Nurten'in konukları

Nurten ERK

İhracat yapsaydık Vakko olmazdık

CEM HAKKO

Vakko Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hakko, 1955 yılında İstanbul'da doğdu. College De Leman, Baccalaureat B. Strasbourg, Ecole des Hautes Etudes International ve İsviçre Fribourg University'yi bitirdi. Giyim Sanayicileri Derneği, TÜSİAD, DEİK, Profesyonel Yöneticiler Derneği, YPO, Türkiye İsviçre Ticaret Odası Derneği üyesi. Offshore Komitesi Başkan Yardımcısı. ‘‘Moda Olgusu’’ adıyla yayınlanan bir kitabı bulunuyor. Profesyonel sporcu olan Hakko, kayak, windsurf, ralli, karting, Formula 3 sporlarını aktif olarak yapıyor.

Türkiye 1980'den sonra dışa açılma, ihracat seferberliği stratejisi izlerken, Vakko'nun markasını yerleştirmek için, bunun tersi bir yöntemi seçtiği dikkati çekiyor. Vakko Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hakko, ‘‘Biz binlerce adet üretim yapacak boyutta değiliz. Dünyaya ihracak yapmaya kalksaydık, bugün Vakko olmazdık’’ dedi.

Yıllardır Türk modasını yönlendiren Vakko, sonunda yurtdışına açılmaya hazırlanıyor. Vakko Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hakko, ‘‘Muhakkak ki Vakko'nun dışarda birşeyler yapması lazım. Çok yakında inşallah bu gerçekleşecek. Avrupa ülkelerinden birinde bir mağaza açmak istiyoruz’’ diyor. Cem Hakko, Vakko'nun özellikle kravat, gömlek ve eşarpta iç piyasada çok kuvvetli olduklarını vurguluyor ve az miktarlı üretim yaptıklarını hatırlatarak, şöyle konuşuyor: ‘‘Biz, binlerce adet üretebilecek bir firma değiliz. Dünyaya ihracat yapmaya kalksaydık bugün Vakko olmazdık.’’

Vakkokredi kartı kullanan müşterilerinden birini 2001 yılında gerçekleştirilecek uzay yolculuğuna gönderecek olan Cem Hakko ile kravat ve eşarptan, Vakko'nun geleceğe dönük hedeflerine doğru uzanan bir sohbet yaptık.

Vakko etiketli ürünleri ihrac etmeyi hiç düşünmediniz mi?

- İç piyasada çok kuvvetliyiz. Bizim tüm Anadolu'ya sattığımız üç unsur gömlek, kravat ve eşarp. Kravatta önceliğimiz iç piyasada. Ama hedefimiz, çikolatamızı İsviçre'de, kravatımızı İtalya'da satmak. Biz ihracatçı olabilecek, binlerce model üretebilecek bir firma değiliz. Ben üzerimde taşıdığım kravatı 20 kişide birden görmek istemem. Dışardan gelen talepler ise 12 bin adet tek renk ve model. Bunu yapmak istemiyoruz. İşçimizin eğitimi ve sistemimiz az miktarlı üretime göre. Kravatların eni daralırsa biz buna hemen uyum sağlayabilecek sisteme sahibiz. Binerlik seriler yapıp, dünyaya ihracat yapmaya kalksaydık Vakko olmazdık. Bir yerde neyi yapmak istediğinizi seçmeniz lazım. Kaliteli özel üretim yapmak mı istiyoruz, yoksa büyük miktarlarda ihracatçı mı olmak istiyoruz. Yoksa Vakko butikleri zamanı gelince dışarıda da mı açmak istiyoruz.

Avrupa'da mağaza açmak gündeme gelebilir mi?

- Doğru yer ve doğru zamanı bulunca dış pazara gireceğiz. Bugün İtalya, Fransa iyi piyasa değil, prestij pazarıdır. Biz başka markaların arkasına saklanmadan, kendi markamızı yarattık. Kendi markamızı, kendi piyasamızda korumayı bilmemiz lazım. İstediğimiz an dışarda da rekabet edebiliriz. Ama onların piyasası şu anda pek enterasan değil. Türkiye'de ise şu anda çok güzel bir potansiyel var. Rekabet ortamı çok güzel. Muhakkak ki Vakko'nun dışarda birşeyler yapması lazım. Ama doğru yeri ve doğru kişiyi bulunca. Vakko'yu bir gün dünya markası yapma inancıyla yola çıktık. Çok yakında inşallah bu gerçekleşecek. Dışarıda mağaza açmak en kolay iş. Reklam bütçenizden bir parça ayırırsanız istediğiniz yerde mağazayı açarsınız. Ama bu mağazaları işletecek kişiler çok önemli.

Peki yabancı bir firmayla ortaklık olabilir mi?

