Kanserden korunmak için

Kanser hastalarının sayısı artıyor. Ama modern tıp son yıllarda kanserle mücadelede inanılmaz başarılar kazandı.

20-30 yıl öncesinin çaresiz hastalıkları arasıda yer alan kanser korkulu bir rüya olmaktan yavaş yavaş çıkıyor. Bu, en azından bazı kanserler için doğru. Örneğin, lenfoma ve lösemi türü kanserlerin bazılarında, neredeyse tam şifa yakalanmış gibidir.

Kanser sorunu homojen bir görünüm arz etmiyor. Tedavi şansı yönünden baktığınızda, her kanserde iyileşme veya kontrol altına alınma olasılığının aynı olmadığı biliniyor. Bu durum teşhisten sonraki 5 veya 10 yıllık yaşam süresi dikkate alındığında birçok kanser türünde iyi bir şansı yakalamanın mümkün olduğu belirtiliyor. Bu en azından erken teşhis edilen bazı kanserlerde kesinlikle doğru bir bilgidir.

NE YAPMALI

Kanserden korunmada beslenmenin, sigara, alkol kullanımı gibi kişisel alışkanlıkların, yaşadığınız çevrenin, yaşam tarzınıza ilişkin diğer seçimlerin ve daha pek çok şeyin etkili olduğu biliniyor. Kanserden korunmak söz konusu olduğunda ilk adım doğru beslenmektir. Rafine şekerden uzak durmak, mümkün olduğu kadar az şeker kullanmak, kırmızı eti azaltmak, özellikle ateşte pişirilmiş veya yağda kızartılmış eti azaltıp, bitkisel yağlara (bilhassa zeytinyağına) ağırlık vermek, tuzu mümkün olduğu kadar sınırlamak, taze meyve ve sebze tüketimini, kurubaklagilleri, tam tahılları daha çok yemek. Yani posalı besinlere ağırlık vermek yapılacak en önemli değişimlerdir.

YOĞURT ÇOK FAYDALI

Kanserden korunma söz konusu olduğunda, daha çok yoğurt (ve zaman zaman kefir) tüketmek, sağlıklı bir kiloda kalmaya gayret etmek de önem kazanıyor. Ayrıca katkı maddelerinin kullanıldığı besinlerden uzak durmak, organik besinlere öncelik vermek gerekiyor. Öyle görülüyor ki "Besinlerin raf ömrü uzadıkça bizim ömrümüz kısalıyor." Çünkü yiyeceklerin dayanıklılığını uzatmak, rafta kaldıkları süreyi artırmak gibi nedenlerle gıdalara eklenen kimyasallar ve ayrıca tat, renk, koku vermek için kullanılan katkı maddelerinin bazıları ile üretimde kullanılan hormonlar ve besinlere yapılan genetik müdahaleler kanser riskini artırabiliyor.

BEDENİNİZ AKTİF RUHUNUZ DİNGİN OLSUN

Kanserden korunmada, aktif bir yaşam sürmek de çok önemlidir. Araştırmalar, aktif bir hayatın hemen hemen bütün kanserlerden ama özellikle meme, prostat, kalınbağırsak kanserlerinden korunmada etkili olduğunu gösteriyor. Sakin ve huzurlu bir hayat sürmek, stresi iyi yönetebilmek, hayata olumlu gözlerle bakabilmek de kanserden korunmada etkili. İnançlı insanların, hoş görülü, affedici olanların, hırstan, kavgadan, korkudan, endişe ve kıskançlıktan uzak yaşayanların da şansı artıyor. Derin üzüntülerin, ağır kederlerin de kanseri tetiklemesi mümkün görülüyor. Depresyonlularda kansere yakalanma şansının biraz daha fazla olduğu belirtiliyor.

Yaşam tarzınızda yapacağınız akılcı değişikliklerle, genlerinizdeki ve çevrenizdeki şansızlıklardan kaynaklanan kanser riskini önemli ölçüde azaltmanız mümkündür. Kanserden korunmak istiyorsanız yapacağınız bir başka şey de "erken uyarı sistemlerinizi" mümkün olduğu kadar açık tutmaktır. Bunun için güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmaya ve kanserle ilgili sağlık tarama testlerini düzenli olarak yaptırmaya özen göstermelisiniz.

Bacaklarınızdaki huzursuzluk hastalık belirtisi olabilir

Eğer derinizin altında kurtlar dolaşıyormuş gibi hissediyor ve bacaklarınızı hareket ettirmeden duramıyor ya da bacaklarınız hareket etmek, koşmak istiyor ve siz bunu durduramıyorsanız "Huzursuz bacak sendromu" olarak bilinen hastalık söz konusu olabilir. Hastalar özellikle akşamları yoğunlaşan bacaklarını hareket ettirme isteğinden yakınırlar. Oturmakla ya da yatmakla şikayetler artış gösterir. Bacaklardaki huzursuzluk hissi, hareket ettirme ihtiyacı; kişilerin uyku kalitesini de bozmakta, sonucunda da kişi gün içinde kendini uykulu ve yorgun hissetmektedir. Huzursuz bacak sendromu hem kadında hem erkekte her yaş grubunda ortaya çıkabilmekle birlikte, kadınlarda ve ileri yaşlarda daha sık rastlandığı bilinmektedir. Her 100 kişiden 15’i hayatlarının bir döneminde bu tür yakınmalar tanımlayabilirler.

