Nurten Erk: Öngör: Hızlı davranıp bankaları boğmayın

Nurten ERK

DOĞUŞ Holding İcra Komitesi Üyesi ve Garanti Bankası Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Akın Öngör, bankacılıkta 40 yılda oturtulabilen uygulamaların bir günde, bir haftada değiştirilmeye kalkışılmasının sektörü sıkıntıya soktuğunu söyledi.

DOĞUŞ Holding İcra Komitesi Üyesi ve Garanti Bankası Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Akın Öngör, bankacılıkta 40 yılda oturtulabilen uygulamaların bir günde, bir haftada değiştilmeye kalkışılmasının sektörü sıkıntıya soktuğunu söyledi. Sektörün yeniliklere adapte olabilmesi için mutlaka zamana ihtiyacı olduğunu belirten Akın Öngör, ‘‘Bankacılık sektörü mutlaka yeniliklere adapte olmalı ama bunu için haftalar değil, aylarca, belki yıllarca süre verilmeli’’ dedi. Önümüzdeki dönemde yeni bir kriz beklemediğini söyleyen Akın Öngör, enflasyondaki düşüşün bankacılık sektörünü daha etkin ve verimli çalışmaya zorlayacağını belirtti.

Doğuş Grubu'nun bünyesindeki üç bankanın operasyon ve teknoloji hizmetlerinin geçen yıl kurulan Abakus tarafından yapıldığına işaret eden Öngör, başka bankalara da taşeron bankacılık hizmetleri vereceklerini bildirdi. Öngör'le, mali krizden bankacılık sektörünün geleceğine, taşeron bankacılık hizmetlerinden Doğuş Grubu'nun yeni projelerine uzanan bir yelpazede konuştuk.

Son mali kriz işdünyasına ve bankacılık sektörüne ders verdi mi?

- 1994 - 1995 yıllarındaki krizler sokaktaki adama bile kur riskini öğretmişti. Son kriz de birkaç şey öğretti. Şu anlaşıldı ki, risk yönetiminin etkin uygulanması açısından eksiklikler vardı. Bazı bankalarda bunların neticeleri de ortaya çıktı zaten. Uzun vadeli devlet kağıdına para yatırıp onu bir gecelik fonlamaya çalışarak, vade uyumsuzluğunu bu kadar büyük boyutlara getirenler büyük risklerle karsılaştı. Bankacılık sektörü son 40 yıldır devletin, siyasi kadroların, bürokratların yönlendirmesiyle bir şekilde yapılandı. 40 yılda oluşan bankacılık sektörüne bir gecede, bir hafta veya on günde şuna adapte olacaksın diye üzerine gidilmemesi gerektiği öğrenildi herhalde. Bankacılık sektörü mutlaka yeniliklere adapte olmalı ama süreleri buna göre vermek gerek. Haftalar değil, hatta aylar, belki yıllar verilmesi lazım. Bir Karşılık Kararnamesi'nin uygulanması için 2-3 yıl, risk yönetiminin en etkin şekilde uygulanması için en az 1.5 yıla ihtiyaç var.

Bankacılıkta birleşme olacak mı?

- Şartlar oraya götürecek. Verimlilik, teknoloji insan kaynakları çok önemli. Biz düşük enflasyon ortamında verimliliği sağlayabilmek için 5 yıldır hazırlanıyoruz. Buna hazırlıklı olmayan bankalar birleşecekler, satın alınacaklar. Bankacılıkta yeni düzenlemeler yeni yapılanma mutlaka olacak, bu kaçınılmaz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun getirdiği yeni kurallar gün geçtikçe uluslararası normlara uyumu zorunlu kılacak. Sermaye yeterliliği açısından uyum sağlayabilmek için bankalar ya sermayelerini büyütecek ya birleşecek.

Yabancı bankacıların Türkiye'ye ilgisi sürüyor mu?

- Yabancı bankaların Türkiye'deki bankaları mercek altına alıp incelediğini satın alma ya da ortak olma konularını düşündüklerini biliyoruz. Ama enflasyonun düşeceğine kesin inanmadan yabancı bankalar Türkiye'ye gelmez. Çünkü yüksek enflasyonlu ortamı tanımıyorlar. Önümüzdeki dönem yabancı bankalar için daha uygun ortamlar yaratacak.

