Nurten'in konukları

Nurten ERK

Işıklar, ABD'de tuğla fabrikası zinciri kuruyor

Işıklar Holding Başkan Vekili Uğur Işık, ‘‘ABD'de dört tuğla fabrikamız var. Hedefimiz bu sayıyı önce 10-12'ye kadar çıkarmak. Sonra ABD'de gerçekleştireceğimiz şirket evliliğiyle bu sayıyı 25-30'a yükseltmek. 2005 yılı fabrika sayısı hedefimiz ise 100’’ dedi.

BU yılı 400 milyon dolar ciroyla kapatmayı hedefleyen Işıklar Holding, Türkiye'nin yanısıra ABD, Balkanlar, Kuzey Afrika ve Orta Asya ülkelerindeki yatırımlarına hız verdi. Halen dördü ABD, biri Mısır, biri Bulgaristan'da olmak üzere toplam 20 fabrikası bulunan Işıklar Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Uğur Işık, 2005 yılına kadar 100 fabrikaya ulaşmayı planlıyor. Uğur Işık, ABD'deki tuğla fabrikalarının sayısını en az 12'ye kadar çıkarmayı, sonra da ABD'li büyük bir tuğla grubuyla evlenerek 25-30 fabrikaya ulaşmayı hedefliyor. Uğur Işık ile Işıklar'ın geleceğe dönük projelerini konuştuk.

1990'ların başında 6 fabrikaya sahipken, bugün 20 fabrikanız var. Nasıl bu kadar hızlı nasıl büyüdünüz?

- Rahmetli babam Turgut Işık, ilk fabrikamızı 1969'da kurdu. 1990'da babamızı kaybettik, o güne kadar altı fabrikamız vardı. Biz babam kadar zorlanmadık. Sağlam temellerin üzerine kurulan işi büyütmek daha kolay. Sadece denizcilik ve turizm gibi bazı işlerimizden vazgeçtik. Ambalaj, tuğla, kireç ve mermerde büyümeyi hedefledik.

Ambalaj sektöründe Işıklar'ın pazardaki konumu nedir?

- Çumra'daki fabrikamız şu anda Avrupa'da tek çatı altında en büyük kağıt fabrikası. Tek başına bu kapasitede. İsveçli bir kağıt üreticisiyle yüzde 50 ortağız. Böylece kağıdı daha hesaplı alabiliyoruz. Bütün Avrupa Kuzey Afrika ülkelerine kağıt torba satıyoruz. Rusya'ya da giriyoruz. Bu yıl 25 milyon dolar tutarında, toplam 100 milyon adet kağıt torba satmayı hedefliyoruz. İç pazarda da tahmin ediyorum 400 milyon adet torba satacağız. Çimento sektörü, un, şeker sektörü, inşaat kimyasalları, kedi-köpek maması gibi bütün ürünlerin kağıt torbalarını yapıyoruz. Pazar payımız yüzde 12-15 arasında.

En son Bulgaristan'da fabrika aldınız.

- Bizim için çok hesaplı oldu. Özelleştirme kapsamında, selüloz kağıt ve kağıt torba üreten Chelcart'ın yüzde 60'ını 6 milyon dolara aldık. Yüzde 100'ünü de 10 milyon doların altında almayı planlıyoruz. Fabrikada ileriye dönük en az 50 milyon dolarlık bir yatırım gerekiyor. Ama bu fabrikayı bugün 250 milyon dolardan aşağı kuramazsınız. Bulgaristan pazarının tamamını elinde tutan bu fabrika, yılda 35 milyon dolar ciro getirecek. Üstelik artık hammaddemizi yani kağıdı yabancı üreticilerden almaktan kurtulduk. Kraft torba üretim kapasitemiz de 25 binden 50 bin tona çıktı.

Mısır'daki yatırımınızı büyütecek misiniz?

- Kahire'deki fabrikamızı, 10 milyon dolarlık bir yatırımla, Mısırlı EDIC Grubu ile yüzde 50 ortak kuruyoruz. Üzerinde olduğumuz ihaleleri alırsak, bu ülkedeki büyüme projelerini hemen devreye sokacağız.

Kağıt torbada Kuzey Afrika nasıl bir pazar?

