İyi hayatın 100 maddelik yol haritası

Sabah yatağınızdan dinlenmiş, enerji yüklü ve keyifli kalkmayı, yaptığınız işten, yaşadığınız çevreden, aile, arkadaş, eş-dost ilişkilerinizden zevk almayı, akşam evinize döndüğünüzde sofrada yiyip içtiklerinizle adeta ‘damak çatlatıp’ bütün bir gece bebekler gibi mışıl mışıl uyumayı ve de sağlığınız bakımından geleceğe güçlü umutlarla bakmayı mutlaka siz de istersiniz.
Kim istemez ki! Ama itiraf etmeliyim ki bu kadar iddialı bir istekler listesinin tamamını elde edebilmek öyle pek kolay bir iş değil. Özellikle sağlığınızla ilgili hedeflere ulaşmanız, hele hele sağlığınızı hem bedensel hem ruhsal anlamda mükemmel tutmanız için gerekli pek çok koşul var.
Üç gün önce Medical Park Sağlık Grubu’nun organizasyonuyla Acarkent sakinleriyle ‘Coliseum’da hoş bir sohbet yapıp işte tam da bu konuyu konuştuk. Toplantının ana teması ‘iyi hayatın yol haritası’ydı. Herkesin aklında şu sorular vardı: Bedensel ve ruhsal huzuru nasıl bulacağız? Sağlığımızı nasıl koruyup nasıl güçlendireceğiz? Bunun için nelere dikkat edeceğiz?
O toplantıda Acarkent sakinlerine anlattıklarımı sizin için 100 maddelik bir liste halinde özetledim.

SAĞLIĞINIZI DİKKATLE İZLEYİN

1. Koruyucu sağlığa önem verin. Beden ve ruhunuzu güçlü ve sağlam tutmaya gayret edin.
2. Vücudunuzdan gelen uyarıcı işaretleri de (ağrı, kanama, benler), ruhunuzdan gelen sinyalleri de (uykusuzluk, yorgunluk, isteksizlik) önemseyin.
3. Ne aşırı şüpheci ve ‘hastalık hastası’ ne de dikkatsiz ve ‘dalgacı’ biri olun.
4. Her zaman danıştığınız, sizi tanıyabilen ve izleyen bir doktorunuz, düzgün bir sağlık dosyanız olsun.
5. Doktorunuzla iyi bir iletişim kurun.  Sık sık doktor değiştirmeyin.
6. Güvenli ve kaliteli bir sağlık takibi için, güvenli bir tıbbi koruma, yönlendirme, takip ve tedavi sisteminde olun.
7. Sağlık sigortası yaptırmayı unutmayın.
8. Olanağınız varsa diyet danışmanlığı, psikolojik destek, egzersiz yönetimi, estetisyenlik gibi farklı tıbbi servislerden de yararlanın.
9. Kullandığınız her türlü ilacı da desteği de (vitamin, mineral, bitkisel) doktorunuzla konuşun.
10. Devamlı kullandığınız ilaçlar varsa bunların doz ve kullanım zamanlarını listeleyin.�
11. Her doktor ziyaretinde bu listeyi yanınıza alın. Listeye destek olarak kullandığınız vitamin, mineral ve bitkisel hapları da yazın.
12. İlaçlarınızı önerilen doz ve sürede kullanın.
13. İlaçlarınızı başkalarına önermeyin, başkalarının ilaçlarını kullanmayın.
14. Ağız ve diş sağlığınıza önem verin. Periyodik ağız-diş kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.

İYİ HAYAT İÇİN ÖNCE HUZURA ODAKLANIN

15. Unutmayın! Güzel yaşayan güzel yaşlanır!
16. Yalnızca uzun ve sağlıklı bir yaşama değil, mutlu ve huzurlu bir hayata da odaklanın.
17. Huzurunuz yoksa sağlıklı biri olmanızın yeterince keyifli bir durum olmayabileceği aklınızdan çıkarmayın.

“BU DA GEÇER” DİYEBİLİN

18. İnançlı, manevi yanı zengin ve güçlü, tevekkülü sağlam biri olmaya gayret edin.
19. Geçmişin sıkıntılarına takılıp kalmayın, önünüze bakın.
20. “Bu da geçer” diyebilmeyi becerin.
21. Şükretmeyi unutmayın.
22. Olanla yetinebilin.
23. Olumlu düşünün.

