Düzenli aerobik egzersiz alışkanlığı genç ve geç yaşlanmanın garantisi gibidir.
Yaşlılık; hastalıkların ve hızlı yaşlanmayı tetikleyen pek çok sağlık sorununun çözümünde düzenli egzersiz alışkanlığı her kapıyı açan sihirli bir anahtar gibidir. Egzersizin bu 'master key' etkisi özellikle damarlarınız üzerinde yoğunlaşır. Hipertansiyonu ve şeker hastalığını önleyip faydalı HDL kolesterolü artıran, zararlı LDL kolesterolü düşürüp daha iyi uykuyu ve daha az stresi garanti eden, pozitif bakışın ve iyilik hissinin mucize ilacı egzersiz bütün bu etkileriyle sağlıklı ve genç damarların güvenli bekçisidir. Ilımlı düzeyde ve düzenli yapılan aerobik egzersizler, HDL kolesterol düzeyini yüzde 5-15 artırır. Orta düzeyde egzersiz yapıldığında, yükselen zararlı kolesterol seviyeleriniz de (LDL kolesterol) azalma eğilimi gösterir. Haftada 3-4 kez 30-35 dakikalık bir egzersizle bu etkiyi sağlayabilirsiniz. Aerobik egzersizler kan basıncınızın kontrolünü kolaylaştırıp hipertansiyonla mücadelede de önemli yararlar sağlar. Egzersizin kalp hastalığı riskini düşürmesinin başlıca nedeni, kolesterol seviyenizi kontrol altında tutmasıdır.
EGZERSİZ NELERE MUKTEDİR?
KEMİKLERİ GÜÇLENDİRİR
Aerobik egzersizler, kemik gücünüzü korur ve kemikler üzerinde olumlu bir yük yaratır. Bu yük kemik gücünün artırılması ve devamlılığını sağlar. Kemik yoğunluğunun azalması (osteoporoz) yaşla birlikte daha çok görülen önemli bir sağlık sorunudur. Bu sorun, menopoz sonrasında kadınlarda erkeklere oranla daha da önem kazanır. Her tür aerobik egzersiz, daha güçlü kemiklere sahip olmanızın garantisi gibidir.
DAHA GÜÇLÜ BİR BELLEK SAĞLAR
Düzenli aerobik egzersizler yaparsanız uzun dönemli hafızanız (uzak geçmişteki olayları hatırlama yeteneği) yaşla birlikte gerilemez. Egzersiz, beyin hücrelerine sağladığı yüksek miktarda besin öğesi ve bol oksijen ile de beyninizdeki yaşlanmanın etkilerini geciktirir. Aerobik egzersiz ayrıca, mesaj iletici aracı kimyasalların miktarının artmasına da yardımcı olur. Böylece mesajlar beyin hücrelerinize daha çabuk taşınır. Egzersiz, zeka veya kavramsal yeteneğinizi olumlu yönde etkiler.
DEPRESYON VE ANKSİYETEYİ AZALTIR
Egzersiz önemli duygusal yararlar sağlar. Depresyonu, anksiyeteyi (endişe) ve diğer psikolojik sorunların şiddetini hafifletir. Araştırmalar, özellikle spor kulüpleri ve fitness merkezlerinde toplu olarak yapılan egzersizin depresyonu hafiflettiğini göstermektedir. Egzersiz bireylerin kendilerini daha mutlu hissetmelerini de sağlamaktadır. Düzenli egzersiz alışkanlığı strese karşı vücudunuzun verdiği aşırı kontrolsüz ve zararlı cevabı azaltır.
DİYABET VE KANSERDEN KORUR
Egzersiz; vücudun ensüline duyarlılığını arttırır. Ensüline karşı duyarlılığın artması ile kan şeker seviyesi düşer. Böylece pankreas bezinde yeniden ensülin yapımına gerek kalmaz. Aktif insanların, genetik olarak hastalığa yatkın olsalar dahi, Tip II diyabet hastalığına yakalanma riskleri daha azdır. Diyabet belirtileri ortaya çıksa bile egzersiz, bu belirtilerin yaşlandırıcı etkilerini azaltır ve yavaşlatır. Egzersiz şeker hastalığında kan şekeri ayarını da kolaylaştırmaktadır. Düzenli ve ılımlı egzersiz alışkanlığı kalınbağırsak kanserine yakalanma riskinizi azaltabilir. Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı prostat kanserinin önlenmesinde de faydalı olabilir. Aynı şekilde meme kanserini önleyebileceği düşünülmektedir.
POZİTİF BİR BAKIŞ AÇISI KAZANDIRIR
Aerobik egzersizler, kendinize olan saygınızın artmasını, olaylara karşı daha az sinirli ve daha çok hoşgörülü olmanızı sağlayabilir. Kendinizi daha genç hissetmenize yardımcı olur. Kas gücünüzün ve aerobik form seviyenizin artması, kendinize ve çevrenize daha pozitif-olumlu bir bakış açısıyla yaklaşmanızı sağlayacaktır.