- Evet, olabilir bu konuda çok ciddi görüşmelerimiz var. Üretim değil, ama mağazacılıkta bizim tarzımıza çok uyan büyük firmalar var. Büyük mağazaları bulunan Avrupalı bu firmanın sahipleri geldi, görüştük. Avrupa'da mağaza açma fikri bizi heyecanlandırıyor.

Yeni mağazalar açacak mısınız?

- Şu anda 40'ı aşkın mağazamız var. 14 Vakkorama, 7 Vakko mağazamız var. Geri kalanı da kravat, gömlek ve aksesuarın satıldığı aksesuar butiklerden oluşuyor. Anadolu'da bu butikler çoğalacak. İmajı, koleksiyonu yıpratmadan bunu yapmak önemli. Büyüme denilince her tarafta mağaza açmak anlaşılıyor. Bizim ki öyle olmayacak. Ama artık müşteriye daha yakın olmak istiyoruz. Bugüne kadar müşteri bizim ayağımıza geliyordu. Vakko Erkek Butikleri'nde koleksiyonları daha iyi göstermek, tanıtmak istiyoruz. Anadolu'da kravat, gömlek ve eşarp verdiğimiz 600'ün üzerinde müşterimiz var. Konfeksiyon yine bizim kontrolümüz altında olacak.

Parfüm gibi başka yeni ürünleriniz olacak mı?

- Bundan beş yıl önce kim derdi ki radyomuz olacak, bir süre sonra kredi kartıyla insanları uzaya yollayacağız. Vakkokart'la alışveriş yapanlar arasından yapacağımız çekilişle belirleyeceğimiz bir müşterimizi 2001 yılındaki uzay yolculuğuna göndereceğiz. Ürün ve hizmet çeşitlememiz de zaman içinde sürecek. Bugün biz İnternet'te tüm dünyaya satış yapıyoruz. Dünya bugün kozmetik, kravat, çikolata siparişi verebiliyor.

Tekstilciler her zaman ağlıyor

Tekstil sektöründeki durgunluktan etkilendiniz mi?

- Aslında durgunluk yok, ama belki ihracat yapanlar için olabilir. Emin olun bizi hiç etkilemedi. Yılın ilk yarısı gayet iyi geçti. Adet satışında yüzde 97, toplamda yüzde 90 artışımız var eşarp, gömlek ve kravatta. Ben kriz olduğuna inanmıyorum. Tekstil piyasasının ağlamadığı zaman var mı? Krizde olan firmalar olabilir, normal. Şayet bütün yatırımın kredi üzerine yaparsa, büyük ölçüde borçlanırsa, üretimi düşünüp satış imkanını düşünmezse zor duruma düşer. Tekstilde kriz yok, tekstilde rekabet var. Çok kişi, borçlarla tekstile girdi. Büyük çaplı üretim yaptılar, ama bunu alacak müşteri bulamadılar. Bir de zamansız indirimlere gittiler. Tekstilde indirim sezonun sonunda bir hafta yapılır. Bazı tekstilciler tüm sezon indirimdeydi. Biz indirim için mal üretmiyoruz ki...

Aynı renk ve modelde 80 kravat üretiyor

Kravatın modası gerçekten geçiyor mu?

Kravat erkek için saat kadar önemli bir takıdır. Bir erkek dolabında kaç kravatı olursa olsun, hoşuna giden bir kravat görürse mutlaka alır. Üstelik kravat takıp takmamak o kişinin katıldığı ortama olan saygısını ortaya koyar. Artık işdünyasında gömlekler beyaz seçiliyor, böylece kravatlar ön plana çıkıyor.

Vakko'nun şu anda kravat üretimi nasıl?

- 100 binin üzerinde kravat üretiyoruz. Bir metre kumaştan dört kravat çıkar. Biz her desen ve çeşitten 20 metre üretiriz. Üretim adedinden çok çeşit fazlılığı önemli. Bütün Türkiye için bir yılda bir kravatın bir renk ve modelinden sadece 80 tane üretiyoruz. Her mağazaya iki tane düşüyor. 12 ayda 12 değişik koleksiyon hazırlıyoruz. Kravat çok küçük metrajlı bir ürün olduğu için en küçük bir hata göze çarpar ve imajınızı zedeler. Emprime kravatlarımız yüzde 100 el işçiliğiyle üretiliyor.

Kravatta Avrupa'daki yeriniz neresi?

- Vakko bugün kravat üretiminde Avrupa'nın en üst kalitesinde. Ama fiyat olarak üçte biri etiket taşıyor.

Bir kravat ne kadar zamanda üretiliyor?

- 20 günde bir kravat deseni ortaya çıkabiliyor. Desen ortaya çıktıktan sonra, kumaşa uygulanması, baskısı, kesmi, dikimi ve ambalajı için geçen süre 1.5 saat.

---