Sırası mı?

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’le birlikte New York’a giden meslektaşlarımız kendisine;

"Cumhurbaşkanlığı döneminiz 5 yıl mı 7 yıl mı olacak? 5 yıl olursa ikinci dönemi düşünüyor musunuz?" diye sorunca Gül:

"Cumhurbaşkanı seçimi için Anayasa değişikliğine uygun bir kanun çıkacak. Bir dönem mi, yoksa iki dönem mi o zaman belli olacak. Aslında bana bir şeyler söylediler..." demiş ve orada kesmiş.

Kimin ne dediğini bilmiyoruz ama Cumhurbaşkanı’nın kafasındaki tereddüdün kendi ifadesine göre "çıkacak yeni bir kanunla" değil, hukukun yerleşik kurallarıyla çözüleceğine inanıyoruz.

Zaten Cumhurbaşkanı’nın, "Anayasa değişikliğine uygun bir kanun"dan söz ederek "konuyu netleştirmek için Anayasa’ya yeni bir hüküm koymak" dışında bir çözümü dile getirdiği anlaşılıyor.

Aksi halde Anayasa’ya "Onbirinci Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 5 yıldır" anlamında bir hüküm konulabileceğini ifade ederdi ve mesele kendiliğinden çözülürdü.

Çözülmüş olur ama şık olmaz. Nitekim tanınmış Anayasa Profesörü Erdoğan Teziç, "Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, bu konuyla ilgili son Anayasal düzenleme halkoylamasına sunulmadan önceki hükümlere göre seçilmiştir. Benim kanaatimce görev süresini tayin eden de seçilmesinde uygulanan hükümlerdir. Kısaca TBMM tarafından 7 yıl görev yapmak ve bir sonraki seçime katılmamak koşuluyla seçilmiştir. Şimdi o süreyi 5 yıl diye görmek bir bakıma Cumhurbaşkanı’nın TBMM tarafından azli gibi bir anlama gelir ki, böyle bir durum olayın tabiatına da uygun düşmez. Nitekim benzeri bir durum anımsanacağı gibi Fransa’da yaşandı. Jacques Chirac cumhurbaşkanı iken görev süresi 5 yıla indirildi. Orada da mevcut cumhurbaşkanının 5 yıl mı 7 yıl mı görevde kalacağı belirtilmemişti. Ama fazla bir sorun olmadan yani Jacques Chirac’ın 7 yıl görevde kalmasıyla sonuçlandı" görüşünü ifade etti.

Teziç’in görüşü böyle ama aksini düşünenlerin de olduğunu belirtelim.

Peki Cumhurbaşkanı Gül’ün çıkacağından söz ettiği "kanun" nedir?

Onun yanıtı Cumhurbaşkanı’nın halkoylamasıyla seçilmesini öngören Anayasa değişikliği ile ilgili 5606 sayılı yasada var. Orada "Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir" deniyor.

Gerçi o yasa çıkıncaya kadar yürürlükteki öteki yasaların örneğin Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkındaki yasanın; Milletvekili Seçimi hakkındaki yasanın ve ilgili öteki yasaların hükümlerine uygun hareket edilmesi hükme bağlanmış. Ancak bu yasaların amacı kendi kapsamı içindeki ihtiyaçlara yanıt bulmaktır. O nedenle konunun, Cumhurbaşkanı seçilmek için adaylık nasıl konacak, ne şekilde kesinleşecek? Yüksek Seçim Kurulu’nun yetkileri yönünden ne gerekecek gibi pek çok soruya yanıt bulacak yasayla çözülmesi gerekecek. Herhalde kasıt o idi.