YORGUNLUĞU AZALTIR
Aerobik egzersiz, yorgunlukla savaşmanıza yardımcı olur. Enerji seviyenizi artırarak, kendinizi daha iyi ve daha güçlü hissetmenize yardımcıdır. Yorgunluk tedavisinde egzersiz en güçlü ilaçlardan biri gibi kabul edilmelidir.
Sayısız yararı var
Kilo vermenize yardımcı olur, tekrar almanızı engeller
Vücudunuzu şekle sokar
Kaliteli bir uyku sağlar, stresi azaltır
Soğuk algınlığına yakalanma riskinizi azaltır
Enerjik olmanıza yardım eder
Prostat, meme ve kalınbağırsak kanserine karşı koruyucu etki sağlar
Sırt ağrılarınızın azalmasına yardımcı olur
Kan basıncınızı düşürür
Şeker hastalığı riskinizi azaltır
Kendinize olan güveni pekiştirir
Belleğinizi güçlendirir, baş ağrılarınızı azaltır
Koroner kalp hastalıklarından korunmanızı sağlar
Menopoz belirtilerini azaltır
İş performansınızı geliştirir, görüş açınızı değiştirir
Felç geçirme riskinizi azaltır
İyilik hissini destekler, güven sağlar
Aileniz ile daha fazla vakit geçirmenize yardım eder
Kolesterolünüzü düşürür
Yaratıcılığınızı geliştirir, grup çalışmasını destekler
Son olarak; hayattan aldığınız keyfi ve mutluluğu çoğaltır
(Fitness for Dummies'den yararlanılmıştır.)
NASIL YAŞIYORLAR?
İCLAL AYDIN
32 yaşındayım. Boyum 167 cm, kilom 56 kg. Haftada iki kez kırmızı et yiyorum, daha çok beyaz et yemeyi tercih ediyorum. Kahve ve çayı şekersiz içiyorum. Sütlü tatlıları tercih ediyorum. İşlenmiş beyaz un vücudumda alerjik reaksiyona yol açtığı için kullanmıyorum. Vitamin takviyesi alıyorum. Solgar'ın destekleyici ürünlerini kullanıyorum. Balık yağı ve C Vitamini takviyesi kullanıyorum. Genelde uykusuzluk çekmem. Ancak hem işlerin yoğunluğundan hem de bebek sahibi olmamdan dolayı, bu aralar sekiz saat kesintisiz uyku gibi bir lüksüm yok. Hayatım değil ama mesleğim, çok yoğun bir tempoda seyretmesinden dolayı epey stresli. Yine de zamanı ayarlayıp, sevdiğim dostlarım ve ailemle vakit geçirmek, yorgunluğumu telafi ediyor. Ailemde kalıtımsal bir hastalık yok.
Prof. Osman Müftüoğlu’nun yorumu
Sevgili İclal Aydın'ın beslenme alışkanlıkları oldukça iyi ve söylenecek çok az şey var. Umarım yeterince sebze ve meyve de tüketiyordur. Buğday ve ürünlerinin çok sık besin alerjisine yol açtığı biliniyor. Muhtemelen beyaz undan yapılan ürünler dışında kalan buğday kaynaklı besinlere de dikkat etmesi gerekiyor. Balık yağı takviyesiyle, doğal balık yağını ifade etmek istiyorsa, Sayın Aydın'ın yaş grubu için A ve D vitamini kaynağı olabilecek böyle bir desteğin gerekli olduğunu düşünmüyorum. Kullandığı destek, balıktan elde edilen Omega-3 yağ asitleri EPA ve DHA ise, damar sertliği riski yüksek olanlara önerilmektedir. Bebek büyütürken karşılaşılan geçici uykusuzluk, sevgi dolu bir duyguyla beslendiğinden pek zararlı değildir. Keşke daha az stresli olabilse veya stresini daha ustaca yönetebilseydi. Köşe yazılarındaki keyifli, paylaşımcı, sevgi ve umut dolu yaklaşımları ise stresinin zannettiği kadar da yüksek olmadığının işareti. Zaman pastasının dilimlerini dikkatli bölüp dostlarına ve ailesine ayırdığı büyükçe parçalar da bunun bir başka göstergesi. Genetik mirasının iyi olması sevindirici. Bununla yetinmeyip biyolojik potansiyelini araştıran incelemelerden de geçmelidir. İdeal kiloda kalmaya özen göstermesi sevindirici. Pek zaman bulamadığını düşündüğüm düzenli egzersiz programlarını günlük yaşamının bir parçası haline getirebilse ne iyi olurdu. İhtiyacı olduğunu düşündüğüm besin destekleri esterifiye edilmiş C vitamini (500 mg), folik asit (400 mcg), selenyum (50 mcg) ve çinko (10 mg) olabilir. Yorgun olduğu dönemlerde ise Koenzim Q10'den faydalanabilir.
Sevgili İclal Aydın'a ailesiyle birlikte uzun, sağlıklı ve mutlu bir yaşam diliyorum. Hayat güzeldir! Çünkü her şey öncelikle 'Daha iyi bir hayat için'dir.