Paylaş
Yiyecek ve içeceklerle bedenlerimize giren kalorileri yakmak zorundayız. Yakmazsak yanıyoruz! Zira kalori yakmamız sadece kilo vermemizi ve sağlıklı kiloda kalmamızı değil, sağlığımızı korumamızın da olmazsa olmazı.
Egzersiz ve doğru bir beslenme tarzının, kalori yakmanın iki etkili yolu olduğu ise hepimizin malumu. Çoğumuz bu ilkeleri günlük yaşantımızda elinden geldiğince uygulamaya çalışıyor. Başarılı olanlarımız da var.
Kilo sorununun pek çok nedeni ve farklı çözüm yolları olduğu da kuşkusuz. Vazgeçilmez çözümler ise aktivite (egzersiz) ve beslenme yanlışlarından vazgeçip boğazdan birazcık kesinti yapmak!
Ancak “ne egzersiz yapabiliyorum ne de diyete uyuyorum, ben kilo veremem” diyenlerin yüreğine bir nebze olsun su serpecek haberlerimiz var. Bunları yapmadan da bir miktar kilo vermeniz, verseniz de almamanız mümkün olabilir.
Ne var ki daha baştan söyleyelim, bu olağandışı kalori yakma yöntemlerinin hiçbiri sağlımızı korumak için doğru beslenme tarzı ve düzenli fiziksel aktivitenin yerini tutmaz.
Kalori yakmanın farklı ve şaşırtıcı yollarını çalışma arkadaşım Dr. Murat Keklikoğlu özetledi. Buyurun...
Sakız çiğneyin
İşte size kilo vermenize yardımcı olacak şaşırtıcı bir yol daha.
Sakız çiğnemenin, tokluk hissini teşvik ettiği ve atıştırmalarla kalori alımını azalttığı bulunmuş.
Sakız çiğnemenin metabolizmayı hızlandırabileceğine ilişkin bazı kanıtlar da var. Yemekten sonra sakız çiğneyenlerin anlamlı ölçüde daha çok kalori yaktığını gösteren bir çalışma var.
Her yemekten sonra 20 dakika sakız çiğnerseniz metabolizma hızınız yükselebilir. Dahası, bunu akşam yaparsanız gece boyu açlıktan sonra da metabolizma hızı yüksek kalıyor. Tabii ki şekersiz sakız çiğnemek şartıyla.
Böylece hem metabolik etkilerden yararlanmış olur hem de diş sağlığınızı korursunuz. İşte size kilo vermenize yardımcı olacak şaşırtıcı bir yol daha.
Sakız çiğnemenin, tokluk hissini teşvik ettiği ve atıştırmalarla kalori alımını azalttığı bulunmuş.
Sakız çiğnemenin metabolizmayı hızlandırabileceğine ilişkin bazı kanıtlar da var. Yemekten sonra sakız çiğneyenlerin anlamlı ölçüde daha çok kalori yaktığını gösteren bir çalışma var.
Her yemekten sonra 20 dakika sakız çiğnerseniz metabolizma hızınız yükselebilir. Dahası, bunu akşam yaparsanız gece boyu açlıktan sonra da metabolizma hızı yüksek kalıyor. Tabii ki şekersiz sakız çiğnemek şartıyla.
Böylece hem metabolik etkilerden yararlanmış olur hem de diş sağlığınızı korursunuz.
Soğukta kalın
Basitçe “soğuk ortam” olarak tanımladığımız düşük sıcaklıklar vücudumuzda kahverengi yağ aktivitesini uyararak metabolizma hızını artırabilir.
Bildiğimiz beyaz renkli esas yağa ek olarak yağ depolarımızda az miktarda kahverengi yağ bulunur. Bu iki farklı yağ tipinin çok farklı etkileri vardır.
Beyaz yağ yangı, insülin direnci ve yağ depolanmasını teşvik ederken kahverengi yağ tam tersi etkiyle kalori yakılmasını artırıp kilo vermede ve diyabetin kontrol altına alınmasında yardımcı olabilir.
Kahverengi yağın kalori yakıcı etkisinin kişiden kişiye değiştiği gösterilmiş. Genel olarak, obez kişilerde kahverengi yağ dokusu, zayıf kişilere göre daha az aktif. Sürekli soğuğa maruz kalınmasının beyaz yağın “kararmasına” yani kahverengi yağa dönmesine yol açtığı düşünülüyor. Bu konudaki çalışmalar devam ediyor. Çalışmalar, düşük sıcaklıklara maruz kalınmasının, vücuttaki aktif kahverengi yağ miktarına bağlı olarak, kalori yakılmasını anlamlı ölçüde artırdığı gösterilmiş.
