Asidik şeker mi alkali meyve mi?

Afiyetle yediğiniz o baklavaların bazılarının fruktoz yani mısır nişastasından elde edilen çakma şeker ile yapıldığını biliyor musunuz?
Çoğu üretici, maalesef şekerden daha ucuz olan fruktoz şurubunu tercih ederek baklavanın maliyetini düşürüyor.
Yetmedi: Üstüne bir de mis gibi tereyağı koksun diye tereyağı aromasını basıyor!
Dikkatinizi çekerim, tereyağının kendisi yok, yalnızca sentetik üretim aroması var.
Sonuçta kan şekeriniz hızla yükseliyor. İnsülin üretiminiz patlıyor. Kanda şeker-insülin zıplamaları başlıyor.
Peki bu çakma fruktoz neden bu kadar tehlikeli?
Ucuz baklavada, çocuklarınızın severek yediği boyalı, jelatinli şekerlerde, gofretlerde, gazlı içeceklerde (ve kim bilir daha nelerde) bulunan mısır nişastası kökenli fruktoz, yağa en hızlı dönüşen yapay şeker de ondan!
Fruktoz kana geçince trigliserid olur, sonrasında o trigliserid (yağ) karaciğerde depolanır.
Kötü haberler bu kadarla bitmiyor. Bu fruktozun kullanılması için insüline de gerek yoktur ve fruktoz tokluk hissi de yaratmaz.
Hâlbuki sofra şekerinden yapılan bir tatlıdan bir miktar yediğinizde doyar ve yemeyi bırakırsınız, fruktoz ile üretilen bir tatlı yediğinizde ise doymayı bilmezsiniz.
Tavsiyem şu: Asidik şeker ve un yüklü tatlıları bırakın, bayram keyfini alkali meyvelerle tatlandırın.

Hayvansal yağlar zararlı mı?

Kırmızı etteki yağlar ile kurbanlık kesiminden sonra elde edeceğiniz kuyruk ve iç yağının özellikle doymuş yağlardan zengin olduğunu unutmayın.
Doymuş yağlar henüz tam olarak açıklanamayan bir mekanizma ile kolesterol üretimini artırıyor.
Özellikle kalp damar hastası olanlar, bypass geçirenler, stent ve benzeri uygulamalar yapılmış olanlarda aşırı doymuş yağ tüketimi bir tür “kolesterol ziyafeti” haline gelebiliyor.
Ben aksi ispat edilene kadar, koroner arterleri plaklarla daralmış ya da tıkanmış olanların, stendi, baypas geçmişi bulunanların LDL kolesterol seviyelerini 100-120 civarında tutmaları için hayvansal yağları dikkatli kullanmaları gerektiğine inanıyorum.

Bayram sofralarının püf noktaları

1- Bayram boyunca artacak olan et tüketimiyle birlikte sebze tüketiminiz azalabilir, et yemeklerinin yanında mutlaka yeşil salata veya taze nane-maydanoz-roka tüketin.

2- Et yemeklerinin yanına ayran-yoğurt-cacık tercih edin. Gazlı-asitli içeceklerden uzak durun.

3- 1 dilim baklava (40 g) 130 kalori, 1 adet şekerpare (40 g) 130 kalori, kadayıf (25 g) 100 kalori, tulumba tatlısı (40 g ) 120 kalori, 1 kase (150 g) sütlü tatlı 200 kalori, seçim sizin.

4- Tatlı ikramları vicdanınızı rahatsız etmesin, porsiyonunuzun sınırını belirleyin. Ana öğünden gelecek kalorinin tamamını kesip bu hakkınızı tatlıya ayırmayın. Ara öğünden gelecek ortalama 100-200 kaloriyi tatlıya ayırmanız yeterli olacaktır.

5- Su tüketiminizin yerini ikram edilen çay ve kahveler alabilir, dikkat. Bayram sonrası vücut şişliklerinden şikayet etmek istemiyorsanız her içtiğiniz çay-kahve yanında bir bardak su isteyin.

6- Etin yanına pirinç pilavı yerine bulgur pilavını tercih edin.

7- Fiziksel aktivitenizin azalmasına izin vermeyin. Özellikle kalori alımınızın arttığı durumlarda “bayram sonrasında nasıl olsa veririm” yaklaşımından uzaklaşın ve ailenizle yürüyüşler yapın.

8- Bayramlarda artan et tüketiminin yanı sıra pilavlar, dolmalar, börekler ve tatlıların neden olduğu karbonhidrat yüklemesi de gözden kaçmasın. “Ekmek yemedim, börek yedim”in hesabını iyi yapın. Ana öğünlerinizden birinde ekmek yerine geçen bir besin değil de ekmek yemenizi öneririm.

◊ Dyt. Nilüfer BAYRAM

BAYRAMLIK TARiFLER

Sebzeli bayram kavurması

6 KİŞİLİK
· 500 gr kuşbaşı et
· 3-4 diş sarımsak
· 1 orta boy soğan
· 2 domates
· 2 adet kabak
· 1 adet havuç
· 2 adet patlıcan
· 4 adet sivri biber
· 1 adet dolmalık kırmızıbiber
· 1 çorba kaşığı zeytinyağı
· Tuz, karabiber, kekik, pul biber
(1 PORSİYON 250 KALORİ)

Kuşbaşı şeklinde doğranmış eti tavaya alın, suyunu salıp çekinceye kadar kavurun. Soğanı küçük küp şeklinde doğranmış olarak ve sarımsak dişlerini bütün olarak ete ekleyin. Karabiber ve kekik ilave edip eti kendi yağıyla kısık ateşte kavurun. Domates, kabak, havuç ve patlıcanları temizleyip iri küpler halinde doğrayın. Kavrulmakta olan ete önce havuç ve patlıcanı ekleyip karıştırın. Yumuşadıktan sonra kalan sebzeleri ilave edin, 10-15 dakika daha pişirin, pişirmenin sonuna doğru tuzunu ilave edin.
◊ Dyt. Nilüfer BAYRAM

Ciğer sote

Malzemeler;
· 500 gr ciğer
2 orta boy kuru soğan (yarım ay şeklinde doğranmış)
· 1 çorba kaşığı tereyağı
· Yarım çay bardağı zeytinyağı
· 2 orta boy domates
· Yarım demet maydanoz (ince ince kıyılmış)
· 2 diş sarımsak (ince kıyılmış)
· 2 tatlı kaşığı kekik

Ciğeri yatay, ince ince doğrayın. İyice yıkayın, kurulayın. Tereyağını eritip üzerine ilave edin. Soğanları pembeleşene kadar pişirin. Pişen soğanların yarısını servise ayırın. Sarımsakları ve ciğerleri ekleyin. Kavurmaya devam edin. Ciğerlerin rengi değişince üzerine domates ve kekiği ekleyin. Pişirmeye devam edin. Karamelize soğanları tabağa koyun, üzerine ciğerleri yerleştirin. İnce kıyılmış bol maydanoz serperek servis edin.
◊ Dyt. Yasemin NAYIR