Belleğinize sahip çıkın

Keyifli ve uzun bir yaşam sürmek her insanın en doğal hakkı. Sağlıklı ve uzun bir yaşam artık bir düş değil. Çabalarımız sadece daha uzun yaşamak üzerine değil, daha genç ve geç yaşlanmak üzerine de yoğunlaşıyor. Belleği korumak için de damarların ‘‘gençliğini’’ korumak gerekiyor.

TÜM dünyada yaşlı nüfustaki artışa paralel olarak yaşlılık sorunları tıbbi kurumları, sosyal güvenlik kuruluşlarını ve toplumsal organizasyonları şimdi daha yoğun bir şekilde meşgul ediyor. Bellek bozuklukları ve unutkanlık, uzun yaşamın ve yaşlanmanın en önemli problemlerinden birisi haline geldi.

Hiçbirimiz yaşlanmayla gelen bellek sorunlarını kabul etmeyiz. Kabullenmek zorunda da değiliz. İster bazı kelimeleri veya tarihleri hatırlayamamadan ibaret olsun, isterse isimlendirme güçlüğü, beceri kaybı, entelektüel yapı bozukluğu şeklinde ortaya çıksın, bellek bozukluğu hiçbirimiz için doğal ve kabul edilebilir değildir.

Yaşlanmaya bağlı bellek bozuklukları beyni besleyen damarların yaşlanmasının, daralıp sertleşmesinin ve beyinde meydana gelen pek çok tahrip edici değişimin doğal sonucudur. Beyin damarlarındaki tıkanmalara veya küçük kanamalara bağlı sorunlar, Alzheimer hastalığı, demir, B-12 vitamini ve folik asit yetersizliği, Parkinson hastalığı ve tiroid bezi tembelliği yaşlılarda sinsi bir şekilde ilerleyen hafıza problemlerinin önde gelen sebepleridir.

Bellek bozukluğundan korunmak için damarlarınızın gençliğini koruyacak tedbirleri erken yaşlarda almanız gerekmektedir. Kolesterol yüksekliği sorununuzu, kan basıncınızı, kan şekerinizi, homosistein seviyenizi, trigliserit düzeyinizi, B-12 ve folik asit gereksinimlerinizi siz ve doktorunuzun dikkatle izlemesi öncelikli tedbirlerdir. Sigara ve alkol kullanmamanız, düzenli uyumanız, daha az stresli ve daha keyifli bir yaşam sürmeniz, egzersiz alışkanlığı edinmeniz unutmamanız gereken diğer önlemlerdir.


Belleğinizi nasıl güçlendirebilirsiniz

Belleğinize bir miktar yardım ederek ve bazı tıbbi önerilere uyarak belleğinizi koruyabilir, hatta daha da güçlü bir hale getirebilirsiniz. İşte size kolayca uygulayabileceğiniz bazı öneriler:

BULMACA ÇÖZÜN Bol bol bulmaca çözerek hatırlama yeteneğinizi geliştirebilirsiniz. Ama bu, her şeyi hatırlamanız gerektiği anlamına da gelmez. Hatırlamak için geliştirilmiş bazı kolaylıklardan yardım alın. Sıradan bilgilerin beyninizi işgal etmesine izin vermeyin. Telefon rehberleri, adres defterleri, kişisel bilgisayarlar ya da post-it'ler sizin için önemsiz bilgileri beyninize değil, bunlara kaydetmeniz için geliştirilmiştir, yararlanın!

YENİ ŞEYLER ÖĞRENİN Yabancı dilde yeni kelimeler, önemli telefon numaraları, yeni adresler ezberleyin. Bazı şiirleri, deyimleri, fıkraları aklınızda tutmaya gayret edin.

KÜLTÜRÜ KEŞFEDİN Yaşadığınız toplumdaki kültürell aktivitelere katılın. Konserlere, söyleşilere, tiyatrolara, müzikallere gidin. Yeni sanatsal yetenekler edinin. Mevcut yeteneklerinizi daha da geliştirin.

SÜREKLİ OKUYUN Düzenli okuyun ve mümkünse bir günlük tutun. Teknolojiyle ilgilenin. E-posta göndermeyi, internete bağlanmayı, bilgisayar kullanmayı deneyin.

BECERİLER EDİNİN Kurslara gidin. Yeni bir dil, yeni bir uğraşı öğrenin. Örneğin yemek veya resim kurslarına katılın. Yeni şeyler öğrenmenin tadına varın.

BAŞKASINA ÖĞRETİN Bilgilerinizin, tecrübe ve yeteneklerinizin sizden sonrakiler için de gerekli olduğunun bilincinde misiniz? Bilgilerinizin tekrarlandıklarında belleğinizde daha uzun bir ömür süreceğini unutmayın.

KAYIT TUTUN Geçmişte yaşadıklarınızı, öğrendiklerinizi, tecrübelerinizi hatırlamaya, bunlara ilişkin kısa notlar tutmaya çalışın. Oluşturduğunuz kayıtları dosyalamaya ve saklamaya özen gösterin. Böyle bir çalışma öğrendiğiniz yeni bilgilerin belleğinize kaydını da kolaylaştıracaktır. Bilgileri kısaltın ve özetlemeye çalışın.

BEYNE EGZERSİZ Düzenli beyin egzersizleriyle zihninizi itin. Küçük matematik problemleri çözmeye veya mantık soruları yanıtlamaya gayret edin.

KONSANTRE OLUN Konsantrasyon odaklanma eksikliği bellek yetersizliğinin en önde gelen nedenidir. Bir arkadaşınızın adını, bir şarabın markasını, önemli bir tarihi beyninize kaydederken aynı zamanda bir başka şeyi düşünmemeye çalışın. Eğer yeterince odaklanmazsanız ve o bilgi beyninize tam olarak yerleşmezse hatırlamanız da olanaksız olacaktır. Beyninizde kayıt yaparken dikkatinizi yoğunlaştırın ve sadece odaklandığınız şeye kendinizi verin.

RESİMLEYİN Hatırlamak istediğiniz kişilerin, yerlerin ve sayıların fotoğrafik imajlarla resimleştirdikten sonra beyninize kaydedin. Bazı bilgileri diğer bilgilerle özdeşleştirin.

PLANLAYIN Herhangi bir şeyi zamanında ve unutmadan yapmak istiyorsanız, düzenli planlamanın hatırlatıcı gücünden yararlanın.
Yazarın Tüm Yazıları