Eğer huzursuz bacak sendromunuz varsa:

n Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Altta yatan nedenler arasında; demir eksikliği, bacaklarda kan dolaşımına ait bozukluklar, kas hastalıkları, böbrek hastalıkları, alkolizm, bazı vitamin veya mineral eksiklikleri sayılabilir.

n Bu hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar bulunmakla birlikte, kesin tedavisi henüz bilinmemektedir.

n Hafif durumlar bazı sakinleştirici ilaçlar ve davranışsal yöntemlerle başarılı bir biçimde tedavi edilebilmektedir. Bu yöntemler arasında germe egzersizleri, yatmadan önce sıcak duş alma ve bacaklara masaj yapma sayılabilir.

n Kafein, alkol ve sigara kullanımının yakınmaların daha da artmasına yol açabileceği unutulmamalıdır.

Bebeğinizin sağlığını iki şey belirliyor

Uyku ve beslenme düzeni

Bebek bakımı benim de önemli bir ilgi alanım haline geldi! Bunun birinci sebebi torunumuz Aleyna’nın sağlıklı gelişip gelişmediğinden emin olmak istememiz. İkincisi, kızım Merve ve eşimin bitmez tükenmez sorularına yanıt vermek zorunda olmamız!

Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları, bebeklerin uyku ve beslenme düzeninin onların sağlığını belirleyen en önemli iki etken olduğu konusunda hemfikir. Uzmanlara göre her bebeğin uyku ve beslenme ritmi farklı oluyor. Uyku düzeni ve beslenme davranışları bebekten bebeğe önemli değişimler gösterebiliyor. Önemli olan onları aç bırakmamak ve ihtiyaçları kadar uyumalarını sağlamak. Bebeklerin mümkün olduğu kadar bildikleri, tanıdıkları, alıştıkları ortamlarda, yataklarda uyutulmaları öneriliyor. Beslenme ve uyku düzenini bozacak davranışlardan kaçınmak gerekiyor. Onları aç bırakmamak için uykuda da olsa emzirmek gerekebiliyor. Bu özellikle ilk 3 ay için zorunlu. Çünkü bu ilk 3 aylık dönemde bir bebek günün neredeyse dörtte üçünden fazlasını uykuda geçiriyor. Sağlıklı bir bebek büyütmenin üçüncü önemli noktası da dokunmak, kucaklamak, sevmek ve ilgilenmek.

Temel Reis çok haklı

Ispanak Temel Reis’e güç veren besin olma özelliğini bileğinin hakkıyla kazanmıştır. Bu sebze, Alfa Lipoik Asit, C vitamini, E vitamini, Glutation, Beta karoten, Lutein gibi antioksidanlardan çok zengindir. İçinde Kalsiyum, Magnezyum, Çinko, Demir gibi mineraller de vardır. Ispanağın B grubu vitaminlerden, özellikle Folik Asit, Riboflavin, Tiamin ve B6’dan çok zengin bir besin olduğunu da hatırlatalım. Ispanakta sağlığa yararlı birçok Polifenol ve Betain de bulunuyor. Kilo kontrolüne yardım eden düşük kalorili bir besin olması ve posadan zengin bir yapısının bulunması diğer avantajlar. Çeşitli çalışmalarda ıspanak tüketimi fazla olanlarda koroner kalp hastalığı ve felçlerin, katarakt, maküler dejenerasyon ve benzeri yaşlılıkla ilişkili göz problemlerinin, kalın bağırsak, mide, prostat, meme kanseri gibi bazı kanserlerin daha az görüldüğü belirlenmiş. Koenzim Q-10’un en önemli kaynaklarından biri de ıspanaktır. Koenzim Q-10, enerji üreten kalp kasından, diş etine birçok noktada vücuda güç veren etkin bir antioksidandır. Betain tıpkı Folik Asit gibi güçlü bir homosistein azaltıcısıdır. Ayrıca bu şifalı sebzede önemli miktarda bitkisel Omega-3 bulunduğunu da hatırlatalım.

Uykusuz geceler annelerin kilo vermesini engelliyor

Yeni doğum yapmış anneler eğer az uyuyorlarsa gebelikte aldıkları kiloları vermekte zorlanıyorlar. Yapılan araştırmalarda doğumdan sonra ilk 6 ay günde 5 saatten az uyuyan anneler birinci yılın sonunda dahi günde 7 saat uyuyan annelere oranla 3 kez daha fazla kilo verme sorunu çekmekteler. Doğum sonrası kilo verme diyet ve egzersiz üzerine kurulmakla birlikte, uyku süresi ve kalitesi de göz önüne alınmalıdır. Uyku eksikliğinin kiloyla ilişkisi iştahı kontrol eden hormonlar leptin ve ghrelin seviyelerinin bozulması ve artan kortizol düzeyleri ile açıklanmaya çalışılmaktadır.

