ABD'de stagflasyon olur mu?

Dün adeta emlak sektörü verileri havlu attı, dibe vurdu ve olabilecek en olumsuz duruma düştü. Emlak genel fiyat seviyesi 2005 yılının seviyelerine gerilerken, geçen ayın emlak satışları 1970 yılından bu yana en sert düşüşü tescil etti. Ancak diğer yandan istihdam piyasasına baktığımızda sürpriz bir şekilde istihdamda artış gözlenirken, açık istihdam endeksinin rekor seviyede gerilemiş olması ABD’de istihdamın güçlü olup olmadığı konusunda çok karmaşık sinyaller veriyor.

Hatırlarsanız, geçen ayın tarım dışı istihdam seviyeleri açıklandığında yıllar üzerine ilk defa istihdamda artış yerine azalma görülmüştü. Burada açıkça görülüyor ki FED faiz indiriminde çok haklı ama bir yandan da enflasyondaki yükselme olasılığının artmaya devam etmesi bu baskının güçlenmesine devam ediyor. Diğer yandan ekonomik yavaşlamanın getirdiği faaliyet azalmaları ve emlak sektöründeki yavaşlamalar konut emlak talebini azalttığı gibi kredilerin de geri ödenmeme riskini artırıyor.

O halde ABD son günlerde görülen duruma stagflasyon diyebilir miyiz? Stagflasyon, ekonomik faaliyetler yavaşladığında enflasyonun düşmesi gerekirken yapısal bozukluklara bağlı olarak enflasyonun yükselmesidir. Şu an ABD’de stagflasyon yok ama bunun olma olasılığı da her geçen gün artıyor. Bu nedenle durumlar oldukça Dolar olumsuz gözüküyorken her ekonomistin beklediği gibi Dolar’ın daha da düşmesi gerektiği sonucuna varırız ve haksız da sayılmayız. Ama iş paritenin ne olacağına daha kısa vadede tahmin etmek olunca durumu bir de Avrupa tarafından değerlendirmek gerekiyor.

Sonuçta parite dediğiniz şey iki farklı para biriminin eşitliği demek. Avrupa ekonomisi de ABD’den faklı değil. Yani yavaşlama sinyalleri dün de görüldüğü gibi yavaşlama noktasına geldi. Eğer ekonomik faaliyetlerde bir miktar daha yavaşlama görülürse o zaman büyüme eksiye dönebilecek durumda. Enflasyon verileri de düşük açıklanıyor. Yani orada da ekonomik faaliyetlerde yavaşlama var ama ABD’de olduğu gibi hem enflasyon baskısı yüksek olup hem de ekonomi yavaşlamadığı için onlar da kötünün iyisi diyelim.

Bugün ABD’den Chicago satın alma müdürleri endeksi açıklanacak. Önceden olumlu açıklanan Philadelphia FED endeksiyle paralellik gösterebilen bu endeks bugün olumlu açıklanabilir. Eğer bugün bu veriler ve diğer ABD verileri Dolar olumsuz açıklanacak olursa kritik seviyelere dayanmış paritenin 1.4250’ye doğru patlaması gerçekleşebilir. Bu durumda da hedef açık bir şekilde 1.4550 olacaktır.

Zayıf Dolar + Güçlü Petrol  = Güçlü Altın

Doların ısrarla zayıflıyor olması altın fiyatlarının gerileme ihtimalini oldukça azaltıyor. Hatta bir de Doların zayıflamasıyla birlikte stagflasyon belirtilerinin görülüyor olması da yapısal bozukluklardan kaynaklanan enflasyon riskini ortaya çıkartınca altın fiyatlarının düşmeyip yükselmeye devam ediyor olması güçlü bir olasılık. Bir de bunun yanında petrol fiyatlarının yükselmesi enflasyonist olması dolayısıyla altın fiyatlarının aşağı çekilmesi içim yükselen Dolar faizleri de yeterli olmayacak gibi gözüküyor. Bu durumda bugün altının gerileme ihtimali oldukça zayıf ancak ABD’den açıklanacak olan veriler eğer bir sürpriz yapar da Dolar olumlu açıklanırsa altın gerileyebilir. Ancak ben bu senaryoya bugün düşük bir ihtimal veriyorum ve bu nedenle de özellikle Euro / Dolar paritesi bugün 1.42’lre dayanırsa o zaman altın alın derim.

Düşüş Kolay Değil

Petrol stoklarında görülen artışlara rağmen bu artışların düşük kalmış olması ve petrol arzının azalabileceği beklentileri petrol fiyatlarının gerilediği seviyelerden itibaren derhal yeniden yükselmesine neden oldu. Bu yükseliş o kadar sert oldu ki, dün oluşan momentumla birlikte Brent petrolün fiyatı önceden gördüğü 80.66 seviyesindeki zirvesini büyük bir ihtimalle yeniden deneyecek gibi gözüküyor. Bir de bunun yanında hafta sonuna girerken Ortadoğu'da nasıl gelişmeler olacağı bilinmez ve petrol stokları geçen senenin de altındayken, petrol talebinin düşük olması dahi petrol fiyatının düşüş ihtimalini azaltıyor.