Kilolu genç kızları ve kadınları bekleyen tehlike

Kadınlar her yerde, her yaşta ve her zaman kilo sorununu erkeklerden daha çok ciddiye alır. Bunun estetik kaygılardan kaynaklandığı düşünülür ama kilolu olmanın getirdiği yükler kadınlarda erkeklerden daha fazladır. Örneğin, kilolu olan kadınlarda adet düzensizliklerine daha sık rastlanır. Gebe kalmada zorlanmalar, tekrarlayan düşükler yaşandığı, hamilelik içi bebek ölüm oranlarının da beklenenden daha yüksek olduğu bilinir.

POLÄ°KÄ°STÄ°K OVER SENDROMU

Bütün bunlardan daha önemli bir nokta da şudur: Özellikle kilolu genç kız ve kadınlardan bazılarında akne oluşumuna, erkek tipi tüylenmeye, saçlarda dökülme ve seyrelmeye, düzensiz, aşırı ağrılı adet dönemlerine sık rastlanır. Bu kadınların çoğunun ortak bir yakınması daha vardır: Vücutlarının fazla miktarda su toplaması.
Eğer kilolu bir genç kız ya da kadında kilo sorununa yukarıdaki belirtilerden biri veya birkaçı eşlik ediyorsa, bunlara ciltte, özellikle boyun, sırt ve koltukaltında koyu renkli lekelenmeler de eşlik ediyorsa akla hemen genetik temelleri de olan hormonal ve metabolik bir rahatsızlık gelmelidir: Polikistik Over Sendromu.
Bu rahatsızlığa yakalanan genç kız ve kadınlarda kilo kazanımının arka planında hormonal ve metabolik sorunlar yatıyor. Hormonal denge yeniden kurulup, metabolik sorunlar çözümlenmedikçe de kilo sorunu artarak devam ediyor. Vaktinde müdahale edilmezse problem obezite ile sonuçlanabiliyor. 

AKLINIZDA OLSUN

İnsülin direnci için ne yapmalı

Polikistik over sendromu nedeniyle ortaya çıkan kilo sorununun çözümünde en az diyet yapmak kadar önemli bir nokta da düzenli aktivite yapmak, özellikle de ısrarla sürdürülen günlük 30-45 dakikalık tempolu yürüyüşlerdir. Yürüyüşle kullandığınız büyük kas grupları insülin direncini kırmada önemli yer tutar.

ÖNEMLİ

Sorun ne

Polikistik overlı kadınlar ürettikleri yumurtaları yumurtalığın dışına gönderemiyor. Yumurta, yumurtalığın içinde hapsolup kalıyor ve değişik büyüklükte kistler oluşuyor. Bu arada kanda östrojen hormonu artıyor. Artan östrojenin bir kısmı androjene (erkeklik hormonuna) dönüşüyor. Androjen artışı erkek tipi kaslanma, aşırı androjene bağlı olarak da sivilce oluşumları, tüylenme problemi ve saç dökülmesine yol açıyor.  Bu hanımların çocuk doğuramamak gibi önemli bir riskleri de var.

BÄ°R BÄ°LGÄ°

Krizler kiloya yol açıyor

Bu genç kız ve hanımlarda hormonal dengesizliğe ek olarak metabolik sorunlar da devreye giriyor. Sorunun adı: İnsülin direnci! Bu hanımlar özellikle karbonhidratlı besinlerin bazılarına un, şeker, nişasta bir başka deyişle, tatlı, bal, reçel, pekmez, kurabiye, börek, çörek, beyaz ekmek, makarna, pilav, pizza, bisküvi, cips, meşrubat, kolalı içecek, meyve suyu, vb. aşırı insülin üreterek yanıt veriyor. Kanda aşırı insülin birikmesi hiperinsülinemi- bir süre sonra ‘insülin direnci’ ile sonuçlanıyor. Gelişen metabolik problemler hipoglisemi ataklarına, yeme bozukluklarına, karbonhidrat düşüklüğü, şeker, çikolata bağımlılığı, aşırı meşrubat tüketimi, tatlı krizlerine yol açabiliyor. Tabii ki bu durumda kilo dengesini korumak da neredeyse imkânsız hale geliyor.

BÄ°R UYARI

Sadece diyet yapmak yetmez

Problemin arka planında hormonal ve metabolik sorunların yatması nedeniyle problemin çözümünde sadece diyet yapmak yeterli olmuyor. Çünkü ‘Her diyet kilo verdirir ama her diyet kilo alma sorununu çözemez’ kuralı burada da geçerli. Bu genç kız ve hanımlar baÅŸlangıçta gayrete geçip birkaç kilo verseler de (insülin direnci nedeniyle)  fazlasıyla geri alıyorlar. Problemin çözümünde bir süre diyet yaparak kilo vermek ve genelde insülin direncini kırabilmek amacıyla akılcı bir beslenme planı uygulamak önemli ama diyet yapmak problemi çözemiyor. Kalıcı ve etkili çözüm için hormonal-metabolik problemi bertaraf etmek ÅŸart!Â

UNUTMAYIN

Hormonal dengeyi korumak ÅŸart

Hormonal problemin çözümü doğum kontrol haplarından faydalanarak östrojen ve progesteron miktarının azaltılmasıyla mümkün. Östrojenin azaltılması, androjen fazlalığını da kontrol altına almaya yarıyor. Bu amaçla bir jinekologdan destek almak şart. Metabolik sorunun yani insülin direnci sorunun çözümünde ise metfominden yararlanlıyor. Metforminin ne dozda ve ne süre ile kullanılacağı konusunda bir iç hastalıkları ya da endokrinoloji uzmanı biriyle çalışmak lazım.
Kısacası sorunun çözümü sadece diyet yapmaktan değil, gerekli ilaçları kullanmak ve düzenli egzersiz yaparak, egzersizi adeta bir insülin süpürgesi haline getirmekten geçiyor. Kısacası bu rahatsızlığın kontrol altına alınması deneyimli bir takımın birlikte çalışması ile mümkün olabiliyor.

BÄ°R SORU

Teşhis nasıl konulur

Bu rahatsızlıkla ilgili testler doktorunuz tarafından planlanacaktır ama en basit yolu kanda serbest testosteron seviyesinin belirlenmesidir. Ayrıca LH ve FSH hormonlarına da bakmak mümkünse, DHEA ve androstenedion gibi hormonların seviyelerini de ölçmekte fayda var. Teşhiste ultrasonografi ile overlardaki kistik yapıyı araştırmak da gerekiyor.