Sanat fuarında nasıl kaçak performans yaptım

Fikir benden çıktı. Yıllardır sanat piyasasının içinde olan arkadaşım, aynı zamanda artnivo.com’un ortaklarından Özlem Ünsal’a dedim ki, “Contemporary İstanbul içinde çakma bir performans yapmak istiyorum, sanat danışmanım olur musun?”
“Tamam” dedi Özlem ve cuma günü önce bir süpermarkete gittik!
Market müdürüne şöyle bir açıklama yaptım: “Sepetlerinizden birine ihtiyacım var. Çünkü sanat performansı yapacağım! Bir saat sonra getiririm, söz.”
Müdür bey tam olarak ne olduğunu anlamasa da, “Okey” dedi, “Ama pahalı sepet veremem, şu olur mu?”
Böylece alışveriş sepetlerinin ucuz-pahalı diye ikiye ayrıldığını da öğrenmiş oldum. Hayat bilgisi işte, her gün yeni bir şey öğreniyorsun!
Neyse, ucuz olanına razı olup yola koyulduk.



GÜVENLİĞİ KOLAYCA AŞTIM!
Market sepetini kaldırımdan, yoldan sürükleye sürükleye Lütfi Kırdar’a kadar ulaştık.
Açıkçası, güvenlik görevlileri bizi içeriye sepetle almaz diye düşünüyordum.
Çünkü izin almamış ve yetkili kimseye de haber vermemiştik.
Korktuğum gibi olmadı. Güvenlikçilere sadece, “İçeride performans yapacağız” dedim, oldu bitti. İşte çağdaş sanatın manasız gücü!!
“Tamam, sepeti şuradan geçirelim o zaman” dediler, tuhaf tuhaf bakmayı ihmal etmeden tabii.



VE PERFORMANS BAŞLIYOR!
Fuar alanına girer girmez ilk işim, market sepetimi paket teslim yapılmaya hazır tablolarla tıka basa doldurmak oldu.
Yedi-sekiz tane eser koyunca sepetimi doldurmuştum zaten.
Ve artık hazırdım! “Sepete Ekle” adlı performansım (sanat diliyle, “happening”, yani o anda olan şey) için Contemporary alanındaki galerileri turlayabilirdim.

“İNDİRİM YAPAR MISINIZ?”
Sepetimle girdiğim ilk galeride şahane bir ilgiyle karşılandım.
Yetkiliye, “Bugün çok alışveriş yaptım, var mı şöyle 10 bin liralık bir eser?” diye sordum.
RenArt Galeri’den olduğunu öğrendiğim yetkili, “Tabii, 8-10 bin lira arası eserlerimiz” dedi.
Performans gereği içime salı pazarı ruhu kaçmış olması gerekiyordu, o yüzden hiç utanıp sıkılmadan, “5 bine bırakmaz mısınız?” diye şansımı zorladım.
RenArt yetkilisi gülümsedi: “5 bin olmaz ama bir şeyler yaparız.”
Bir ara sanat danışmancağızıma dönüp, “Yarısını alsak tablonun, kesseler ortadan?” dediğim anlar da oldu nitekim.



“SEPETİNİZ ÇOK GÜZEL!”
Bir başka galeri standında, “Bu bir kamera şakası mı?” dediler.
“Yok” dedim, “Performans! Şu an performansın parçası oluyorsunuz”.
Diğer bir galeride, “Bayağı çok şey almışsınız, sepetiniz çok güzel” tepkisini aldım.
Ve sepetimle girdiğim her yere fuarı gezenler daha çok ilgi gösterdi, fotoğraf çektirdi. Ne derler, ayağım uğurlu geldi!

KAVRAMSAL ÇERÇEVEM BİLE VAR!
En başta dediğim gibi, bu çakma bir performanstı.
Ama yine de bir kavramsal çerçevesi vardı. Lütfen yani. Rica ederim.
O da şu: “Bağımsız sanatçı Onur Baştürk bu ilk çakma performansında güncel sanat fuarındaki koleksiyoner/katılımcı ve galericiler arasındaki ilişkiyi irdelemek istemiş ve bu ilişkiyi ti’ye almak için market sepetini ve dahi kendisini bir sanat nesnesi haline dönüştürmüştür.”



SONUÇ?
Sanat danışmanıma sordum. Bu çakma performansı istesek video ve fotoğraf uzantılı olmak suretiyle satışa çıkarır, müzelere bile sokabilirmişiz!
Bak işte, güncel sanat bu yüzden çekici. Ucu bucağı yok.
Hem fikir derya olarak uç hem de sermaye olarak!
Bugünkü sanat sepet yazım da burada sona eriyor, hepinize iyi pazarlar efenim...

ÇAKMA PERFORMANSIMIN ADI VE KÜNYESİ
ESERİN ADI: Sepete Ekle, 2014.
TÜRÜ: Happening (Video loop, 4’23’m. C-Print, 95*63 cm, 5+1 edisyon.
MALZEME: Buluntu nesne (ready made), boyutlar değişken.

GİTMİŞKEN BUNLARI GÖRÜN
Çakma performansımdan bahsettim durdum. Ama Contemporary İstanbul’daki esaslı sanat eserlerinden de söz etmem lazım.
Mutlaka gidip görün bunları:
* Sabire Susuz’un inanılmaz sabır gerektiren tablosunu... (Sanatçı Susuz tablosunu yüzlerce yaka etiketini birbirine iğneleyerek oluşturmuş!)
* Caner Şengünalp’in mermer heykellerini...
* Peter Demetz’in üç boyutlu gibi algılanan ama aslında öyle olmayan ahşap heykellerini...
* Zimoun’un videolarını...
* Burhan Kum’un kışkırtıcı Sıkmabaş ve Harem Erectus adlı eserlerini...
* Silinkachu’nun küçük insan heykellerini çektiği yaratıcı fotoğraf işlerini...
* Merve Morkoç’un tablosunu...

ŞAHAN NE ALDI
Ve son olarak bir ünlü haberi Contemporary’den. Şahan Gökbakar, Burhan Kum’un İl Presidente adlı tablosunu almış. 3 bin 500 euro’ya...