Kadınlar için bir kalp riski testi

Kadınlarımız sağlıklarına erkeklere oranla daha fazla düşkünler. Sorunlarını saklamıyor, geciktirmiyorlar.
Çoğu kadın 40’lı yaşlarla birlikte “sağlık riski programlarına” giriyor. Kemiklerine ve başta meme olmak üzere kanser taramalarına özen gösteriyor. Ama hepsinin ortak bir hatası var.
O HATA ŞU: Çoğu hâlâ kalp damar hastalıklarının bir erkek hastalığı olduğunu zannediyor. Bu nedenle de kalp riski taramalarını ihmal ediyorlar.
Oysa Türk hanımlarının çoğu sigara içiyor. Çoğu fazla kilolu. Önemli bir bölümünde de insülin direnci var.
Alkol kullananların sayısı da giderek artıyor. Üstelik ciddi bir bölümü depresyon ve benzeri ruhsal problemlerle de baş başa. Ve ne yazık ki bunların her biri kalp risk faktörü.
Zaten bu nedenle de kalp krizi geçirme sıklığı bakımından kadınlarımız Avrupa şampiyonu. Bizim ne yapıp edip bu ayıbı ortadan kaldırmamız, kadınlarımızda en az meme, rahim ağzı kanseri, en az osteoporoz problemi kadar ciddi bir kalp krizi riski bilinci oluşturmamız lazım.
Bugün o çalışmanın ilk adımı olarak size uzunca bir test sunuyoruz. Lütfen testi dikkatle yapın ve sonuçlarını da ciddiye alın.

10 adımda kalp riskiniz

BÖLÜM 1: Yaşınız önemli

Kalp krizi her yaşta ortaya çıkabilir. Özellikle sigara içen ve doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda bu risk hep vardır. Hem sigara içen hem de doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda daha da fazladır. Kadınlarda kalp krizi riski 50’li yaşlardan sonra artmaktadır. İşte yaşınıza ilişkin puan tablosu:
◊ 50 yaş üzeri ve menopoza girmiş: 10
◊ 30-35 yaş arası ve menopoza girmiş: 8
◊ Menopoza girmiş ancak östrojen kullanan: 4
◊ 34 yaş üzeri ve menopoza girmemiş: 4
◊ 34 yaş altı: 1

BÖLÜM 2: Aile hikayeniz nasıl?

Kalp-damar hastalıklarının oluşumunda genetik mirasın da önemi var. Birinci dereceden akrabaları arasında kalp krizi geçirmiş olanlarda şanssızlık daha fazla.
◊ Ailenizden birinin 55 yaşından önce kalp krizi geçirmiş olması: 5
◊ Ailenizden birinin 55 yaşından sonra kalp krizi geçirmiş olması: 3
◊ Ailenizde kalp krizi geçiren birinin olmaması: 1

BÖLÜM 3: Kilo fazlalığına dikkat

Kalp krizine yakalanma ihtimalini artıran sadece şişmanlık değildir. Eğer bedeninizde vücut ağırlığınızın yüzde 3-5 daha fazlası yağ taşıyorsanız riskiniz artmaktadır. Kilo fazlalığıyla birlikte bel çevresinin de genişlemesi (88 cm’nin özellikle 90 cm üzerine çıkması) de kötü bir işarettir. Kalp krizi-kilo ilişkisinde en güvenilir kriter beden kitle indeksidir.
◊ Beden kitle indeksinin 27 veya daha fazla olması: 5
◊ 22-26 arasında olması: 3
◊ 22’den az olması: 1

BÖLÜM 4: Elma mısınız armut musunuz?

Aldığınız kilolar kadar depoladığınız fazla yağların yeri yani nerenizde biriktiği de önemlidir. Karın çevresinde ve içinde toplanan yağlar kalp krizi olasılığını yükseltir. Bu riski belirlemede “bel/kalça oranı” en güvenilir kriterdir. Bel ölçümünüzü kalça ölçümünüze bölerek bulacağınız oranın 0.8’den yüksek olması kötü bir işarettir. Eğer kilonuzun büyük bir kısmını bel ve vücudunuz üst kısmında taşıyan tipik bir elmaysanız işiniz güçleşmektedir.
◊ 0.8 veya daha fazla: 5
◊ 0.8’den daha az: 1

BÖLÜM 5: Sigara en büyük tehdit!