Peki enflasyondaki düşüşün süreceğini düşünüyor musunuz?

- Enflasyon düşecek, hedefledikleri rakamlara kadar olmasa da düşecek, program tutacak. Bunun içinde gözyaşı var. Biz gözyaşını görünce hemen programa karşı çıkıyoruz. Düşük ve sabit gelirliler için enflasyonun düşürülmesi büyük bir nimet. Ama bunun için de hem çalışanlar, hem şirketler hem de devlet çok zor dönemlerden geçecek.

İşdünyası bazı sektörler için acil önlem istiyor, bunu doğru buluyor musunuz?

- Tek kelimeyle yanlış. Enflasyonu düşürebilmek disiplin ister, bu disiplin de politik yaklaşmamayı gerektirir. Popülist olunamaz bu konuda. Ancak o zaman sonuç alınabilir.

Yeni bir kriz bekliyor musunuz?

- 2000 yılının sonunda yaşanan likidite krizi tamaman geçti diye düşünüyorum. Yılsonunda beklenmeyen krizin nedenleri belli, belki çıkmayabilirdi. Önümüzdeki birkaç ay içinde yanlış yönetim olmadığı müddetçe yeni bir kriz beklemiyorum. Şunu görüyorum, enflasyon düştükçe bankacılık kesiminin işi daha zor olacak. O yüzden bankacılık sektörü artık daha etkin ve daha verimli olmak zorunda. Türkiye'de bundan 3-5 yıl içinde toplam bankacılık hacminin yüzde 80'ini 4 banka yapar hale gelecek.

İsviçre'de banka kurmak istiyoruz

Doğuş Grubu, yurtiçi ya da yurtdışında yeni bir banka düşünüyor mu?

- Yurtdışında yeni bir banka alma düşüncemiz yok, ama banka kurma girişimlerimiz var. Bazı ülkelerde bu girişimlerimiz sürecek. İsviçre'de dış ticaret finansmanı yapmak amacıyla bir banka kurmak istiyoruz. İsviçre'de yeni bir banka kurmak için inceleme safhasındayız. Geçmişte Orta Asya ülkelerine, Bosna-Hersek, Arnavutluk'a baktık ama bizim için uygun olmadığını gördük. Yurtiçinde ise banka alma konusunda Körfezbank'ın başvurusu var. Şartları uygun olursa, bize bir bütünlük kazandıracaksa, grubumuz bankalarını destekleyecekse buna olumlu bakarım. Bu benim görüşüm.

DOĞUŞ Holding İcra Komitesi Üyesi Y.Akın Öngör, 1967 yılında ODTÜ İdari Bilimler Fakültesi'nden mezun oldu. Çeşitli sanayi kuruluşlarında müdür yardımcısı ve pazarlama müdürü olarak görev aldı. Bankacılığa 1981'de yönetici olarak başladı. Bir süre İktisat Leasing'in Genel Müdürlüğü'nü yürüttü. Garanti Bankası'na 1987 yılında Pazarlama ve Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak katıldı. 1991-2000 arasında Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yürüttü. Nisan 2000 tarihinde Garanti Bankası Yönetim Kurulu Murahhas Üyeliği'ne atandı. Öngör, United Garanti Bank Yönetim Kurulu Üyesi, Garanti Bank Moscow, Garanti Sigorta ve Garanti Teknoloji'nin de Yönetim Kurulu Başkanı. Ayrıca, Garanti Portföy Yönetimi Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Osmanlı Bankası Yönetim Kurulu Murahhas Üyeliği, Garanti Ödeme Sistemleri, Abakus ve IXIR'in Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerini de yürütüyor. Garanti Bankası'nı temsilen Sınai Yatırım ve Kredi Bankası Yönetim Kurulu'nda yer alan Öngör, Türk-ABD İş Konseyi Başkanlığı'nda sürdürüyor. Öngör, aynı zamanda TESEV Yüksek Danışma Kurulu ve İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Yönetim Kurulu üyesi.