Tarıma sadece Ziraat yetmez diğer bankaların önünü açın

KOÇ Grubu bünyesindeki New Holland Trakmak’ın Genel Müdürü Ateş Arsan, Türkiye’de tarımsal verimliliğin artırılabilmesi ve çiftçilerin para kazanabilmesi için ’devletle çiftçi arasındaki tek finansal bağın’ Ziraat Bankası olarak görülmesinden vazgeçilmesi gerektiğini söyledi. Çiftçiliğin büyük yatırım istediğine dikkat çeken Ateş Arsan, "Tarımı destekleme işi sadece Ziraat Bankası’na veriliyor. Çiftçiyi desteklemek isteyen ve kredi açmak için istekli başka bankalar da var. Bunlara da destek sağlanmalı. Ziraat Bankası bütün tarım sektörünün desteklenmesine yetişemiyor" dedi.

Türkiye’de hálá 1.2 milyon traktörün kullanıldığını belirten Ateş Arsan, bunların üçte birini 20 yaşın üzerinde olduğuna ve tarımsal verimliliğin sağlanabilmesi için yenilenmeleri gerektiğine dikkat çekti. Türk çiftçisinin alım gücü olmadığı için beygir gücü 50-60 olan traktörlerle yetinmek zorunda kaldığını belirten Ateş Arsan, ABD’de ve Avrupa Birliği ülkelerindeki gibi beygir gücü 100 ve 100’ün üzerindeki traktörlere geçilmesi gerektiğini vurguladı. New Holland Trakmak Genel Müdürü Ateş Arsan ile Türk tarımını, güçlü traktörlerin tarım üzerindeki etkilerini ve traktör pazarını konuştuk.

Tarımsal üretimde girdilerin payı ne kadar?

- ABD Mississipi’de bir dekar alanda pamuk üretmenin maliyeti 80 dolar, Manisa’da 150 dolar. Bir Mississipili çiftçi uygun yapı teknoloji ve tarımsal ekipman sayesinde bu üretim için 10 litre benzin harcarken Manisalı çiftçi 35 litre harcıyor. Yapılan araştırmaya göre Türkiye tarımının genelinde 100 YTL’lik üretim için 38 YTL’lik girdi kullanılıyor. Bunun da yüzde 25’i traktör ve tarım iş makinaları için yapılan harcamalardan oluşuyor. Bunu yüzde 17’lik payla finans giderleri izliyor.

Türkiye’de tarımsal üretim maliyetleri neden bu kadar yüksek?

- Cumhuriyet’ten bu yana tarım sektöründe yapılması gerekenler yapılmadı. Özel bankalar iki yıldır kredi konusunda traktör almak isteyenlere destek veriyor. Çiftçilik yatırımı büyük olması gereken bir iş kolu. Bu sektörün sorunları hep siyasi demeçlerle çözümlenmeye çalışılıyor. Kabul edilebilir fiyata malı üretmek esastır. Tarımda böyle bir çaba yok. Devletin verdiği destek bir önceki yılın verimsizliğini gideremiyor.

TRAKTÖRLERİN GÜÇLERİNİ YÜKSELTMELİYİZ

Tarımda verimliliğin artması için traktör sayısının çoğaltılması gerekiyor mu?

- Türkiye’de öncelikle traktör adedinin artması değil, mevcut traktör pazarının yenilenmesini, gücünün yükselmesini sağlamamız gerekiyor. Tarımsal verimlilik yerinde sayıyor, destekleme işe yaramıyor ise demek ki maliyetler gerçekten yüksek. Bunu düşürmenin ve verimliliği artırmanın yolu da güçlü traktörlerden tarım işletmelerini yöntem değiştirmeye ve kullandıkları traktörün bir büyüğünü almaya ikna etmek gerekiyor.

Traktörün beygir gücünün artırılmasının verimlilikteki rolü ne?

- Kullanılan traktörün beygir gücü yükseldikçe araziden alınan verim de artacaktır. Türkiye’deki toplam traktör parkının yüzde 70’i 0-50 hektarlık tarım işletmelerinde kullanılıyor. Türkiye’deki 50 hektar ve üzeri büyük işletmeler ise traktör parkının yüzde 2.5’ine sahip. 50 hektardan büyük işletmelere bir traktör düşüyor. Bunun ortalama gücü de 70 beygirdir. Çiftçiler ancak 30-35 bin YTL fiyatlı 60 beygir gücünde traktör alabiliyor. Bu traktörle verimli iş yapmaya imkan yok. Türkiye’de pamukta tarlayı 50 beygirlik traktörle 10 kez, ABD’de 100 beygir traktörle bir kez geçiyorsunuz. Zaman yarıya düşüyor. Tabii harcanan mazot ve iş gücü de yarıya iniyor.

BÜTÜN BANKALAR İSTEKLİ

Türk çiftçisinin güçlü traktör kullanımı nasıl yaygınlaştırılabilir?

