Hipoglisemi atakları bazen tehlikeli olabilir

Beyin dokusu düşük kan şekerinden, kan şekeri dalgalanmalarından pek hoşlanmaz. Hipoglisemi ismiyle tanıdığımız kan şekeri düşmesinin belirtilerinin hızı ve şiddeti, kan şekerindeki azalmanın sürati ve derecesine bağlıdır. Eğer şeker seviyesindeki düşme birdenbire ve fazlaca olursa, bellek kaybı ve koma gibi yaşamsal sorunlar ortaya çıkabilir.

KAN şekeri düşmelerinin pek çok sebebi var. Bu sorun özellikle şeker hastalarında çok sık yaşanır. Şeker düşüren ilaçların dozajının ayarlanamaması, öğün atlamak veya yemeklerde gereği kadar kalorinin alınamaması en önemli sebeplerdir. Uzamış açlık dönemleri hipogliseminin en önemli hazırlayıcısıdır. Özellikle Ramazan ayında diyabetlilerin hipoglisemilerle daha sık karşılaşmaları buna bağlanır. İftarda yeterli beslenmeyen, sahuru atlayan, önemsemeyen şeker hastalarının hipoglisemi krizi geçirmeleri daha kolaydır.

BELLEĞE DİKKAT

Hipoglisemi özellikle orta yaş ve sonrasında bilinç ve bellekte oluşturabileceği sorunlar nedeniyle büyük önem kazanır. Yaşlılarda hipoglisemiye bağlı beyin tahribatı daha ağır, oluşması daha kolaydır. Bu nedenle orta yaş sonrasında olanların hipoglisemi ataklarına karşı daha duyarlı olmaları şarttır.

Hipoglisemi çok meşgul insanların daha sık karşılaşabileceği bir sağlık sorunudur. Yoğun mesaileri nedeniyle beslenmelerini, kişisel bakımlarını, ilaç kullanımlarını düzenleyemeyen bu çok meşgul insanların hipoglisemik atak geçirmeleri daha kolaydır. Eğer şeker hastası biriyseniz veya hipoglisemiye yol açabilecek başka bir sağlık sorunundan muzdaripseniz, hipoglisemi sorununu ciddiye almalısınız. Beslenmenizin, besin seçimlerinizin, beslenme aralıklarınızın, ilaçlarınızın, aktivite ve yaşam tarzınızın kan şekerinizi etkileyeceğini unutmamalısınız.

Komaya yol açabilir

Hipoglisemiden etkilenen sistemlerin başında ’sinir sistemi’nizin gelir. Hafif hipoglisemilerde ortaya çıkan sinirlilik, gerginlik, huysuzluk, alınganlık, uyku eğilimi, öğrenme ve odaklanma güçlüğü, unutkanlık, el ve ayaklarda uyuşmalar gibi belirtileri önemlidir. Bu belirtilerin hipogliseminin daha ağır belirtileri olan geçici görme bozuklukları, kas ve sinir sisteminde hareket ve duyusal alanda ciddi kayıplar, yürümede elleri kolları yönetmede olanaksızlıklar, sara nöbetleri, felçler, konuşma yeteneğinin kaybı ve hatta komaya kadar giden noktalara ulaşabilir. Hafif hipoglisemilerde ortaya çıkan çarpıntı, kan basıncı yükselmeleri, baş dönmeleri gibi kalp ve dolaşım sistemi belirtilerine boş vermemeli, hipoglisemi derinleşirse yaşamı tehdit eden kalp ritm bozukluklarına, kalp kasının beslenme sorunlarına, beyinde geçici iskemik ataklara ve belki de felç-inme durumuna yol açabileceğini aklınızda tutmalısınız.

Alıngan mısınız

Kan şekerinde sık sık düşmeler yaşayan insanların çoğunda depresyon, sinirlilik, alınganlık gibi psikolojik sorunların bulunması ilginçtir. Aynı şekilde, depresyonlu hastalarda kan şekeri düşüklüğünün daha sık görülmesi de, depresyonla kan şekeri ilişkisini gündeme getirmektedir.

Hipoglisemi belirtileri

Hipogliseminin belirtileri çok farklı ve şaşırtıcıdır. Beyin hücrelerinin ana enerji kaynakları olan şekeri yeteri kadar temin edememesi sonucu oluşan belirtiler, beynin glukozsuz kalması sonucu oluşan klinik işaretlerdir: Dikkat kaybı, odaklanma güçlüğü, yeni bir bilgiyi öğrenmede zorlanma, baş ağrısı, açlık hissi, sinirlilik, huysuzluk, ani ve anlamsız hiddet ve alınganlık gösterileri, görme bozukluğu, ellerde uyuşma, beyin dokusunun ihtiyacı kadar şekeri alamadığını gösteren ilk belirtilerdir. Eğer kan şekerindeki düşme daha da belirginleşir ve uzun sürerse şuur bulanıklığı, uykuya eğilim, sara benzeri kasılmalar ve koma hali gibi daha önemli sorunlar ortaya çıkacaktır.

Hipoglisemili hastalarda ortaya çıkan terleme, taşikardi, el titremeleri, aşırı acıkma hissi ve gıda tüketimine yönelik saldırgan isteklerin altında yatan neden, kontrolsüz otonom cevaptır. Çarpıntı, terleme, halsizlik, ruhsal gerginlik gibi belirtilerden de bu aşırı adrenalin cevabı sorumludur.

Teşhis hiç de zor değildir

Hipoglisemi, kandaki şeker miktarının 50 mg/dl’nin altına inmesini takiben ortaya çıkan belirtilerin toplamıdır. Kan şekerinin 65-70 mg/dl gibi değerlere inmesi halinde de hipoglisemi belirtileri ortaya çıkabilir. Diğer taraftan, kan şekeri 40 mg/dl gibi değerlere düşmesine rağmen herhangi bir hipoglisemi belirtisi hissetmeyenler de olabilir.