Kalp ve damar sistemi hastalıklarından kaynaklanan sorunların kadınlar için de çok önemli olduğu artık biliniyor. Pek çok dergi, gazete ve televizyon kadınlarda kalp sağlığının yaşamı tehdit edici boyutlara ulaştığını vurgulayan yayınlar yapıyor. Ama günümüz kadını sağlığını korumada fazla özenli değil.
BUGÜNÜN kadını, erkekler kadar iş hayatının stres ve gerginliğin içinde yer alıyor. En az erkekler kadar ruhsal ve bedensel yorgunluk sorunu ile karşı karşıya ve sağlığını korumada eskisi kadar özenli değil. Sigara içen, kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu olan, kanında şeker, kolesterol ve trigliserit seviyeleri yüksek, egzersiz alışkanlığından uzak, hareketsiz bir yaşam sürmekte ısrarlı olan kadınların, özellikel menopoz dönemini takip eden yıllarda en az erkekler kadar kalp ve damar hastalığına yakalanma riski taşımaları normaldir. Kadın sağlığını ve yaşam süresini tehdit eden bu önemli sağlık problemini yaşam biçiminizde bazı ufak değişiklikleri yaparak önleyebilir ya da azaltabilirsiniz. Genetik mirasınızda kalp ve damar sağlığına ilişkin fazlaca yük varsa, bu önlemleri daha da önemsemelisiniz. Ailenizin sağlık geçmişinde hipertansiyon, şeker hastalığı, kalp hastalığı, kolesterol yüksekliği ve inme gibi sağlık sorunlarında bir yoğunlaşmanın mevcudiyeti damarsal riskinizin yüksek olduğuna işaret eden bilgilerdir.
Eğer orta yaş ve sonrasında kalp ve damar sorunlarıyla baş etmeye çalışan bir kadın olmak istemiyorsanız işte yapabileceğiniz en kolay yaşam biçimi değişiklikleri:
Yeterli ve dengeli beslenin. Doğru besin seçimleri yapın. Diyetinize daha çok sebze, meyve ve tam tahıl ekleyin. Hayvansal yağları, margarinleri azaltın. Düşük yağlı süt ve süt ürünlerine yönelin. Haftada iki-üç kez balık yiyin. Zeytinyağına öncelik verin. Kolesterol zengini besinlerden (yumurta, sakatatlar) uzak durun.
Aspirin kullanmayı aklınızda bulundurun. Doktorunuzla koruyucu olarak aspirin kullanmanızın gerekip gerekmediğini tartışın. Özellirkle aile geçmişinizde kalp krizi veya felçler varsa aspirin kullanımınız daha da önemli olabilir. Doktorunuz öneriyorsa, Omega-3, E vitamini, folik asit ve B12 vitaminleri gibi kalp sağlığınızı güçlendirecek doğal desteklerden de yararlanın.
KİLOYA KONTROL
Kilonuzu ideal değerlere yakın tutun. Beden Kitle İndeksinizi 21-24 arasında bulundurmaya özen gösterin. Karın çevrenizi dikkatle izleyin. 88 santimetre ve üzerinin tehlike sınırı olduğunu hatırlayın.
Kan basıncınızı kontrol altında tutun. Hipertansiyonun kalp ve damar sağlığınızın en önemli sabotajcısı olduğunu hep hatırlayın. Kan basıncınızın hiçbir zaman 130/85 mmHg'nın üzerine çıkmamasına özen gösterin. Fazla kilolarınızdan kurtulun. Tuzu azaltın, potasyum zengini besinleri (taze ve kuru şeftali, kayısı, nektarin) ve posalı gıda tüketimini artırın.
Kolesterol seviyelerinizi takip edin. Sadece total kolesterol değerlerinizi değil, faydalı (HDL) ve zararlı (LDL) kolesterol seviyelerinizi de önemseyin. Eğer genetik mirasınız damarsal risk bakımından yüklü ise kolesterol takibiyle yetinmeyin. Trigliserit, homosistein, hassas CRP, Lipoprotein (a) gibi diğer tarayıcılardan da yararlanın.
Alkol kullanmayın. Alkol tükettiğinizde miktarı 1-2 kadehte sınırlayın ve kırmızı şaraba öncelik tanıyın.
Ani öfke ataklarından, depresyon, genel kaygı hali gibi ruhsal yoğunluklardan da uzak durmaya çalışın.
Olumlu ve yapıcı olun. Hayata ve olaylara iyimser yaklaşın. İş yükünüzü azaltmaya, daha çok neşeli olmaya, uyumaya, dinlenmeye, kendinizle başbaşa kalmaya özen gösterin.
Her gün 30 dakika yürüyüş yapın
Kadınların kalp ve damar sağlığı için aktivitelerini koruyup, geliştirmesi gerekiyor. Düzenli egzersiz yapmaları, hiç olmazsa her gün 30 dakikalık tempolu bir yürüyüşü unutmamaları gerekiyor.
Bilinenin aksine Greyfurt ve limon zayıflatmıyor
Vücudunuz bir günde aldığınız toplam kalorinin yüzde 60'ını temel metabolik ihtiyaçlarını karşılamada, yüzde 10'unu besinlerin sindirimi ve emiliminde, yüzde 30'unu ise yaptığınız fiziksel aktivitelerde kullanmaktadır. Eğer kilo vermek veya kilonuzu korumak istiyorsanız, fiziksel aktiviteyle harcadığınız enerji miktarını artırmalısınız. Bunun için düzenli ve etkili aerobik egzersizler yapmanız gereklidir. Hiçbir ilaç veya sihirli iksirin ve hiçbir besinin (greyfurt, limon, maydonoz) aldığınız kalorileri siz otururken yakacağını düşünmeyin. Besinlerle aldığınız enerjiyi sadece yeterli bedensel aktiviteyle harcayabilirsiniz. Gün boyunca daha aktif olarak, yüzde 30 civarında olan normal fiziksel aktivite payınızı yüzde 40-45'lere çıkarmanız sandığınızdan daha kolaydır. ideal kilonuzu korumak istiyorsanız sadece besinlerle aldığınız kalorileri saymanız ve sınırlamanız yeterli değildir. İlave aktiviteler oluşturarak fazla kalorileri yakmalısınız. Yürüyün, tenis oynayın, parklarda dolaşın, merdiven çıkın.