- Güçlü traktörlerin yaygınlaşması finansman gerektiriyor. Devletle çiftçi arasında finansal bir bağa ihtiyaç var. Ziraat Bankası imkanlarıyla bugün çiftçi uygun koşullarda kredi temin ediyor. Ancak tarımı destekleme işi sadece Ziraat Bankası’na veriliyor. Çiftçiyi desteklemek isteyen ve kredi açmak için istekli başka bankalar da var. Ama bugün için bu faizlerle mümkün değil. Çiftçi ayda yüzde 2 faizle traktör alamaz. Ziraat Bankası bütün tarım sektörünün desteklenmesine yetişemiyor. Sektör sadece Ziraat kredileriyle yürütülemez.

Dünyada bu iş nasıl yürüyor?

- Dünyanın her yerinde bütün bankalar tarıma kredi verebiliyor. Tarıma gereken yatırım yapılmazsa verimliliğin artırılması, para kazanılması mümkün değil. Avrupalı bankacılar Türkiye’ye Türk bankacılardan daha fazla güveniyor.

Müşteriye güçlü traktör satamıyoruz

Genelde kaç beygir gücündeki traktörlere talep var?

- Türkiye’de satılan traktörlerimizin yüzde 25’i 75-95 beygir gücünde. Daha pahalı olan 180 beygir gücünde traktörlerimizden sadece yılda 10-15 adet satabiliyoruz. Satılanların çoğu 50-60 beygir gücünde.

Bu traktörlerin kullanımı ve faydaları konusunda çiftçilere eğitim veriyor musunuz?

- Biz kendimize ’çiftçinin çözüm ortağı’ diyoruz. Çiftçilere traktör ve tarımsal ekipmanlarla ilgili her türlü bilgiyi ve getirilerini anlatıyoruz, eğitim veriyoruz. Çiftçiler de istedikleri an, çağrı merkezimizi telefonla arayarak bizden destek alabiliyorlar.

2007’de Türkiye’de toplam 40 bin traktör satılır

Bu yıl Türkiye’de toplam kaç traktör satılmasını bekliyorsunuz?

- 2007 yılında Türkiye’deki toplam pazarın 40 bin traktör olmasını bekliyoruz. Traktör pazarının yüzde 35’i Trakmak’ın, Massey Ferguson’un (Uzel) payı yüzde 36 civarında. Pazarın kalanı da diğer markaların elinde.

New Holland Trakmak olarak yılda kaç traktör satıyorsunuz?

- Türkiye’de bu yıl 14 bini yerli, bini ithal olmak üzere 15 bin traktör satacağız. Traktör dışında her türlü tarım ekipmanlarını, hasat ve pamuk toplama makinalarını da pazarlıyoruz. 50-180 beygir arasında traktör çeşitlerimiz var.

Türkiye’de 1.2 milyon traktör kullanılıyor

Türkiye’de traktör pazarının hacmi nedir?

- Türkiye dünyanın en büyük traktör pazarlarından biri. 2005 rakamlarına göre dünya traktör ve tarım makinaları pazarı 47 milyar Euro. Avrupa Birliği pazarı ise 17.5 milyar Euro. Türkiye tarımında hálá 1.2 milyon traktör kullanılıyor. Ama bunun üçte biri 20 yaşın altında. Bunların her yıl sadece yüzde 5’i yenilense bile yılda 60 bin traktör satılması lazım.

Bin hektara Hollanda’da 192 bizde 45 traktör düşüyor

İşlenen tarım arazisi açısından bakıldığında Türkiye’de kullanılan traktör sayısı yeterli mi?

- Türkiye’de işlenen bin hektar tarım alanına 45 adet traktör düşüyor. Bu rakam Hollanda’da 192, İtalya’da 132, AB ülkelerinde ortalama 83 adet. Avrupa Birliği’nde tarım işletmesi başına 1 traktör varken, Türkiye’de 4 işletmeye bir traktör düşüyor. Ayrıca traktörlerin ortalama güç düzeyi Türkiye’de sadece 58 beygir. AB’de bu rakam ortalama 100 beygir.

Ülkemizde tarım birlikleri tam çalışamıyor

Türkiye’deki tarım birlikleri bugün tam çalışamıyor ama...

- Evet, Türkiye’de tarım birlikleri bugün tam çalışamıyor. ABD’de tarımsal üretimin büyük bölümünü birlikler organize ediyor. Toplam tarımsal üretimin yüzde 27’sini birlikler pazarlıyor. Üreticiler kendi kurduğu birliklerle işlerini yürütüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) rakamlarına göre Türkiye’de 3.5 milyon tarım işletmesi var. Tarımda verimliliği tek başına artırmak ve yatırımı tek başına yapmak zor. Tarımda üretim bir ay sürer ama depolaması pazarlaması, zaman alır.

MEHMET ATEŞ ARSAN

New Holland Trakmak Genel Müdürü Mehmet Ateş Arsan, Çorum doğumlu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Alet ve Makinaları Bölümü mezunu. 1968 yılından bu yana Koç Grubu’nda çalışan Arsan, iş hayatına Ford Traktör Fabrikası’nda başladı. Ardından sırasıyla, Türk Traktör Fabrikası’nda Mamül Mühendisi, Egemak’ta Teknik Servis Müdür Yardımcısı, Trakmak’ta Teknik Servis Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev aldı. Mart 1988’den bu yana New Holland Trakmak Genel Müdürü olarak Koç Grubu’ndaki görevine devam ediyor.