‘Sınırlar’ içinde özgür olmalı

*Çocuklar bir şeyi neden ısrarla ister?

Dr. Serap Duygulu (Psikolog): Bebekken annesi tarafından bütün ihtiyaçları karşılandığı için kendisi dışındaki her şeye yönelik istek ve beklentiler geliştirir. İhtiyaçlarıyla istekleri arasında ayrım yapamaz. Sınırları çizmezseniz kısa süreli hazlarla uzun süreli mutsuzluklar yaşaması da bunun doğal bir sonucu olacaktır.

Neslihan Erdoğdu (Aile danışmanı): Çocuklardaki olumsuz davranış kalıpları anne-babanın yanlış tavırlarından ve bilinçsizliğinden kaynaklanıyor. Örneğin, önce ‘hayır’ dediğimiz bir şeye sonra ‘evet’ dediğimizde çocuk bir sınırın olmadığını fark ediyor ve bunu sonuna kadar zorluyor.

* Peki, bu durum çocuğu nasıl etkiliyor?

Neslihan Erdoğdu: Anne-babanın zaafları ve tutarsızlığı nedeniyle çocuk mızmızlanmaya, yerlerde tepinmeye başlayabiliyor. Bu nedenle çocuğa ‘hayır’ dedikten sonra ısrarı ortadan kaldırmak için neden hayır dediğimizi sabırla açıklamamız çok önemli. Aksi halde, çocuk, yetişkin olduğunda da ‘hayır’ı asla kabul etmemeye başlıyor. Öfkeli ve stresli bireylere dönüşebiliyorlar.

Dr. Serap Duygulu: Anne ve babasının ortak bir dil benimsemediğini fark eden çocuk bunu kullanmak ister. Ayrıca ısrarlarına dayanamayıp onun istediğini alan ebeveynini gören çocuk, daha ısrarcı ve çatışmacı olabilir. Diğer yandan, ihtiyacı olmadığı halde sürekli her şeye sahip olmak isteyen yetişkinlerin olduğu bir ortamda büyüyen çocuklar da bu ortamın aynası olacaktır.

* Anne-babalara önerileriniz neler?

Neslihan Erdoğdu: Kararlarımızın sebeplerini açıklarsak ısrar sürecini yönetebiliriz. İki tür ego vardır: ‘Çocuk ego’ tutturmak, küskünlük, istediğimizin anında olması için acelecilik vb. konularla ortaya çıkar. Bu durum çocukluk çağında doğru konumlandırılmalı ki gelecekte de sorunlar çıkarmasın. ‘Ebeveyn ego’ ise “Ben söyledim, olacak” durumudur. Bu da geleceğe taşınır. Örneğin iş dünyasında “Benim söylediğim doğrudur” gibi bir aktarıma evrilir. Anne-babalar, çocukların şikâyet ettiği her noktada durup “Benim çocuğum bu noktaya nasıl geldi? Hangi davranışım buna sebep oldu” gibi bir sorgulamaya girişmeliler.

Dr. Serap Duygulu: Yaşanan krizlerin çözümü için anne-babaların olumlu özellikleri pekiştirmeleri ve kararlarında tutarlılık olması çok önemli. İnisiyatif çocuklara bırakılmamalı. Çocuklarımızın sosyal ortamlarda uyumlu, sosyal ilişkiler geliştirebilen, beklemesini, sabretmesini bilen, isteklerini erteleyebilen, ulaşmak istediği şeyler için emek harcamayı göze alabilen bireyler olmasını istiyorsak her istediğinin olmayabileceğini, zamanında ve doğru tutumlarla sınırlar çizerek göstermeliyiz.

HAFTANIN KİTABI

MatematiĞi sevdirecek

‘Arkadaşım Matematik’ çocuklara matematik sevgisi kazandıracak.

Yayınevi: Sia Kitap
Yazan: Elvin Öven
Çizen: Merve Kaya
Tür: Öykü
Yaş: 7+
Sayfa: 78
Fiyatı: 19.50 lira

FOTOĞRAFINI ÇEK, GÖNDER

Ailenizin minik üyesinin fotoğrafını çekin, #HürriyetÇocuklaHayat etiketiyle Instagram’da paylaşın, bu sayfada yayımlayalım.

Zerrin ve Mehmet İçmen’in oğlu Ata.