Hangi vitamin, ne zaman, ne kadar

Sağlığı geliştiren, bağışıklığı güçlendiren, antioksidan kapasiteyi yükselterek kanser, damar sertliği, osteoporoz gibi yaşlılık sorunları ile mücadelede, bedeninize güç veren bu doğal desteklerin sağlığınız için ciddi riskler de oluşturabileceğini lütfen unutmayın.

ORTA yaşlar ve sonrasında bir vitamin desteği programı uygulamak istiyorsanız, doktorunuza danışmadan uyguladığınız bir destek programının faydası kadar zararları da olabilir. Bunun pek çok örneği var. Bu örneklere yenilerini ilave etmek de mümkündür. Ne yazık ki vitamin, mineral ve besin destekleri ile bitkisel ürünlerin kontrolsüz kullanımının ve oluşan sorunların arttığını görüyoruz.

SÜPER’LERE KANMAYIN

Ellili yaşları yaşayan ve herhangi bir tıbbi danışmanlık alma imkanı bulunmayan, ama çoklu vitamin ve mineral desteği kullanımına karar veren biriyseniz, bizim önerimiz öncelikle C vitamini, E vitamini, folik asit, kalsiyum içeren desteklerden faydalanmanızdır. Üzerinde "süper, high, mega, ultra" gibi cezbedici ifadeler olan ürünlerin cazibesine kapılmak, çok sayıda ve ne yararı olduğu bilinmeyen farklı maddeyi içeren, aynı anda pek çok soruna karşı çözüm ve destek vaat eden mucize haplar yerine, fiyat mukayesesi yaparak, ürün kalitesini dikkate alarak seçimlerinizi yapmanızda yarar var.

Ek vitamin mineral kullanımı konusuna modern tıp son yıllarda daha sıcak bakıyor. Amerikan Tıp Birliği gibi bu konuda tutucu yaklaşımı olan kurumlar bile günlük mineral-vitamin takviyelerini öneriyorlar. Bu takviyeleri düzenli olarak alanlarda kalp damar hastalıklarının, kanserin, kemik kırılmalarının daha az görüldüğü genelde kabul ediliyor. Folat içeren bir desteği hamile kalmadan evvel kullanmaya başlayanların bebeklerinde doğum kusurları daha az görülüyor.

Multivitamin ve mineral karışımlarını kullanmadan evvel doktorunuzla konuşma olanağı bulamazsanız, günlük önerilen değerin (RDA) yüzde 100’üne en yakın olan değerleri ihtiva eden bir ürünü tercih edin.

ÖNEMLİ NOT

Vitamin ve mineraller bazen tehlikelidir

Eğer kan sulandırıcı herhangi bir ilaç alıyorsanız (heparin, kumadin gibi) E vitamini, Ginkgo biloba, omega-3 ve sarımsak özütlerini kullanmanız halinde kanama riskiniz yükselecektir. Aynı sorun yüksek dozda aspirini kullananlar için de söz konusudur.

Sigara içen biriyseniz akciğer kanseri riskini arttıran beta karoten haplarını, beta-karoten içeren vitamin karışımları ve antioksidanları kullanmayın.

B6 vitamini uzun süre ve yüksek dozda kullanmanın sinirlerde hasara yol açabildiği ve nöropatiye neden olduğu bilinmektedir. Özellikle stresinize çözüm aramak amacıyla kullandığınız vitamin formulasyonlarının içeriğindeki B6 düzeyini araştırın.

Eğer áğır adet kanamaları gibi kan kaybınız, düşük kalorili diyetler ya da vejetaryen beslenme gibi eksik tüketmeye bağlı bir demir eksikliğiniz söz konusu değilse, demir içeren vitaminlerden kesinlikle uzak durun. Erkeklerin ve menapoz sonrası kadınların demir tabletleri almaları vücutta demir birikiminde neden olmakta, pankreas ve karaciğer sorunlarına zemin hazırlamaktadır. Fazla miktarda demirin serbest radikallere benzer oksidan-paslandırıcı etkisinin olabileceği de belirtilmektedir.

Selenyumun fazla miktarda kullanılmasının toksik etkilerinin olabileceği, özellikle diş çürümeleri ve dökülmelerini arttırabileceği, günde 10 miligramdan yüksek dozda bakır kullanımının serbest radikallere benzer hücre hasarı oluşturabileceği, uzun süreli yüksek dozda çinko desteğinin zehirlenmeler yapabileceği bilinmektedir.

BİR BİLGİ

Kimin ihtiyacı var?

Vitamin ve minerallere hepimizin ihtiyacı var. Destek olarak ek bir vitamin ve minerali almaya ise bazılarının! En azından 50’li yaşlara kadar her gün düzenli bir vitamin-mineral karışımı tüketmek herkes için bir zorunluluk, bir gereksinim değildir. Çoğu insan yiyip içtikleri ile ihtiyacını karşılar. Düşük kalorili diyet yapanlar, yeterli ve dengeli beslenmeyenler, vitamin-mineral emilimi ile ilgili tıbbi bir sorun (mide-bağırsak ameliyatları, bağırsak emilim bozuklukları) yaşayanlar, tek yönlü beslenenler de desteklere her yaşta ihtiyaç duyabilirler.

BİR ÖNERİ

Kim, hangisini almalı?

Doğurganlık çağındaki kadınlar, hamileler: Folik asit ya da folat

Menapoz öncesini ve menapozu yaşayan kadınlar: D vitamini ve kalsiyum

Homosisteini yüksek olanlar (özellikle kalp damar hastası iseler): Folik asit, B6 ve B12 vitaminleri

Sigara içenler: C vitamini ve folik asit

Alkol kullananlar: B1, B6 ve Riboflavin

Vejetaryenler: B12, A, D ve B2 vitaminleri

Yaşlılar: Genelde bir vitamin-mineral desteği, özellikle B vitaminleri ve D vitamini

UNUTMAYIN

Fazlası zararlı

Aşırı kontrolsüz vitamin kullanımı bazen ciddi sağlık sorunları yaratabiliyor. Örneğin C vitamini, baş ağrısı, ishal, böbrek taşı, B6 vitamini sinir hastalıkları, A vitamini baş ağrısı, karaciğer hasarı, körlük yapabilir.