Paylaş
Kalp hastalıkları, özellikle de kalp damar hastalıkları ülkemizde de bir numaralı ölüm nedeni.
Yaşam tarzı değişimleri ile önlenebilen, en azından geciktirilebilen bu mühim problem hakkında detaylı biçimde bilgilenmek çok önemli.
Zira, basit hayat tarzı değişimleri ile bile hastalanma ihtimali ciddi ölçüde azalıyor.
Sadece sigarayı bırakmanın, yalnızca kilo sorununu çözmenin, kanda şekeri, yağı, damarda tansiyon yükselmelerini önlemenin bile bu hastalığa yakalanma olasılığını en az yüzde 50 azaltabileceği biliniyor.
Kısacası “bilgi” ve “ilgi” meselesi burada da çok mühim.
Bir önemli hatırlatmam da şu: Kalp krizi sadece erkeklere özel bir sağlık sorunu değil.
Kadınlar da kalp krizi geçirebiliyor.
Bu nedenle yaşı 50’yi bulan her kadının kendi risk düzeyini bilmesi lazım.
Bu konuda hazırlanmış basit bir testi denemeye ne dersiniz? Hazırsanız başlayabiliriz...
Kriz riskiniz var mı?
1) Yaş faktörü
Kalp krizi her yaşta ortaya çıkabiliyor ama kadınlardaki kalp krizi riski 50’li yaşlardan sonra artıyor. Özellikle sigara içen ve doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda bu risk daha da fazla.
◊ 50 yaş üzerindeyim ve menopoza girdim: 10 puan
◊ 30-35 yaşındayım ve menopoza girdim: 8 puan
◊ Menopoza girdim ama östrojen takviyesi kullanıyorum: 4 puan
◊ 34 yaşın üzerindeyim ve menopoza girmedim: 4 puan
◊ 34 yaşından gencim: 1 puan
2) Aile hikâyesi
Kalp ve damar hastalıklarında genetik mirasın önemli olduğunu biliyorsunuz. Eğer kalp krizi geçiren kişi birinci dereceden akrabanız ise risk daha da artıyor.
◊ Ailemde 55 yaşından önce kalp krizi geçiren var: 5 puan
◊ Ailemde 55 yaşından sonra kalp krizi geçiren var: 3 puan
◊ Ailemde kalp krizi geçiren yok: 1 puan
3) Kilo durumu
Kalp krizi riskini artıran sadece şişmanlık değildir. İdeal vücut ağırlığınızın yüzde 3-5 fazlası bile riski artırıyor. Kalp krizi ve kilo ilişkisinde en güvenilir kriterin beden kitle indeksi olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
◊ Beden kitle indeksim 27’den daha yüksek: 5 puan
◊ Beden kitle indeksim 22-26 arasında: 3 puan
◊ Beden kitle indeksim 22’den az: 1 puan
4) Vücut tipi
Aldığınız kilolar kadar yağları nerede depoladığınız da önemli. Karın çevresi ve içinde toplanan yağlar, kalp krizi olasılığının artmasına neden oluyor. Bu riski belirlemede en güvenilir kriter bel ve kalça oranı. Bel ölçünüzü kalça ölçünüze böldüğünüzde bulduğunuz rakamın 0.8’den yüksek olması kötüye işaret.
Eğer kilonuzun büyük kısmını bel ve vücudun üst kısmında taşıyan elma tipi olarak tabir edilen bir vücuda sahipseniz işiniz güçleşiyor.
Kadınlar için
◊ 0.8’den daha fazla: 5 puan
◊ 0.8’den daha az: 1 puan
Erkekler için
◊ 1.0’den daha fazla: 5 puan
◊ 1.0’den daha az: 1 puan
5) Sigara kullanımı
Ne kadar çok sigara içerseniz kalp krizi riskiniz o kadar artıyor. Sigara kullanılan sürenin uzaması da kriz riskini artırıyor.
◊ Günde yarım paketten daha fazla sigara içiyorum: 5 puan
◊ Günde yarım paketten az sigara içiyorum: 3 puan
◊ Hiç sigara içmiyorum: 1 puan
6) Alkol tüketimi
Günde bir kadeh şarap ya da aynı miktarda alkolün kalp krizi riskini azaltabildiğini gösteren çalışmalar olsa da siz yine de alkolden uzak durun. Araştırmalar alkol tüketiminin artmasıyla kalp krizi riski arasında bağlantı olduğu yolunda.
◊ Her gün çok fazla miktarda içki içiyorum: 5
◊ Günde iki-üç kadeh içiyorum: 3 puan
◊ Günde bir kadeh içiyorum: 1 puan
7) Stres düzeyi
Uzun süreli ve tekrarlayan stresler kalp krizi riskini yükseltiyor. Ağır üzüntüler, ciddi maddi ve manevi kayıpların kalp krizini tetiklediği bilinen bir gerçek. Eşiniz, işiniz ve çevrenizle olan ilişkilerinizi gözden geçirmenizde, stresinizi artıran faktörleri hafifletmeye çalışmakta fayda var. Özellikle iş yaşamındaki rekabetçi ortam stres düzeyini ve dolasıyla da kalp krizi riskini artırıyor.
◊ Yüksek iş baskısı altındayım: 5 puan
◊ İş ortamımı genelde huzurlu olarak tanımlayabilirim: 1 puan
8) Egzersiz alışkanlığı
Eğer aktif bir yaşam sürmüyorsanız ve düzenli egzersiz yapmıyorsanız, kalp krizine yakalanma olasılığınız da artıyor. Haftada üç ya da dört gün 30-35 dakika egzersiz yapmak kalp krizi riskini azaltıyor.
◊ Nadiren egzersiz yapıyorum: 5 puan
◊ Ara sıra egzersiz yapıyorum: 3 puan
◊ Haftada en az üç defa egzersiz yapıyorum: 1 puan
9) Tansiyon sorunu
Hipertansiyon, kalp krizi riskini tetikleyen önemli bir sağlık sorunu. Tansiyonunuz ne kadar yüksekse kalp krizi geçirme olasılığınız da o kadar yükseliyor.
◊ 160 / 95’ten fazla: 5 puan
◊ 140 / 90 ile 160 / 95 arasında: 3 puan
◊ 140 / 90’dan az: 1 puan
10) Yağ seçimi
Doymuş ve trans yağları sınırlamak kalp krizi riski azaltıyor. Yağ tüketimini kısıtlamaya ve seçiminizi bitkisel yağlardan yana yapmaya özen gösterin. Önceliği zeytinyağına verin. Tam yağlı süt ürünleri, yağlı kırmızı et, tereyağı, margarin, derisi alınmamış kanatlı hayvan etlerinin doymuş yağlar açısından zengin olduğunu unutmayın. Peki siz ne kadar doymuş ve trans yağ tüketiyorsunuz?
◊ Neredeyse her gün: 5 puan
◊ Haftanın birkaç günü: 3 puan
◊ Çok az ya da hiç: 1 puan
Risk değeriniz ne anlatıyor?
Eğer puanınız...
◊ 13 ya da daha azsa: Kalp krizi riskiniz çok az. Doğru yoldasınız.
◊ 14-30 puan arasındaysa: Kalp krizi riskiniz orta seviyede. Diyetinize dikkat edin ve düzenli egzersiz yapın. Eğer sigara içiyorsanız bırakın.
◊ 31 puan ya da daha fazlaysa: Kalp krizi riskiniz çok yüksek. Doktorunuzla görüşerek bir korunma planı oluşturun. Damarsal risklerinizi belirleyin. Gerekiyorsa kilo verin ve kan yağlarınızı takibe alın.
Paylaş