Bayram için 5 uyarı

UYARI 1

Şekerleme, çikolata ve tatlılara dikkat (42-16146097)
Yukarıdaki uyarıyı yapan ve nedenlerini açıklayan bilimsel ve aydınlatıcı bir yazı aldım TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nden. Kliniğimize başvuran herkese her zaman tüketecekleri gıdaların içeriğini, yapım aşamasını, yerini ve zamanını sorgulamaları konusunda uyarıda bulunurum. Bu yazı da yaklaşan bayram için ikram hazırlığı yapanlara bir uyarı mahiyetinde.
Gıda mühendislerimiz, bayram öncesi yoğun talebi karşılamak için üretimi artırırken denetimi azaltabilen imalathaneler, “merdiven altı” adı verilen üretim yerleri hakkında kaygılarını bildiriyor. Herkesi alışveriş yaparken çok dikkatli olmaya çağırıyor. Hatta vatandaşlarımızı şüphelendikleri durumlarda 174 Alo Gıda Hattı’nı arayıp şikâyette bulunmaları konusunda uyarıyor.

UYARI 2

İncelemeden almayın (42-34058346, 42-18608755)
Bugünlerde büyük gıda marketlerinde, pazarlarda, çarşılarda dağlar gibi şekerleme ve çikolata yığınlarına rastlamamak mümkün değil. Acaba bu çikolatalar, şekerlemeler güvenli mi değil mi?
Şekerleme yapılırken sıcaklığın çok önemli olduğunu vurguluyor gıda mühendislerimiz. Uygun derecelerde üretim olmadığında HMF (hidroksimetil furfuralin) adlı kanserojen maddenin miktarının arttığını biliyoruz. Birkaç yıl önce bal ve pekmez ile ilgili büyük tartışmalara neden olan bu maddenin belirli değeri aşması halinde o gıda ürününü hiç tüketmemek gerekiyor.
Çikolata üretimi ise başka bir muamma olabiliyor. Gerçek çikolatanın kakao, kakao yağı ve şekerden oluştuğunu biliyoruz. Gıda mühendislerimiz kakao yağı yerine hayvansal ya da bitkisel başka yağların kullanıldığını ve buna da kokolin adı verildiğini söylüyor. Kakao yerine soya tozu, keçiboynuzu tozu, kavrulmuş bakliyat tozu, leblebi tozu, fındık zarı kullanılabildiğini de ekliyor. Çok ayrıntıya girmeyeyim. Bu maddelerin nasıl olup da bir yiyecek türüne eklenebildiğine akıl sır erdirmek mümkün değil çünkü.
Çikolata alırken paketli olmasına, paket üzerinde üretim tarihi, içeriği ve diğer üretim bilgilerinin yer almasına dikkat ediniz. Çikolata eğer kakao yağı içeriyorsa ağızda erir. Erimiyorsa başka bir yağ kullanılmış olabilir ya da farklı maddeler karıştırılmış olabilir.

UYARI 3

İyi muhafaza edin (42-20054971, 42-16424938)
Çikolatanızı, şekerlemenizi veya lokumunuzu satın almadan önce incelediniz. Üretim tarihine ve içeriğine baktınız. Şimdi sıra bu sıcak havalarda nasıl saklamanız gerektiğine geldi.
Gıda mühendislerimiz, içinde çikolata bulunan ambalajların rutubetsiz, 16-20 derecenin altındaki ısılarda, güneşsiz, doğrudan ışık almayan yerlerde saklanmasını öneriyor.
Uzmanlar, çikolata paketini açtığınızda üzerinde parmak izi, küf, yabancı madde kalıntısı varsa, tadı farklı (acımsı, sabun gibi...) ya da kokusu değişik geliyorsa kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca tablet çikolatalar kırıldığı zaman kırık yüzey bütünlüğünü koruyabilmelidir. Buna da dikkat etmenizde yarar var.

UYARI 4

Tadını çıkarın (OF020361)
Bayram öncesinin heyecanlı, telaşlı hazırlıklarının ardından gelen bayram günlerini huzurlu ve keyifli geçirmenin ilk koşulu sağlık açısından sorun yaşamamak olmalı. Tatlı tüketiminin arttığı bu dönemde sindirim sıkıntıları, kan şekeri oynamaları, tansiyon fırlamaları, ürtiker kaşıntıları tadınızı kaçırmasın diye çikolatayı da, lokumu ve şekerlemeyi de, baklava ve revaniyi de dikkatle, ölçüyle ve sayıyla yemenizde yarar var. Bir fikir vermesi için en sevilen tatlıların enerji yüklerini içeren bir liste de hazırladık.

UYARI 5

Bu hataları yapmayın (42-17423063)
Bayramlarda aile, dost, çevre ziyaretleri, gelen-giden trafiği derken beslenme düzeninizde aksamalar olabiliyor. Bu coşku dolu, güzel günlerde yapılan en büyük beslenme yanlışlarından biri, “Nasıl olsa gittiğim misafirliklerde tatlı-çikolata ikram edilecek. Bari bu öğünü atlayayım da kalori miktarımı çoğaltmayayım” diyerek kahvaltıdan ya da ana öğünlerden vazgeçmektir.
Aman siz bu yanılgıya kapılmayın. Sakın kahvaltınızı yapmadan güne başlamayın. İkramların yarısını kabul edin, mümkünse yalnız bir çeşit ve günde bir tek sefer yiyin.
Bu yıl bayram çok sıcak geçecek gibi görünüyor. İkramların bir bölümü bu sıcak havaların ağırlığını ferahlatacak buz gibi meyve suları, gazozlar ve dondurmalardan oluşacaktır. Siz bol bol su içmeyi tercih edin.
Ufak tefek “bayram kaçamakları”nın, örneğin bir dilim fazladan yenen baklavanın ya da şekerparenin, bir top dondurmanın, bir parça çikolatanın bedelini sabah ya da akam serinliğinde yürüyüş yaparak, yüzerek ödemeye bakın.
Ağız tadıyla güzel bir bayram geçirmek dileğiyle...

BİR LİSTE

100 gramı kaç kalori?
Çikolata: Bitter: 525
Fıstıklı: 543
Fındıklı: 587
Bademli: 532
Lokum: Sade: 364
Fıstıklı: 385
Fındıklı: 401
Sakızlı: 370
Şekerleme: Akide: 330
Karamela: 399
Meyveli: 316
Revani: 348
Baklava: 148/dilim
Şekerpare: 141/adet
Dondurma: 162 (sade)