Dahası bu yararı elde etmek için dondurucu sıcaklıklara dayanmanız gerekmiyor. Yine bir çalışmada benzer vücut yapıları olan sağlıklı genç erkekler iki saat süreyle 19 derece sıcaklıkta tutulduklarında tümünde kalori yakılmasında artış olmuş ama bu etkinin en fazla olduğu kişiler kahverengi yağ aktivitesi en yüksek olanlarmış.
Özetle, evinizdeki sıcaklığı birkaç derece düşürmek, soğuk duş almak ve soğuk havada yürüyüş yapmak forma girmeye yardımcı olabilir.
Soğuk su için
Soğuk hem susuzluğu gidermek hem de vücudun sulu kalmasını sağlamak (hidrasyon) için bolca tüketmemiz gereken en iyi içecek.
Normal ve fazla kilolu kişilerde yapılan çalışmalarda su içmenin metabolizmayı geçici olarak artırdığı gösterilmiş.
Ayrıca bazı çalışmalar soğuk su içerek, bu etkiyi artırarak üst seviyeye çıkarabileceğimizi düşündürüyor. Vücudumuz soğuk suyu ısıtmak ısı kullandığından metabolizma hızında yüzde 40’lık bir artış olduğu bildirilmiş. İki-üç bardak (500 ml) soğuk su içilmesi 90 dakika süreyle kalori yakılmasında yüzde 30’a varan artışlara neden olmakta. Hiç fena değil.
Bu konuyla ilgili çalışmaların da sürdüğünü ve metabolizma hızı üzerindeki etkinin kişiden kişiye değişebileceğini sözlerimize ekleyelim.
Kıpırdanın!
Bazı kişiler vardır, durmadan bir yerlerini kıpırdatırlar. Elleri, kolları, bacakları sürekli kıpırdanma halindedir.
Kıpırdanmayı, vücudun belirli parçalarını adeta huzursuz bir tarzda sürekli titreşim halinde hareket ettirmek olarak tanımlayabiliriz. Bacağını titretmek, parmağını masaya vurmak, yüzüğüyle oynamak, kalemle oynamak gibi, uzuvlarımızla yineleyen hareketler yapmayı kastediyoruz.
Kıpırdanmayı kalori yakmamıza yardımcı olan bir tür egzersiz gibi kabul edebiliriz. Bu gibi daha hafif fiziksel aktivite formları da metabolizma hızını artırabiliyor. Bu kavrama egzersiz dışı aktivite termogenezi (non-exercise activity thermogenesis) kısaca NEAT deniliyor.
Sakince oturan bir kişiye göre, oturduğu yerde sürekli bir yerini oynatan “kurtlu” kişiler ortalama beş altı kat daha fazla kalori harcıyorlar. Bu da fena değil.
Üstelik kıpırdanma, en çok fazla kilosu olanlara yarıyor. Zira egzersiz dışı aktivitenin şişman kişilerde metabolizma hızını daha fazla artırdığı gösterilmiş.
NEAT günlük kalori harcamasına anlamlı bir katkı yapabilir. Söz gelimi hiç egzersiz yapmasa bile kıpırdanma, yürüyüş ve ayakta durma kombinasyonu, bir kişinin kilosu ve aktivite düzeyine göre, günde 2 bin ek kalori yakmasını sağlayabilir.
İş veya başka nedenlerden ötürü uzun saatler oturmak zorunda kalan kişilerin kıpırdanma, ayakta durma ve bir yerden bir yere yürüyerek gitme gibi egzersiz dışı aktivite termogenezi faaliyetlerini günlük yaşamlarına eklemeleri öneriliyor.
Merdiven çıkmak, ayakta durarak ya da gezinerek çalışmak, yürüyüşlü toplantı ve temizlik yapmak gibi aktiviteler de buna dahil edilebilir.
Gülün!
Gülmenin en iyi ilaç olduğu hep söylenir. Gerçekten de gülmenin hafıza, bağışıklık ve damar fonksiyonu gibi vücut ve zihin sağlığının pek çok yönüne iyi geldiğini doğrulayan çalışmalar var. Bunlara gülmenin kalori yakıcı etkisini de ekleyebiliriz.
Komedi filmleri izletilen kişilerin metabolizma hızının yüzde 10–20 arasında arttığı gösterilmiş. Düzenli olarak mizah dergisi, karikatür okumak, komedi izlemek gibi sizi güldürecek şeylerle ilgilenirseniz hem sağlıklı, hem mutlu olur hem de kalori yakarsınız.
Paylaş