Ne kadar çok sigara içerseniz kalp krizi riskiniz o kadar artar. Sigara kullanılan süre uzadıkça kriz riski çoğalmaktadır ama araştırmalar özellikle tüketilen sigara miktarı üzerinde ısrarla duruyor.
◊ Günde 11 ya da daha fazla sigara: 5
◊ Günde 1-10 sigara: 3
◊ Hiç sigara kullanmama: 1

BÖLÜM 6: Alkolden uzak durun

Alkolden uzak durun. Alkol ciddi bir sağlık zararlısı. Araştırmalar alkol tüketiminin artmasıyla kalp krizi riski arasında
bağlantı olduğunu gösteriyor.
◊ Ağır içicilik: 5
◊ Günde
iki içkiden daha fazla: 3
◊ Günde
1 kadeh: 1

BÖLÜM 7: Stres krizi tetikliyor

Uzun süreli tekrarlayan ve yoran stresler kalp krizi riskinizi yükseltir. Kalp krizlerinin çoğu kez ağır üzüntüler, maddi ve manevi kayıpları takiben meydana geldiği iyi bilinir. Eşinizle, işinizle, çevrenizle olan ilişkilerinizi ve stres kaynaklarınızı dikkatli bir şekilde gözden geçirmenizde yarar var. Özellikle iş yaşamına ilişkin stresler kalp krizi riskini yükseltiyor.
◊ Yüksek iş baskısı: 5
◊ Herhangi başka bir iş durumu: 1

BÖLÜM 8: Aktif hayat şart

Eğer aktif bir yaşamınız, düzenli egzersiz alışkanlığınız yoksa kalp krizine yakalanma olasılığınız artacaktır. Haftada 3 veya 4 gün 30-35 dakika ve üzerinde yapılan egzersizler ise kalp krizi riskinizi düşürür.
◊ Nadiren egzersiz yapmak: 5
◊ Ara sıra egzersiz yapmak: 3
◊ Haftada en az 3 kere egzersiz yapmak: 1

BÖLÜM 9: Kan basıncınızı izleyin

Hipertansiyon kalp krizi riskini tetikleyen önemli bir sağlık sorunu. Kan basıncı yüksekliği ne kadar fazlaysa kalp krizi geçirme olasılığı o kadar yüksek.
◊ 160/95’ten fazla: 5
◊ 140/90 ile 160/95 arası: 3
◊ 140/90’dan az: 1

BÖLÜM 10: Doğru yağları tüketin

Doymuş ve trans yağları sınırlı beslenen kadınlarda kalp krizi riski azalır. Günlük kalori ihtiyacınızın yağlardan gelen bölümünü azaltmaya ve bu yağları bitkisel kaynaklı olanlardan seçmeye, özellikle zeytinyağını tercih etmeye özen gösterin. Şu soruya vereceğiniz yanıt çok mühim: Ne sıklıkta zeytinyağı tüketirsiniz?
◊ Neredeyse her gün: 5
◊ Haftanın birkaç günü: 3
◊ Çok az ya da hiç: 1

İşte kalp karneniz

Eğer puanınız;
◊ 13 veya daha az ise: Kalp krizi riskiniz çok azdır. Yaptıklarınızı yapmaya devam edin.
◊ 14-30 puan arasında ise: Kalp krizi riskiniz orta seviyededir. Diyetinize dikkat edin ve düzenli egzersiz yapın. Eğer sigara içiyorsanız, bırakın.
◊ 31 puan veya daha fazla ise: Kalp krizi riskiniz yüksek düzeydedir. Doktorunuzla görüşerek bir koruma programına katılın. Damarsal risklerinizi belirleyin, kilo verme ve kan yağlarını ayarlama problemlerini izleyin. Koruyucu dozda aspirin, Omega-3 yağ asitleri ve E vitamini kullanımı için doktorunuza danışın.