Ä°nsülin fazlası hasta ediyor

İnsülin direnci en çok konuştuğumuz sağlık sorunlarından biri oldu ve neredeyse kolesterol sorununu bile gerilerde bırakıp sağlıkta bir numaralı konu haline geldi.

Yemek sohbetlerinde insanlar birbirine insülin direnci testini yaptırıp yaptırmadığını soruyor.

Özellikle göbeği ve gıdığı büyüyen, ensesi kalın, fazla kilolu birini görür görmez aklımıza insülin direnci geliveriyor.

Bence bu oldukça iyi bir gelişme. İnsülin direnci gerçekten de yeni bin yılın en önemli sağlık sorunlarından biri. Bana göre kilo sorunu olan her iki-üç kişiden birinde insülin direnci var.

Kilo problemi olan gençlerin, özellikle de çocukların neredeyse tamamına yakınında sorunun sebebi insülin direnci gibi görünüyor. Menopoz çağındaki kadınları ve testosteronu azalıp andropoza giren erkekleri de aynı tehlike bekliyor.

NEDEN ÖNEMLİ

İnsülin direnci problemini bu kadar çok ciddiye almamızın, bu kadar sık gündeme getirmemizin nedeni sadece yol açtığı kilo probleminden kaynaklanmıyor.
Fazla kilolu olmak ya da şişmanlık yolculuğuna çıkmak insülin direncinin sebep olduğu sağlık sorunlarından belki de en sık görüleni, en çok dikkati çekeni, en fazla göze batanı ama sadece biri!

Direnç aslında çok daha ciddi sorunları da işaret ediyor.

Kilo problemi sanki önümüze konulan küçük bir havuç gibi. Asıl büyük havuçlar daha sonraları ortaya çıkıyor. Mesela şeker hastalığının erişkinlerde rastlanılan şekli/orta yaş diyabeti, gençlik ve orta yaş döneminde görülen hipertansiyonların çoğu, gut ataklarının neredeyse tamamına yakını, karaciğer yağlanmalarının yüzde 90’ı, kolesterol, trigliserid artışlarının önemli bir bölümü, hatta kalp krizleri, inmelerin bir kısmı da insülin direnci ile bağlantılı.

Dahası da var: Araştırmalar insülin direncinin uzun sürmesi halinde meme, prostat ve kalınbağırsak, hatta karaciğer ve böbrek kanserlerine yakalanma ihtimallerinin de arttığını gösteriyor. Kısacası sorun oldukça ciddi, önem vermek, gündemde tutmak, toplumu bu yönde bilgilendirip uyarmak, basit ve etkili çözümler üretmek lazım.

ÖMRÜ KISALTIYOR

Bir kez daha hatırlatalım: İnsülin direnci ve bunun ayrılmaz bir parçası olan kanda aşırı insülin birikimi/hiperinsülinemi hangi yaşta olursanız olunuz kronik sağlık sorunlarına zemin hazırlayan ve uzun dönemde hayat kalitesini azaltıp ömrü kısaltan bir sağlık sorunudur.

Yıllık sağlık değerlendirmeleriniz yapılırken açlık insülini, açlık ve tokluk kan şekeri ve insülin direnci ile ilgili rakamları da öğrenmeye çalışın. Bunu özellikle insülin direnci bakımından riskli bir grupta yer alıyorsanız -ki bu grupları yandaki kutuda bulabilirsiniz- ihmal etmeyin.

Daha 9-10 yaşını geçmeden kilo almaya başlayan çocuklarınızın da insülin direncinin pençesine düşmüş olabileceğini hatırlayın.

Giderek daha sık karşılaştığımız şeker hastalığı, hipertansiyon, karaciğer yağlanması, gut hastalığı, damar sertliği, kalp krizleri, felçler, hatta bazı kanserlerin insülin direnci sorunu ile ilişkili olabileceğini de bir kenara yeniden not edin.

Ä°nsülin direnci kimleri tehdit ediyorÂ

1. Göbek çevresi 100 cm’yi geçen erkekleri, 88 cm’yi geçen kadınları, bel çevresi genişleyen, ensesi kalınlaşanları

2. Ürik asit yüksekliği olanları/özellikle 6 mg ve üzerinde bulunanları

3. İyi kolesterolü az/özellikle 40’ın altında olanları, trigliseridi yüksek olanları/özellikle 400’ün üzerinde olanları

4. Genç yaşta hipertansiyona yakalananları

5. Alkolle ilişkisiz karaciğer yağlanması saptananları

6. Reaktif hipoglisemi atakları yaşayanları

7. Açlık şekeri normal, tokluk şekeri yüksek olanları

8. Kilosunu yönetmekte zorlananları, özellikle menopoz/andropoz döneminde karın-kalça bölgesinden yağlananları

9. Ailesinde orta yaş diyabeti yaygın olanları

10. Genetik hikâyesinde 55 yaş altında kalp kriz/felçli akrabaları bulunanları insülin direnci sorunu daha çok ilgilendiriyor. Bu durumda olanların insülin dirençlerinin olup olmadığını öğrenmeleri ve varsa tedavi olma çabasına girmeleri lazım.