Evde tek başına

Çocuk ve ergen psikiyatrı Prof. Dr. Özgür Öner: Yalnız kaldığını kimseye söylemesin
Okul öncesi dönem çocukları evde yalnız kalamaz. Olağan şartlarda 8-10 yaş arası çocukların da gündüz bir buçuk saatten fazla evde yalnız kalmaları önerilmez. İdeal yaş sınırı 12’dir. Çocuğun kendisi için yiyecek içecek hazırlayabilmesi, beklenmeyen durumlarda ne yapabileceğini, telefon veya kapı çalarsa nasıl davranacağını bilmesi gerekir. Ayrıca yeterli derecede olgun olmayan çocuklardan, kendilerinden küçük kardeşlerine göz kulak olmaları beklenmemeli. Ancak tüm bunlara rağmen evde yalnız kalmak zorundaysa ona evde yalnız kaldığını diğer insanlara haber vermemesini, gerektiğinde sizi nasıl arayacağını, acil durum telefonlarını öğretmekte yarar var. Ayrıca güvenilir bir komşu varsa, onunla irtibatta olmak da iyi olabilir.
Bu durumla ilgili soruları da dürüst ancak çocuğun anlayabileceği bir şekilde cevaplanmalı. Koronavirüsün yeni bir virüs olduğu, doktorların bununla ilgili bilgileri edinmeye devam ettiği, birçok kişinin hastalandığı ama çoğunun durumunun iyi olduğu, her hasta olanın bu virüsü taşımadığı, çocukların nadiren hasta oldukları ve olurlarsa da çok hafif geçirdikleri ancak yine de hijyene dikkat edilmesinin önemi belirtilmeli. TV ve sosyal medyadaki abartılı, korkutucu haber ve yorumlardan çocuklar korunmalı.

90’ların kült filmi ‘Evde Tek Başına’ ile eğlenen çocuklar bugün ebeveyn oldu ve çocuklarını evde tek başına bırakıyor. Bu deneyimi ilk kez tecrübe edenler için uzmanlardan öneriler aldık.

Davranışbilimci Prof. Dr. Selçuk Şirin:Kendi planını yap, yazılı sözleşme hazırla 
Çocuklar için önemli olan belli bir rutininin olması. Okul bu anlamda mükemmel bir yer çünkü oturmuş kurallarla geçer zaman. Dersler bellidir, saatler bellidir, roller bellidir. Çocuklar evdeyken de bu anlamda belli bir rutin olmalı. Kaç saat ders, kaç saat ekran, kaç saat oyun, kaç saat uyku? Bütün bunları planlamak için bu süreçte ve her daim oturup çocuğunuzla bir sözleşme yapmanız gerek. Bunu sözlü ya da yazılı yapabilirsiniz. Burada önemli olan, çocuğa ve onun isteklerine, beklentilerine öncelik vermek.
Psikolog Serap Duygulu: Ocağı açmasın, elektrikli aletleri çalıştırmasın
Temel olarak bilinmesi gereken ilk nokta korkmak değil, korunmak olmalı. Çocuk evde yalnız kalmak zorundaysa onu açıkça bilgilendirmeniz gerek. Ocağı açmaması, elektrikli aletleri çalıştırmaması için önlemler alın, onu bilinçlendirin. Deterjan ve kimyasal sıvıları ortalıktan kaldırın.
Günü 20’şer dakikaya bölerek program yapın
Yemekleri önceden pişirip masaya koyun. Yanında mutlaka bir telefon olsun, ihtiyaç halinde sizi arayabilsin. Siz de onu sık sık arayın. Bu önlemleri güvenlik gerekçesiyle aldığınızı belirterek hiç kimseye kapıyı açmaması gerektiğini söyleyin.
Günü 20’şer dakikalara bölerek farklı etkinlikler yapmak çocukların sıkılıp sadece telefon ve tabletle zaman geçirmelerinin önüne geçebilir. 20’şer dakikalık film, belgesel, ders, test, sosyalleşme, resim, fiziksel aktivite, bilmece sorma, kitap okuma vb. gibi birçok farklı çalışma programı hazırlanıp bu konuda yönlendirilmeleri mümkündür.
Ara ara durumu kontrol etmek için telefonla görüşerek bilgi alıp çocuklar motive edilebilir.