HOŞGÖRÜN, AFFEDİN

24. Hoşgörün, affedin.
25. Yaşadıklarınızdan haz almaya bakın.
26. “Az çoktur” diyebilin!

DUYGUSAL GÜCE ÖNEM VERİN

27. Öfke, kıskançlık ve hiddetten uzak durun.
28. Kendiniz ve herkese karşı da övgüde cömert, eleştiride cimri biri olun.�
29. Yaşamınızdaki en küçük gelişme ve değişimleri coşkuyla karşılayın.

İLİŞKİLERİNİZİ GELİŞTİRİN

30. Daha çok arkadaş, dost, komşu, hemşeri edinin. Çevrenizi olabildiği kadar genişletin. İlişkilerinizi çoğaltın, güçlendirin. Özellikle komşularınızla iyi ilişkiler kurun.
31. Sosyal kulüplere üye olun, yardım derneklerinde görev
alın.
32. Daha sık teşekkür etmenin iyileştirici gücüne inanın.
33. Yardım edin. Önceliği, hiç tanımadığınız, sizden herhangi bir yardım beklemeyen kişilere, çocuklara, yaşlılara, yoksullara, öğrenim yapanlara, bedensel özrü olanlara verin.
34. Bayramlarda, düğünlerde, doğumlarda, ölümlerde kısacası, iyi günde de kötü günde de dostlarınızın yanında olun.�

YAVAŞLAYIN

35. Hayatı ıskalamak istemiyorsanız yavaşlayın! Kendinizi ve çevrenizi dinlemeye zaman ayırın.  Kendinizle paylaştığınız bu özel zamanlarda yanlışlarınız ve eksiklerinizi daha iyi kavrayacağınız, hayatınızı zaten daha iyi ve daha uzun hissedeceğiniz aklınızda olsun.

GENETİK MİRASINIZA ÖNEM VERİN

36. Ailenizin sağlık geçmişini, genetik ve kalıtsal risklerini bilmeniz, genetik mirasınızı yeterince tanıyıp değerlendirmeniz sağlıklı bir geleceği planlamanın ilk adımıdır.�
37. Bu bilgilerle muhtemel bazı hastalıklara karşı daha erken ve doğru önlemler alırsınız.�
38. Hastalıklara daha erken dönemde tanı konulmasının faydasını görürsünüz.
39. Genetik mirasınızı bilirseniz, önleyici yaşam biçimi değişikliklerini daha erken harekete geçirme olanağınız olur.�
40. Aile büyüklerinizin, birinci derece akrabalarınızın ne kadar yaşadığı ve hangi genetik-kalıtımsal hastalıklarla karşılaştıklarını bilmeniz çok önemli. Çünkü onların yaşam sürelerinin uzunluğu ve karşılaştıkları genetik geçişli hastalıklar muhtemelen sizi de etkileyecek.�
41. Özellikle anneniz, babanız ve diğer birinci derece akrabalarınızın karşılaştıkları sağlık problemleri ve yaşam sürelerini bilmeniz önemli.

DOĞRU BESLENİN

42. Protein (et ve süt ürünleri), karbonhidrat (tahıl, bakliyat, sebze ve meyve) ve yağ seçimlerinizi doğru ve dengeli yapın.
43. Hayvansal proteinlerden (balık, tavuk, et, süt ürünleri, yumurta) mutlaka yararlanın ama azının da fazlasının da zararlı olabileceğini unutmayın.
44. Bitkisel proteinleri de (baklagiller, tahıllar) bedeninize kazandırmayı ihmal etmeyin.
45. Karbonhidrat seçimlerinizde bakliyat, tam tahıllarla sebze ve meyveye öncelik tanıyın.
46. Yağ kullanımını abartmayın. Zeytinyağına öncelik verin.
47. Hayvansal doymuş yağları (tereyağı, iç yağı, kuyruk yağı) sınırlayın.
48. Hidrojenasyonla hazırlanmış margarinlerden ve trans yağlı besinlerden (cipsler, gofret ve bisküviler) uzak durun.
49. Toplamda daha az kalori tüketin; az yiyin, sık yiyin.
50. Yemek yerken sohbet edin, keyifle yiyin ve stresliyken bir şey yemeyin.�

Yazının devamını yarın Hürriyet’te okuyabilirsiniz.