10 soruda tiroit hastalıkları

Diğer taraftan tiroit bezinin az çalışması da, çok çalışması da akla hayale gelmez problemlere yol açabiliyor. Mesela cinsel güç kaybı nedeniyle incelenen bir erkekte ya da kısırlık nedeniyle tetkik edilen bir kadında esas sebebin gözden kaçmış bir tiroit yetersizliği olduğu saptanabiliyor. Özetle tiroit hastalıklarının girmediği kılık, taklit etmediği hastalık neredeyse yok gibi. İşte onlardan bazıları...

Kolesterolü etkiler mi

Tiroit bezinin az çalıştığı durumlarda kolesterol seviyeleri yükselebilir ve zamanında müdahale edilmezse damar sertliği süreci hızlanabilir. Kanda kolesterol değerlerinin beklenmedik şekilde yükseldiği durumlarda tiroit bezinde bir problem (hipotiroidi yani tiroit tembelliği) olup olmadığı da araştırılmalıdır. Ayrıca tiroit bezi hastalıklarında çarpıntı, ritim bozuklukları ve kalp yetmezliğine de rastlanabilir. Kısacası tiroitle ilgili her sorun kalp ve damar sağlığını etkileyebilir.

Romatizmaya yol açar mı

Tiroit hastalıkları kas ve iskelet sistemini de etkiler. Tiroit bezinin az çalıştığı durumlarda kas ve eklemlerde ağrılar (miyalji) görülebiliyor. Bu durum hastaların gereksiz yere romatizmal testlerden geçmesine, hatta romatizma tedavisi görmesine neden olabilir. 
Tiroit doğrudan eklem iltihabı yapmaz ama eklemlerde en az iltihaplı artritler kadar ağrıya yol açabilir. Tiroit bezinin az çalıştığı durumlarda kas erimesi ve kas güçsüzlüğüne de sık rastlanır.

Depresyona sebep olur mu

Tiroit bezi metabolizma hızının temel belirleyicisidir. Bez yeteri kadar tiroit hormonu üretmediğinde –az ya da yavaş çalıştığında– beyin fonksiyonlarında da yavaşlama ve bozulmalar görülebilir. 
Bunun sonucunda da yorgunluk ve depresyon gibi belirtiler ortaya çıkar. Depresyona çoğu zaman unutkanlık da eşlik eder. Zaten bu nedenle de tecrübeli bir hekim bellek sorunu, depresyon problemi veya yorgunluk şikayeti olan her hastasında “Hs-TSH” değerini araştırır.

Belleği bozar mı

Özellikle hipotiroidi durumunda bellek sorunlarına sık rastlanır ve yaşı 60’ı, 70’i geçen birinde tiroit tembelliği bunamayı hızlandırabilir.60 yaş üstündeki her 10 kişiden birinde tiroit bezi tembelliği görüldüğünü de özellikle hatırlatmak istedim. Tiroit bezinin çok çalıştığı bazı durumlarda da bazen birdenbire ortaya çıkan bellek dalgalanmalarına rastlanabilir. Hafızası aniden ve hızla bozulan bir yaşlıda tiroit problemi olup olmadığının mutlaka araştırılması lazımdır.

Kısırlığa yol açar mı

Kısırlık problemi olan kadınlardan bazılarında gizli bir tiroit yetersizliği saptanabiliyor. Hipotiroidi tedavi edilince o anne bebek sahibi olabiliyor. 
Ayrıca tiroit bezinin aşırı çalıştığı hallerde, yani hipertiroidide de kısırlık problemi görülebiliyor.

Boy kısalığı yapar mı

Çocukluk çağında geçirilen tiroit hastalıklarının gelişmeyi olumsuz yönde etkilediği bilinen bir gerçek. Özellikle tiroit bezi tembelliğine yakalanan ve tedavisi geciken çocuklarda boy kısalığı problemine çok sık rastlanıyor. Doğumsal tiroit bezi tembelliklerinde (Kretenizm ve Pendred sendromları) durum çok daha vahim oluyor. Bu çocuklarda zekâ sorunları, işitme kayıpları da görülebiliyor. 
Özeti şu: Gelişme geriliği olduğu düşünülen her çocuk ve gençte tiroit bezinin durumunu da araştırmak lazım.

Saçları döker mi?

Bu “saç dökülmesi” problemiyle uğraşanların sık sordukları sorulardan biridir. Eğer tiroit beziniz yeteri kadar hormon üretemiyorsa –hipotiroidi– metabolizmanız yavaşlayacak, cildiniz ve saçlarınız bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Hipotiroidi hastalarında ciltte solukluk, kuruma, pörsüme, kalınlaşma yanında, saçlarda matlık, kuruluk, kırılmalar, hatta dökülmeler olabileceği biliniyor. Aynı tabloya tırnak kırılmalarının da eşlik edebileceği aklınızda olsun.

İshal ya da kabızlık nedeni olabilir mi

Tiroit bezinin hızlı çalıştığı durumlarda bağırsak fonksiyonlarının hızlandığı ve sık tuvalete gitme ihtiyacının (ishal) ortaya çıkabildiği biliniyor. Tiroit tembelliğinde ise tam tersine bağırsak hareketleri yavaşlamaya, tembelleşmeye başlıyor, neticede kabızlık kaçınılmaz hale geliyor.

Hamileliği etkiler mi

Eğer ailenizde guatr, tiroit bezi iltihaplanması –tiroidit–, özellikle de Hashimato tiroiditi gibi bir tiroit sorunu varsa ya da genetik mirasınızda bağışıklık bozukluğuyla ilişkili herhangi bir sağlık sorunu söz konusuysa hamilelik dönemi ve doğumdan hemen sonra herhangi bir tiroit hastalığıyla karşılaşma riskiniz yüksektir. Risk grubunda olan hamile adayları, hamileler ve yeni doğum yapan anneler tiroit bezi problemleri yönünden mutlaka gözlenmelidir.

Diğer hormonları etkiler mi

Hormonal sistem bir orkestra gibidir. Orkestranın şefi hastaysa ritmi ve ahengi bozulur, her üyesi bu durumdan etkilenir. Tiroit problemlerinde de benzer şeyler olur. Kadınlarda adet bozuklukları görülebiliyor, bu durum doğurganlığı bile etkileyebiliyor. Erkek ve kadınlarda cinsel isteksizlik de gözlenirken, erkeklerde göğüs büyümesi, hormon bozukluğuna bağlı tüy dökülmeleri, tırnak problemleri ortaya çıkabiliyor.

Tiroit haplarını nasıl kullanmalıyım?

Tiroit haplarını kullanmanın en doğru yolu onu sabah uyandıktan sonra aç karnına yutmaktır. İlacınızı her gün aynı saatlerde alın. Sonrasında en az yarım saat su dışında bir şey yemeyin ve içmeyin. Tiroit hapları bazı mide hapları ve kolesterol düşürücü ilaçlarla birlikte alındıklarında etkilerini kaybedebilirler.