzenli yapamıyorum. Rutin kontrollerde şekerim tavan değerlere yakın çıkıyor. Aileme gelince, babam kalp konusunda çok çekti. Kalp krizi geçirdi, kolesterolü yüksek. Yaşlandıkça şekeri de yükseldi. Hem annemde hem babamda yaşa bağlı romatizma var.

Gecede 3-4 saat uyuyorum çünkü gece çok çalışıyorum. Ama buna bünyem alıştı. Zaten başımı yastığa koyunca uyurum. Ayrıca fırsat bulursam, mesela uçaktaysam yastık isteyip uyuyorum. Hiç spor yapmıyorum. Ama hiperaktif derecesinde hareketliyim. Örneğin oyuncak müzemin merdivenlerini bütün gün inip çıkıyorum. Birkaç kilo fazlam var. Dünya mutfakları nedeniyle, beni en güzel sofralara davet ediyorlar. Yemeyeyim de ne yapayım! Ama bundan kaynaklanan sorunlar da var. Örneğin hazımsızlık... Öğün saatlerim düzensiz. Gece atıştırmaya bayılırım. Hamur işleri ve tatlı çeşitleri deyince akan sular durur. Patlıcanlı yemekler, makarna ve çorba çeşitleri vazgeçilmezler arasında. Ama cips gibi abur cuburları ve fast foodu hiç sevmiyorum. Zeytinyağıyla aram iyi. Her gün bol su içiyorum. Çaysız yapamam. Sigara içmiyorum. İçkiyle hiç aram yok. Karışık mültivitamin kullanıyorum. En büyük ilacım ise işim ve sosyal ilişkilerim. Yani insanlarla bir arada bulunmak. Üstelik kendine rahat gülebilen birisi olduğum için ayrıca rahatım.

Sunay Akın’ın not ortalaması: 8