Çocukların yaratıcılığı nasıl güçlenir?

Çocukların yaratıcılığını güçlendirmek için hangi sözcükleri kullanmamalıyız?

Ezgi Katı (Psikolojik danışman): Yaratıcılık, çocuğun özgürlük alanıyla ve kendine olan inancıyla doğru orantılı. 2 yaş sonrası, çocuğun anneden ayrıldığı, özerkliğini keşfetmeye çalıştığı, fiziksel olarak da bakım vereninden öteye gitmeye çalıştığı dönem. Bu dönemde başlayan özerklik desteği ve bunu denemesine fırsat vermek, yaratıcılığın temel taşlarını inşa eder. Özellikle “Dur, sen yapamazsın”, “Bırak onu, bir şey olur”, “Girme oraya”, “Gitme, beni bekle” gibi cümleler çocuğun sınırlarını daraltır, üretmeye dair potansiyelini engeller.

Göksu Telmaç (Uzman klinik psikolog): Çocukların yaratıcılığını güçlendirmek için onları özgür ve özgün düşünme konusunda cesaretlendirmeliyiz. Dilimize yerleşmiş “Saçma, ayıp, yasak” gibi kelimelerden, “Sana ne derler, insanlar ne düşünür, hiç öyle hayal olur mu” gibi geri bildirimlerden kaçınmak gerek.

Yaratıcı çocuklarda gözlenen davranışlar neler?

Göksu Telmaç: Yaratıcı zihinler detayları, içerikleri, olasılıkları da çok iyi ele alırlar. Böylece hem güçlü bir farkındalık hem de icat becerileri gelişir. Yaratıcı yönü güçlü çocuklar sıklıkla çok düşünür, sorar ve konuşurlar. Küçük bir şişeyi atmak yerine ondan bir şey tasarlayabilir ya da durmadan sorular sorarak detayları kavramaya çalışabilirler. Tasarıma, sanata ya da teknolojiye güçlü eğilimler gösterebilirler. Anne-babalar çocuğa hayal gücünü harekete geçirecek ortam ve uyaranlar sunmalı. Bir diğer fırsatsa ‘sıkılmak’tır. Çocuklar sıkıldıklarında onlara anında seçenek ve uyaran sunmak yerine bu sıkılmayı yönetmesini sağlamalıyız.

Ezgi Katı: Bu çocuklar hem kendisinin hem de çevresinin ihtiyaçlarını fark edebilen, empatik düşünebilen çocuklar olur ki bu da sosyal ilişkilerini daha güçlü kılar. Yaratıcı düşünce katılığı ve sabitliği yıkar, travmatik olay karşısında duygusal olarak daha esnek kalmasını ve yıkılmamasını sağlar. Yaratıcılık ihtiyaçtan doğar. Çocuğun her ihtiyacının hemen  karşılanmaması gerekir. Çocuğun kendi uğraşı motive edilmeli, öz inancı arttırılmalıdır.

ONUN DUYGULARINI ANLAMANIZI SAĞLAYIP YARATICILIĞINI ARTTIRACAK BAZI ÖRNEK SORULAR

EZGİ KATI

“Televizyonun içine girebilsen neleri değiştirirdin?” Bu, farkındalık sağlayan sorulardandır. Çocuğun memnun olduğu ve olmadığı noktaları fark etmesini sağlar, değiştirme potansiyeli olduğu hissini yaratır.

“Denizde yürüyebilseydin nasıl olurdu?” Zaman zaman sınırların dışına çıkabilmenin ürkütücü olmadığını gösterir ve cesaretle birlikte olaylara farklı bakmayı destekler.

“Bitkilerle konuşabilseydin sana ne anlatırlardı?” Doğa bilinci, empatik düşünceyle paralel gelişir. Kendi dışındaki canlıları önemsemeyen, ihtiyaçlarını anlamaya çalışmayan hiçbir canlıda yaratıcılık gelişmez.

“Okulun adını sen koysaydın ne olmasını isterdin?” Bu soruyla okulun onun için ne ifade ettiğini öğrenebiliriz.

“Senden sonraki nesillere bir deyim veya atasözü bıraksaydın bu ne olurdu?” Bu soruyla, yaşadığı dönemi nasıl algıladığını anlayabiliriz.

 GÖKSU TELMAÇ

“Şu anda dünyanın en şanslı insanı sence kimdir ve ne yapıyordur?” Bu soruda çocuk hayallerini sınırların ötesine taşır ve kendine yönelik de pek çok ipucu verir.

“İnsanlığa yararlı bir şey icat etmek istesen ne tasarlardın?” Bu soruyla, çocuklarımızın doğa ve bilime yönelik farkındalığını da arttırabilecek pek çok düşünce harekete geçirilebilir.

“Mutlu bir çocuğu olsun isteyen bir anne-baba düşün. Sence çocuklarını nasıl daha mutlu ederler?” Çocuğun ebeveyninden beklentileri ve hissettiği mutluluk-mutsuzluk öğeleri yanında duygusal zekâsı da harekete geçmiş olacaktır.

“Kitaplar olmasaydı ne olurdu sence?” Çocuklar kitapları, kuralları, okulu sıkıcı bulabiliyorlar. Oysa onlarla yararları ve gereklilikleri konuşuldukça direnç yerine yakınlık geliştireceklerdir.

 HADİ GİDELİM

Tahta oyuncak boyama atölyesi

Bu atölyede çocuklar, kendi oyuncağını şekillendirmenin keyfini yaşayacak.

Yer: İstanbul Oyuncak Müzesi

Tarih: Yarın

Saat: 10.30-18.00

Yaş: 4+

İletişim: (0216) 359 45 50

Fiyatı: 80 lira

HAFTANIN KİTABI

‘Gökyüzü Boyacısı’, dünyada her şeyin bir dengesinin olduğunu anlatıyor. Çocuklar bu kitabı severek okuyacak...

Yazan: Göktuğ Canbaba

Resimleyen: Ceyhun Şen

Yayınevi: Doğan Egmont

Tür: Öykü

Yaş: 3+

Sayfa: 40

Fiyatı: 35 lira

FOTOĞRAFINI ÇEK, GÖNDER

Ailenizin minik üyesinin fotoğrafını çekin, #HürriyetÇocuklaHayat etiketiyle Instagram’da paylaşın, bu sayfada yayımlayalım.

Ümit ve Sebahat Polater’in oğlu Arden.