Ona “Büyüyünce ne olacaksın” diye sormayın

Çocuklara “Büyüyünce ne olacaksın” veya “Şu mesleği yap” gibi söylemlerde bulunmak doğru mu?

Prof. Dr. Nilgün Sarp (İstanbul Bilgi Üniversitesi, Çocuk Gelişimi Bölümü): Benim kızım bu soruyu soranlara büyüyünce dansöz olmak istediğini söylerdi. Çocukların bu soruya verecekleri cevapları, çevrelerinde gördükleri yaşantılar ve hayalleri belirler. Oysa aynı soruyu gençlere sorduğumuzda onlarda öfke ve kaygı yaratabiliriz. IPSOS’un yaptığı Türkiye’yi Anlama Kılavuzu araştırmasına göre; Türkiye’de 17-24 yaş arası gençler üniversite bittikten sonra iş bulamayacaklarından korkuyorlar.

Cevher Sönmez (Uzman psikolog): Bir çocuğa “Büyüyünce ne olacaksın” diye sormak çocukluğun tabiatına aykırıdır. Onların hangi meslekte olacağını merak etmiyor; bizlerin hoşnut olacağı meslekleri onlara dikte ediyoruz. Doktor olmasını istediğimiz bir çocuk balet olmak veya avukat olmasını istediğimiz bir çocuk ressam veya müzisyen olmak isteyebilir ve bu hakkı kullanabilmelidir. Bir çocuğa yapılacak en büyük iyilik, ona ne yapacağını söylemek değil; nasıl yapacağı kısmında rehber olabilmektir. Çocuk, soyut düşünceye sahiptir. Bizlerse somut düşünce... Çocuğun verdiği cevaplardan hoşnut olmadığımızda kendisine sert ve keskin tepkilerle yaklaşmamaya özen göstermeliyiz.

Çocukların işi oyun. Onlar oyunla hayatın tadını alıyor. Çocuklara gerçek hayatla ilgili sorular sormak, onları endişeye sürüklüyor mu?

Prof. Dr. Nilgün Sarp: Çocuğun kendisinin farkına varması, sonrasında çevreyi fark etmesi okulöncesi döneme dayanıyor. Hayal kurma, 3 yaştan itibaren görülüyor. Çocuk gelişiminde ‘sembolik oyun’ dediğimiz oyunlarla çocuk günlük hayatını sergiler, dünyasında neler olup bittiğini gösterir. Oyunları yoluyla çocuk; kendisini tanımayı ve ifade etmeyi, düşünmeyi ve kendi başına karar vermeyi, sorumluluk almayı, işbirliği içinde paylaşmayı, dikkatini bir noktaya toplamayı ve becerilerini organize etmeyi öğrenir.

Cevher Sönmez: Çocuklarımıza akıl vermek, onları terbiye etmeye çalışmak, yetiştirme gayretinde olmak boş bir uğraştır. Çünkü bunlar çocuğa işlemez. Hayat karşısında bizlerin çektiği zorlukları onlar çekmesin diye içine girdiğimiz kaygılı duruş onlara da bulaşır. Kendi tavır ve tutumlarımız çocuklarımızın hayat karşısındaki esneklik payını belirleyecektir. Biz iyi olursak onlara da en büyük desteği sunmuş oluruz. Uçaklarda güzel bir anons vardır: Oksijen maskesini önce kendinize,  sonra çocuklarınıza takınız!

Anne-babalara önerileriniz neler?

Prof. Dr. Nilgün Sarp: Anne-babalar oyun yoluyla çocuklarıyla etkili iletişim kurabilirler. Oyunun bir parçası olarak sorularını sorup çocuklarının duygularını ve becerilerini gözlemleyebilirler. Çocukluktan itibaren onların yetenek ve becerilerini keşfeden ailelerde yetişen gençlerse hem ne olmak istedikleri konusunda daha bilinçli olurlar hem de gelecekleri konusunda daha az kaygı taşırlar.

Cevher Sönmez: Anne ve babalar kendi yavrularını önemser... Onlara kıyamama duygusuyla yaklaştıkları için aslında o çocuklara en çok kıyan kişiler olurlar. Bırakın çocuk bazen düşsün. Düştüğü yerden kendi gayretleriyle kalkmasını bilsin. Yoluna kendi kararları ve tercihlerinin ışığında devam etsin.

HADİ GİDELİM

Elf müzikali

Bol şarkılı, danslı, özel kostümlü, ses ve ışık efektli bu müzikalle çocuklar yeni yıla eğlenerek girecek.

Yer: İstanbul-Caddebostan Kültür Merkezi Tarih: Yarın Saat: 12.00 Yaş: 3+ İletişim: (0216) 467 36 00 Fiyatı: 34 lira

HAFTANIN KİTABI

“Mercan’ın Yelkenlisi: Liman Kentleri-Çanakkale” efsanelerle dolu liman şehri Çanakkale’ye çağlar ötesinden bakıyor.

Yayınevi: Beta Kids Yazan: Arzu Tülümen Tür: Hikâye/Efsane Yaş: 7+ Sayfa: 56 Fiyatı: 29.50 lira

FOTOĞRAFINI ÇEK, GÖNDER

Ailenizin minik üyesinin fotoğrafını çekin, #HürriyetÇocuklaHayat etiketiyle Instagram’da paylaşın, bu sayfada yayımlayalım.
 

Mümtaz ve Begüm Arallı’nın çocukları Ege ile Efe.