- Kuzey Afrika bizim için önemli bir pazar. Mısır, Türkiye'nin on yıl önceki hali gibi. Şu anda 20 milyon ton çimento tüketiliyor. Çimento fabrikalarının çoğu devlete ait. Şimdi bunlar özelleştiriliyor. Devlet ait bu fabrikalar kendi torbalarını kendileri üretiyor. Ama yavaş yavaş bu değişiyor. Özelleşen çimento fabrikaları artık kağıt torbalarını başkalarına ürettiriyor. Burası bizim için çok büyük bir pazar.

ABD'de tuğla fabrikası alma fikri nasıl doğdu?

- Türkiye'de iki, ABD'de dört tuğla fabrikamız var. Bu tamamen bir tesadüf sonucu oldu. Türkiye'deki kireç fabrikamızda, Belçikalı bir kireç deviyle yüzde 50 ortağız. Belçikalı grup ABD'de beş kireç fabrikası almak istiyordu. Bu fabrikalar da General Dynamic'in bünyesindeydi. Ama bu paket bir satıştı ve iki de tuğla fabrikası vardı. Belçikalılar tuğlaya girmek istemedi, paketi satın alıp, tuğla fabrikalarını bize devretti. ABD'ye ilk adımı böyle attık. Sonra baktık ki devam edebiliyoruz, iki fabrikaya daha ortak oldu. Herhalde Türkiye'den ABD'de fabrika satın alıp, Amerikalılar'ı çalıştıran ve ABD pazarına mal üretip satan ilk Türk firması biz olduk.

Bu fabrikaların ABD pazarındaki payı nedir?

- General Dynamic'in iştiraki olan bu fabrikalarla kimse uğraşmamıştı, teknolojik yenilemesi yapılmamıştı, pazarlama faaliyetleri çok düşüktü. Bunları tersine çevirdik. Buradan mühendis ve işçi arkadaşlarımız gitti. Biz devreye girdikten sonra fabrikalar pazar paylarını yüzde 20-30 oranında artırdılar. Şu anda hepsi kendi bölgesinde yüzde 25-30 pazar payına sahip.

ABD'de yeni tuğla fabrikaları almayı düşünüyor musunuz?

- Hedefimiz ABD genelinde 10-12 tuğla fabrikasına sahip olmak ve en sonunda yüzde 50 ortaklıkla bir başka grupla birleşmek. Böylece 25-30 fabrikalı bir tuğla fabrikası grubuna ulaşmak istiyoruz. Çünkü tuğla ağır bir ürün ve uzak bölgelere nakliyesi zor, fiyatı artırıyor. Her bölgede ayrı bir fabrika zorunlu.

UĞUR IŞIK

Işıklar Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Uğur Işık, 1964 Bartın doğumlu. Orta eğitimini İstanbul Saint Michel'de, lise eğitimini de College International de Bonelles Paris'te tamamladı. ABD'nin San Diego şehrinde iki yıl işletme eğitim aldıktan sonra Marmara Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü'ne tranfer oldu. 1983 yılından itibaren kurucu ortakları arasında yer aldığı Işıklar Holding'de idare Meclisi Üyeliği'ne atandı. 1990'dan bu yana da holdingin Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevini sürdürüyor.

İşimizin yarısı dışarda olacak

Önümüzdeki yıllarda Türkiye'de mi, yoksa yurt dışında mı yoğunlaşacaksınız?

- Amacımız, 2000'li yıllarda işimizin yüzde 50'sini Türkiye'de, yüzde 50'sini de yurt dışında yapmak. Çünkü, daha istikrarlı pazarlarda, daha sağlam ortamlarda da, daha riskli pazarlarda da fabrikalarımız olsun istiyoruz. Ama mutlaka yarı yarıya bir dağılım olmalı.

Şu anda işlerinizin ne kadarı yurt dışında?

- Bulgaristan'daki fabrikayla ABD'dekileri de birleştirince şu anda işimizin yüzde 15'i dışarıda.

Doğu ve Güneydoğu'ya fabrika kuracak mısınız?

- Tabii olarak pazar o tarafa doğru kayıyor zaten. Sulama, arkasından tarım başlayınca, bölgede her şey canlanacak, inşaatlar başlayacak. İnşaatlarla birlikte biz de yavaş yavaş bölgeye gideceğiz. En azından önce Güney'e, sonra Güneydoğu'ya yürümek konusunda planlar yapmaya başladık.

---