Sessiz tiroid bezi iltihabı

Hamilelik sonrası yorgunluk, kilo alma ve depresyon tiroid hastalığına işaret edebiliyor. Doğum yapan kadınlarda "Sessiz tiroid bezi iltihabı"na daha sık rastlanıyor. Bu hastaların bir kısmında "Haşimoto tiroidi" de oluşabilir. Sessiz tiroiditin herhangi bir belirtisi yok. Tiroid sonucu oluşan hipotiroidi ve bunun sonucunda gelişen yorgunluk, depresyon ve kilo alma en önemli işaretler olarak ortaya çıkabiliyor. Eğer hamilelik sonrasında bu şikayetlerle karşılaşırsanız sessiz tiroid bezi iltihaplanması ve Haşimato hastalığı aklınızda olsun.

DİYET GÜNLÜĞÜ

Sorularınız için: Tel: (0212) 236 73 00

Şu sıralarda çok fazla davet ve benzeri organizasyonlar oluyor. Diyet uygulamak çok zor oluyor. Hafta sonuna doğru verdiğim kiloyu haftasonu geri alıyorum sanki. Bunu önlemek için ne yapabilirim? Farklı bir uygulama önerir misiniz?

Acil durum diyeti

Rahatlamış bir şekilde başlanan hafta sonunu daha da keyifli bir hale getirmek için beslenme alışkanlıklarınızda ufak tefek (!) değişiklikler yapmak kaçınılmaz bir aktivite belki de. Bunun yanı sıra katıldığınız tür davetler de başka bir sosyal aktivite. İşte bu günlerde menüler daha çok çeşitlenirken, kalori alımında diyeti olumsuz yönde etkileyebilecek durumlar ortaya çıkabiliyor. Diyet yaparken bu tarz organizasyonlara katılmak aslında kendinizi bu tür ortamlarda deneme fırsatı da verecektir. Çok soslu ve yağlı mezeler yerine sebzeli ve yoğurtlu mezeleri seçmek, sadece karbonhidrat içeriğine sahip mönüler yerine içine protein ilavesi yapılmış mönüleri seçmek kontrolün sizde olduğunun bir göstergesidir. Alkol tükettiğiniz zamanlarda da bütün gün yiyecekleri kısmak, öğünleri atlamak yerine alkolle birlikte tüketebileceğiniz "diyeti bozan sessiz katillere" aperatiflere dikkat etmeniz, önemli bir kısmını tüketmemeniz yeterli olacaktır. Ertesi gün tartılmak iyi bir fikir olmayabilir. Özellikle alkol tükettiğiniz akşamların ardından vücut suyunda meydana gelebilecek artışlara aldanmayın. Ve diyetinizde gereksiz kısıtlamalar yapmayın. Bol bol su içmek ve porsiyon hakkınız kadar meyve yemek en iyi yöntemdir. Ve yapacağınız açık hava yürüyüşleri de sizin için önemli bir fırsattır.

Bel çevrem kalınlaşıyor

2 yıl önce diyetle 10 kilo vermiştim. Ama verdiğim kiloları geri aldım. 3 ay önce diyet yapmaya başladım ve istediğim kiloya ulaştım fakat ilk verdiğim zamanki kiloyla aynı olmama rağmen bel ve basen ölçüm daha fazla. Ne yapmalıyım? (Boyum 1,67cm-kilom 52)

Boyunuz ve kilonuz arasında bir sorun yok. Bu kilonuzu korumanızda ve altına da düşmemenizde fayda var. Kilonuz 2 yıl önceki haliyle aynı gibi gözükse de yağ oranınız değişmiş olabilir. Kısa sürede hızlı verilen kiloların büyük bir kısmı su ve kas kaybıdır. Yağ oranının azalması için yavaş zayıflama daha etkilidir. Ama yaptığınız günlük 30 dakika yürüyüş yağ kaybını sağlamış olabilir. Özetle bir vücut analizi yaptırıp yağ oranınıza bakmanızı tavsiye ederim. Eğer olması gereken aralıkta ise kilo vermekten ziyade, var olan kilonuzu koruyup, yağ yakımı için değil, vücudu toparlamak, sıkılaştırmak için egzersiz yapmanız gerekecek. Aynı zamanda günlük aktiviteniz 2 sene önceki ile aynı olmayabilir. Gün içinde daha hareketsiz iseniz, genelde oturuyorsanız, stres düzeyi arttıysa, hormonal değişimler yaşıyorsanız (yaşınızı bilmiyorum) bel çevreniz kalınlaşmış olabilir.
Yazarın Tüm Yazıları